پرونده موفق آکیو تویودا در متحول‌سازی تویوتا موتور

تمرکز روی آینده

تویودا می‌گوید در یک سال‌ اخیر «الگوی تغییر کلی» را برای شرکتی که پدربزرگش 85 سال پیش پایه‌گذاری کرد، دنبال کرده و ماموریت اخیر او گذاشتن سنگ بنای نسل بعدی این شرکت خودروسازی است؛ به‌نحوی که جانشین‌اش بتواند تمرکزش را از روز اول کار خود روی آینده حمل‌ونقل بگذارد. تویودا گفته است: «اگر بخواهم از یک تشبیه استفاده کنم، باید بگویم ماموریت من این است که خود شرکت را به‌سوی یک الگوی تغییر کلی هدایت کنم و زمانی که سکان را به‌مدیر بعدی تحویل می‌دهم، امیدوارم که این اصلاح فرهنگی جوری کامل شده باشد که او بتواند درست از روز بعد تمرکزش را به‌دقت روی آینده بگذارد.» مدیر 65 ساله تویوتا گفته که تا مدتی دیگر در سمت فعلی خود باقی خواهد ماند و به‌بازسازی شرکت ادامه خواهد داد. یکی از بخش‌های این تغییر و تحول اساسی به‌گفته تویودا این خواهد بود که روزی حتی نام این شرکت از تویوتاموتور به‌تویوتا موبیلیتی تغییر پیدا کند که این مساله نشان‌گر نگاه کلی‌تر مرد شماره‌یک تویوتا به‌مساله حمل‌ونقل و عرضه خدمات نوین از جمله سفرهای اشتراکی است. هرچند این چیزی است که تویودا آن را برعهده جانشین‌اش گذاشته است. «این اتفاقی است که ممکن است رخ دهد؛ اما احتمالا نه در دوران مدیریت من.»

راهبرد جدید

چنین تفکر بی‌حد و اندازه‌ دقیق چیزی است که تویودا می‌خواهد آن را تغذیه کند و او تنها خود را دارای این اختیار و آزادی برای چنین تغییری می‌بیند. تویودا گفته: «مهم‌تر از این‌که چه‌چیزی گفته شده، این است که چه‌کسی آن را گفته. درحالی‌ که ما خود را برای چنین تغییر بزرگ و نادری آماده می‌کنیم، گاهی به‌یدک کشیدن نام این فامیلی به‌دردم می‌خورد.» تمرکز اصلی آکیو تویودا روی سه‌حوزه کلیدی است: تحت‌فشار گذاشتن کمپانی‌های تویوتا، ائتلاف با سایر خودروسازان و رشد و توسعه اساسی درحوزه هوش مصنوعی و فناوری. تویودا این راهبرد خود را «خانه و بیرون» نامگذاری کرده است. این عنوان به‌رها کردن پتانسیل و تقویت توان داخلی تویوتا درعین جست‌وجو برای شرکا و بازارهای جدید اشاره داد. یکی دیگر از ایده‌های نوین تویودا جدا کردن و معرفی برخی کسب‌وکارهای جدید است که درون تویوتا کار خود را آغاز کرده‌اند. این ایده بازتاب‌دهنده طرز تفکر پدربزرگ تویودا یعنی کاشیروی فقید است که ابتدا کار تولید اتومبیل‌ها را به‌صورت تفننی درون امپراتوری نساجی خانواده تویودا آغاز کرد و بعد درسال 1937 تویوتا موتور را به‌عنوان شرکت خود از تشکیلات خانوادگی جدا کرد. درحال حاضر نیز بخش‌های جانبی جدیدی که چشم به‌آینده دوخته‌اند، همچون تویوتا کانکتد، TRI-AD و ادماتکس کاندیداهایی برای جدا شدن و یافتن هویتی مستقل از کمپانی مادر هستند. تویودا بر این باور است که آن‌ها نیز روزی به‌کسب‌وکارهای مستقلی بدل خواهند شد که از حیث اندازه رقیبی برای کمپانی مادر محسوب می‌شوند؛ همان‌طور که موفقیت تویوتاموتور توانست نام و نشان شرکت نساجی تویوتا را تحت‌تاثیر قرار دهد. شرکتی که گرچه هنوز فعال و زنده است، اما تنها بخشی از کمپانی (هلدینگ) تویوتا به‌شمار می‌رود. تویودا دراین‌باره می‌گوید: «وقتی ما از این نوع کسب و کارها داریم، بهتر است آن‌ها را جدا کنیم؛ به‌جای آن‌که بخواهیم آن‌ها درون کمپانی (تویوتا موتور) به‌رشد خود ادامه دهند.»

در کشاکش بحران‌ها

آکیو تویودا همچنین گفته بعید می‌داند تغییر الگوی کلی مورد نظرش در نسل او تکمیل شود. در عوض او می‌خواهد این برنامه را دراختیار جانشین‌اش قرار دهد تا توسط او به‌اتمام برسد. تویودا معتقد است بنا به‌دلایلی او خیلی دیر توانسته برنامه اصلاحات خود را آغاز کند. پس از آن‌که در سال 2009 او بر صندلی ریاست تویوتا نشست، با بحران‌های سخت و تداوم‌داری مواجه شد. ابتدا بحران مالی جهانی پیش آمد و تویوتا برای نخستین‌بار در 70 سال فعالیت خود دچار ضرردهی شد. پس از آن هم در سال 2011 زلزله و سونامی بزرگ ژاپن مشکلات زیادی را برای تویوتا پدید آورد. سه‌سال بعد از آن به‌گفته تویودا تعمدا کار توسعه تویوتا متوقف شد تا اوضاع به‌حالت عادی برگردد. چیزی از شروع متمرکز شدن تویوتا روی برنامه‌های آینده‌اش نگذشته بود که پاندمی کرونا از راه رسید و این شرکت را با بحرانی دیگر روبه‌رو ساخت. درنهایت تویوتا از خودروسازانی است که به‌نظر می‌رسد در مسابقه الکتریکی‌سازی محصولاتش از باقی رقبا تا حدی عقب مانده و باید منتظر ماند و دید که این شرکت در دستان مدیرعامل فعلی یا جانشین احتمالی او بالاخره می‌پذیرد آینده صنعت‌خودرو را باید در میان خودروهای برقی پیدا کرد یا خیر.