به گزارش قطعات خودرو به نقل از «اخبار خودرو»،رانندگی با وسایل نقلیه در کشورهای مختلف جهان ازجمله ایران مستلزم رعایت برخی قوانین است. از این رو در کشور ما، رانندگی بدون گواهینامه رانندگی امکان‌پذیر نیست و در صورت عدم رعایت این قانون، فرد خاطی با جریمه‌های سنگینی مواجه خواهد شد. در دنیا، راننده باید گواهینامه داشته باشد تا در صورت بروز حادثه و تصادف مشکلی از نظر نقض قوانین راهنمایی و رانندگی برایش پیش نیاید.
مجازات رانندگی بدون گواهینامه چیست؟
رانندگی بدون گواهینامه ازجمله جرایمی به‌شمار می‌رود که درحال گسترش بین جوانان و نوجوانان است. قانون‌گذار برای حفظ امنیت جامعه و سلامتی افراد، رانندگی بدون گواهینامه را در قانون جرم‌انگاری کرده است. رانندگی یکی از مهارت هایی است که نیاز به آموزش دارد، اما جدای از آموزش بحث احتیاط نیز در رانندگی از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا کوچک‌ترین بی‌احتیاطی در رانندگی، باعث ایجاد لطمات جبران ناپذیری می‌شود.
18 سال سنی است که افراد دوران پرشور کودکی و نوجوانی را پشت‌سر گذاشته‌اند و برخی بی‌احتیاطی‌های دوران کودکی و نوجوانی را انجام نخواهند داد. قانون‌گذار بسیاری از امور مهم افراد را به سن 18 سالگی موکول کرده که یکی از این امور اخذ گواهینامه رانندگی است. افراد زمانی که به 18سال تمام برسند، می‌توانند نسبت به اخذ گواهینامه اقدام کنند و البته این امر مستلزم آن است که آزمون‌های رانندگی را با موفقیت پشت‌سر بگذارند. برای مجازات رانندگی بدون گواهینامه، مجازات‌هایی در 2 قانون حکم شده است؛ یکی در قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات و دیگری در قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی.
از این رو، در اینجا مجازات رانندگی بدون گواهینامه را با توجه به این دو قانون، بیان می‌کنیم. مقرر شده است: «هرکس بدون گواهینامه رسمی، اقدام به رانندگی یا تصدی وسایل موتوری کند که مستلزم داشتن گواهینامه مخصوص است و همچنین، هرکس که به موجب حکم دادگاه، از رانندگی با وسایل نقلیه موتوری منع شده باشد ولی به انجام رانندگی وسایل موردنظر اقدام کند، برای بار اول، به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب مجدد، به دو تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد.»
از 12میلیون راکب موتورسیکلت، تقریبا 6میلیون نفر گواهینامه ندارند!
تمدید نکردن گواهینامه، به‌معنای نداشتن گواهینامه نیست و درصورت رانندگی بدون تمدید گواهینامه، فرد خاطی صرفا با پرداخت جریمه، می‌تواند گواهینامه‌اش را تمدید کند. تازه‌ترین آمارهای منتشرشده ازسوی پلیس راهنمایی‌ورانندگی نشان می‌دهد تعداد افراد دارای گواهینامه رانندگی در کشور از مرز 50میلیون نفر گذشته است، یعنی بیش‌از نیمی از جمعیت کشور جزو رانندگان خودرو و راکبان موتورسیکلت هستند که صلاحیت آنان برای رانندگی امری بسیار مهم است. در چنین شرایطی مراحل اخذ یا تمدید گواهینامه یکی از جدی‌ترین مراحل برای پایش سلامت جسمی و روانی رانندگان و همچنین سنجش صلاحیت مهارتی آنان در رانندگی به شمار می‌رود.
در این باره چندی قبل رئیس پلیس راهور بیان کرد: «از 12میلیون راکب موتورسیکلت، تقریبا 6میلیون نفر گواهینامه ندارند، این موضوع خطرناک است و کمتر از 1.5میلیون موتورسیکلت نیز دارای بیمه شخص ثالث هستند. یعنی در صورت بروز حادثه، اگر این افراد مشمول پرداخت دیه شوند، به دلیل بیمه نبودن موتورسیکلت، باید به زندان بروند.» وی تصریح کرد: «در بحث گواهینامه موتورسیکلت باید تسهیلاتی را ایجاد کنیم که افراد بتوانند راحت‌تر و آسان‌تر گواهینامه دریافت کنند تا قانون مدار شوند.»
در صورت تمدید گواهینامه رانندگی باید سنجش سلامت روانی رانندگان انجام شود
سرهنگ علیرضا اسماعیلی درباره روند صدور گواهینامه‌ها و تغییرات موردنیاز آن گفت: «یکی از موضوعاتی که گاهی مطرح می‌شود، تغییر سن دریافت گواهینامه است. برخی معتقدند این سن باید افزایش پیدا کند. البته من چنین دیدگاهی ندارم و معتقدم تغییر سن دریافت گواهینامه درحال‌حاضر موضوع چندان مهمی نیست و درواقع بالا یا پایین آمدن سن دریافت گواهینامه نمی‌تواند تاثیر چندانی بر کیفیت رانندگی رانندگان حداقل با استانداردهای فعلی داشته باشد.»
اسماعیلی با تاکید بر این موضوع که داشتن گواهینامه حق هر فرد نیست، افزود: «برخی تصور می‌کنند که گواهینامه حقی است که حتما باید آن را بگیرند. درحالی‌که اینگونه نیست. داشتن گواهینامه برای هر فرد یک مزیت یا امتیاز است و الزامی ندارد همه گواهینامه داشته باشند.»
فرمانده پیشین پلیس راه کشور گفت: «درحال‌حاضر افراد متقاضی دریافت گواهینامه تنها از بعد جسمی و مهارتی آزموده می‌شوند و عزمی برای سنجش سلامت روان رانندگان وجود ندارد. به نظرم افراد دارای استرس و اضطراب زیاد، برخی اختلالات روانی و… شرایط رانندگی را ندارند و این‌ها باید هنگام ارائه گواهینامه یا تمدید آن مورد سنجش قرار بگیرند، اتفاقا نکات مربوط به این موضوع در آیین‌نامه هم وجود دارد.»
وی بر استمرار و تکرارپذیری این آزمون‌ها تاکید و اضافه کرد: «آزمون‌ها و سنجش سلامت روانی رانندگان باید هنگام تمدید گواهینامه نیز مورد توجه قرار گیرد. هیچ الزام یا تضمینی وجود ندارد که راننده پس‌از گذشت ۱۰سال از دوره آموزش خود و کسب گواهینامه هنوز کیفیت لازم و کافی را برای کنترل وسیله نقلیه در جاده‌ها داشته باشد. از این رو این موارد باید مورد توجه جدی قرار گیرد.»
