بازار؛ گروه خودرو: احتکار خودرو، جمله ای که خودروسازان به ویژه گروه صنعتی ایران خودرو در دولت پیشین قویا تکذیب می کرد. اما در حال حاضر، لطف الله سیاهکلی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به تازگی گفته است؛ خودروسازان محصولاتی که تولید کردند را بیرون نمی دهند و به بهانه اینکه عرضه خودرو در بازار صرف نمی کند، حاضر نیستند این خودروها را به بازار بیاورند.
محتوی این خبر، ادعای کسری قطعه توسط خودروسازان به ویژه ایران خودرو را در خصوص خودروها ناقص توسط افکار عمومی و البته کارشناسان چندان قابل قبول نیست. هرچند که مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو پیشتر به نگارنده این مطلب گفته بود اغلب محصولات به دلیل کسری تراشه های الکترونیک در پارکینگ این خودروساز رسوب کرده، اما ظاهرا ۱۵ میلیون تومان هزینه به قیمت تمام شده خودروها اضافه خواهد شد تا این تراشه ها به کشور و خط تولید برسد. در این گزارش نگاهی به رسوب خودروها یا احتکار احتمالی توسط ایران خودرو خواهیم پرداخت.
احتکار از ایران خودرو مازندران
شهریورماه سال گذشته تصاویری از پارکنیگ ایران خودرو مازندران منتشر شد که زمزمه احتکار توسط ایران خودرو در سایت مازندران را به همراه داشت. در این واحد حدود ۲ هزار دستگاه خودرو به دلیل کسر قطعات الکترونیکی و پیشرفته، سال گذشته دپو شده بود. با انتشار این خبر، سرپرست وقت وزرات صمت دستور پیگیری موضوع را برای تنویر افکار عمومی صادر کرد، سرپرست دفتر بازرسی، ارزیابی و پاسخگویی به شکایات وزارت صمت در بازدید مذکور دپو و احتکار خودرو توسط بزرگترین خودروساز کشور را منتفی اعلام کرد. این در حالی است که چندهزار دستگاه خودرو نیز به همین بهانه در ایران خودرو تهران دپو شده بود.
فرشاد مقیمی مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو، در همان زمان شائبه احتکار خودرو در پارکینگ های این خودروسازی را رد کرد. این در حالی بود که محافل خودرو خبر احتمالی احتکار خودرو توسط خودروسازان را برای اعمال فشار به دولت جهت افزایش قیمت محصول اعلام می کردند. برخی از کارشناسان در این محافل معتقد بودند که دولت دوازدهم نسبت به احتکار با بهانه کسر قطعه آگاه است، اما این شنیده ها از بدنه صنعت خودرو یا منتقدان آن نشان از عدم اعتماد و اطمینان افکار عمومی به خودروسازان بود. برای بیان این موضوع شاید بتوان عدم رضایت مشتریان نسبت به کیفیت خودروهای تولید داخل به ویژه محصولات ایران خودرو که همواره ستاره های رنگارنگ را به خود اختصاص می دهند، بیان کرد. این عدم رضایت اغلب توسط تعمیرکاران یا مالکان محصولات در فضای مجازی منتشر می شود.
احتکار خودرو قوت گرفت؟
هرچند که احتمال احتکار خودروهای ایران خودرو و سایپا توسط مسولان هر بار تکذیب و تایید می شود، ظاهرا بهانه آن نیز متغییر است. در همین راستا، لطف الله سیاهکلی عضو کمسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی به تازگی اعلام کرده که خودروسازان خودروهایی که تولید کردند را به بهانه اینکه در بازار صرف نمی کند، حاضر به عرضه نیستند.
وی افزود: معامله بین خودروسازان و مردم یقینا معامله یکطرفه و غلط است و در این موضوع غش وجود دارد، چرا که قیمت خودرو بالا و کیفیت آن پایین است.
اشاره این نماینده مجلس به کیفیت خودروها در قیاس با قیمت و عرضه آن را می توان نمونه بارز تصویر صحیح فعلی خودروسازان داخلی بیان کرد، تصویری که سو مدیریت به بزرگترین خودروساز غرب آسیا شرایط مالی آن را آشفته تر از همیشه کرده است. با این تفاصیل باید انتظار و توقع از تحقیق و تفحص مجلس، سازمان بازرسی کل کشور و دولت نسبت به شفافیت این موضوع برای تنویر افکار عمومی را داشت. مساله ای که خودرو را از یک کالای مصرفی به سمت کالا سرمایه ای هدایت کرده است. از آن سو شاهد هستیم که محصولات گروه صنعتی ایران خودرو تفاوت قیمتی بسیار فراوانی بین بها کارخانه تا بازار دارد، این موضوع نشان از مدیریت غیر حرفه ای به این خودروسازی دارد.
تراشه ۱۵ میلیون تومانی
در شهریورماه سال جاری حدود ۷۰ هزار دستگاه خودرو ناقص در پارکینگ خودروسازی ها دپو شده بود، معاون بازار یابی و فروش گروه صنعتی ایران خودرو، بابک رحمانی دلیل این موضوع را عدم تامین تراشه های الکترونیکی در پی شیوع کرونا در دنیا بیان کرد. در آبان ماه سال جاری، فرشاد مقیمی مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو با احتمال قوت گرفتن آزادسازی تعیین قیمت خودروها، بیان کرد: قطعات الکترونیکی مورد نیاز برای کاهش کسری خودروها را از طریق واردات هوایی تامین خواهیم کرد.
تولیدکنندگان داخلی پیش بینی کردند، تامین تراشه حدود ۱۵ میلیون تومان به قیمت تمام شده هر خودرو اضافه خواهد کرد
باتوجه به کمبود ریز تراشه های الکترونیکی در جهان و بحران خودروسازان ناشی از چالش تامین این قطعه، تولیدکنندگان داخلی پیش بینی کردند، تامین تراشه حدود ۱۵ میلیون تومان به قیمت تمام شده هر خودرو اضافه خواهد کرد.
آمار خودروهای ناقص گروه صنعتی ایران خودرو از ۷۰ هزار دستگاه در شهریورماه به ۱۶ هزار و ۱۵۲ دستگاه براساس آخرین آمار منتشر شده رسیده است
این درحالی است که آمار خودروهای ناقص گروه صنعتی ایران خودرو از ۷۰ هزار دستگاه در شهریورماه به ۱۶ هزار و ۱۵۲ دستگاه براساس آخرین آمار منتشر شده رسیده است. البته این آمار متعلق به تولیدات هفت ماهه نخست سال جاری است. اگر این کاهش حجم خودروهای کف صحیح باشد، شاید احتمال احتکار خودرو توسط گروه صنعتی ایران خودرو یا حتی گروه خودروسازی سایپا را بتوان کمی بیشتر بررسی کرد.
هرچند این سوال از سوی گروه صنعتی ایران خودرو پاسخ داده نشده که چرا تا پیش از آبان ماه این خودروسازی نسبت به تامین تراشه های الکترونیکی به شکل واردات هوایی اقدام نکرده است؟، باید این توقع را از وزیر صمت داشت که نسبت به تولید و عرضه خودروهای تولید داخل بیشترین نظارت صورت گیرد. در نهایت اگر مدیریت فعلی توانایی هدایت این گروه خودروسازی را برای رهایی از مشکلات مالی و تولیدی ندارد، تغییر مدیریت واحدهای خودروسازی باید در دستور کار وزیر صمت قرار گیرد.