به گزارش قطعات خودرو به نقل از بازار؛سال جاری از سوی مقام معظم رهبری شعار «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرینی» به خود گرفته است، شعاری که می تواند در صورت حسن اجرای آن از سوی مسئولین و مدیران مشکلات صنعتی و اقتصادی را رفع کند. این مساله مشروط بر آن است که موانع توسعه و عرضه محصول شرکت های دانش بنیان به عنوان شرکت نوپا از سوی مسئولین ذیربط مرتفع شود.
در خودروسازی معمولا مدیرانی حضور دارند که نسبت به دانش بنیان بد بین و از دانشگاهیان و پتانسیل جوانان استفاده نمی شود.
در بخش نخست گفت و گو با سیامک علیزاده نیا مدیر استراتژی شرکت ایپکو (طراحی و تحقیق موتور ایران خودرو( به بررسی شرکت های دانش بنیان پرداختیم، اما در بخش آخر عملکرد این شرکت دانش بنیان و دستاوردهای آن را بررسی کردیم.
* شرکت ایپکو (طراحی و تحقیق موتور ایران خودرو) به عنوان نخستین شرکت دانش بنیان در صنعت خودرو شناخته می شود، سیاست شما در این شرکت برای موفقیت چه بوده است؟
همانطور که اشاره کردید، نخستین شرکت دانش بنیان در کشور ایپکو است که به عنوان اولین زیرمجموعه خودروسازی در این صنعت که دانش بنیان شده است را در کارنامه دارد. در اساسنامه ما همیشه این شعار برون نگر و درون زا جهت انجام تولیدات اقتصادی ذکر شده است. بنابراین موتور ملی سمبلی از یک کار دانش بنیان است و براساس شعار برون نگری و درون زا طراحی و تولید کردیم.
براساس آمار شرکت ISQI که منتشر کرده، خودروهای که مجهز به موتور ملی می شوند، کیفیت بهتری نسبت به موتورهای تی یو ۵ و ایکس ۷ که روی آن محصولات نصب می شوند دارد
* به موتور ملی که نماد تولید یک شرکت دانش بنیان است اشاره کردید، این شرکت چه برنامه ای برای تولید محصولات خود در دست دارد؟
محصولی داشتیم که در دوران تحریم هزینه تولید را کاهش، بهره وری و کیفیت محصول را افزایش دادیم. براساس آمار شرکت ISQI که منتشر کرده، خودروهای که مجهز به موتور ملی می شوند، کیفیت بهتری نسبت به موتورهای تی یو ۵ و ایکس ۷ که روی آن محصولات نصب می شوند دارد. حتی گروه خودروسازی سایپا نیز مشتاق همکاری برای دریافت موتور ملی مراجعه کردند. بنابراین در سال جاری برنامه ۳۰۰ هزار دستگاهی تولید و عرضه موتور ملی را داریم.
* چندی پیش پس از نامگذاری شعار سال جاری توسط مقام معظم رهبری به نام «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرینی» یک مقام در مجموعه پژوهشی بیان کرد که خودرو دانش بنیان طراحی خواهیم کرد، نظر شما در خصوص این نوع هیجانات در مورد شرکت های دانش بنیان چیست؟
متاسفانه این نگرانی وجود دارد که در خصوص شرکت های دانش بنیان هیجانی در صنعت خودرو ایجاد شود. گاهی شنیده می شود که خودرو دانش بنیان تولید می شود، این سوال ایجاد می شود که خودرو چند قطعه دارد؟ تولید یک قطعه دانش فراوانی دارد، این موضوع را اگر به خودرو بسط دهیم که میانگین ۵ هزار قطعه دارد، شاهد خواهیم بود که دانش فراوانی را نیاز دارد.
* شرکت های دانش بنیان برای فعالیت در صنعت خودرو باید متکی به چه موضوعی فعالیت کنند که بتوانند نوآوری و کاهش هزینه داشته باشند؟
شرکت دانش بنیان باید متکی به دانش و خلاقیت باشد، نباید متکی به منابع مالی کشور باشند. اگر توسعه یا تولید زیرساخت نیاز دارد، باید شرکت استارت آپی آن را فراهم کند. اگر شرکتی دنبال دریافت وام باشد، قطعا اشتباه است. به شدت موازی کاری، به شدت دلواپس و بدون متولی هستیم. متولی تولید خودرو را باید مشخص کنند، متولی این صنعت وزارت صمت، ایدرو یا مجلس شورای اسلامی است؟ متولی تولید خودرو مشخص شود، در این صورت تکلیف واردات، تولید، توسعه ایران خودرو و سایپا یا قطب سوم خودروسازی مانند شرکت مدیران خودرو مشخص خواهد شد. در سال ۱۳۸۹ درست زمان رونمایی موتور ملی با حضور مقام معظم رهبری در ایران خودرو، به کیفیت محصول اشاره کردند که باید دانش بنیان ها روی این موضوع تمرکز کنند. دولت به شرکت های خصولتی دانش بنیان تسهیلات مالی ندهند، بلکه تسهیل موانع را ایجاد کنند.
* دانش بنیان ها باید مشکلات صنعت خودرو یا خودرو را حل کنند، کدام یک اهمیت بیشتر و جدی تری نسبت به دیگری دارد؟
زمانی که خودرو را به عنوان محصول در نظر بگیریم مشکلاتی دارد که شرکت های دانش بنیان باید آن را حل کنند. البته در تولید که همان صنعت خودرو می شود، نیاز است که دانش بنیان نیز ورود کنند. البته باید برای این موضوع نیاز است که امنیت اقتصادی ایجاد کنند.
تیم تحقیقاتی از روش بینایی ماشین براساس تکنولوژی روز دستگاهی طراحی و تولید کردند که پیش از مونتاژ سر سیلندر کیفیت آن را مشخص می کند
* شما به عنوان مدیر استراتژی شرکت ایپکو فعالیت دارید، آیا می توانید به جز موتور ملی که یک محصول برای خودروسازی است، اقدام موثر دیگری برای بهبود ضعف صنعت خودرو که انجام دادید نام ببرید؟
سطح ماشین کاری سرسیلندر دارایی خطوط ماشین کاری فراوانی است که می تواند کیفیت محصول را کاهش دهد. این خط و خش زمانی که روی پیشرانه نصب می شود، هنگام استفاده توسط مشتری نمایان و سبب نارضایتی می شود. این در حالی است که تکنسین خط تولید نمی تواند به راحتی این خط و خش را تشخیص دهد. از آن سو شناسایی این خط و خش توسط تکنسین ها می تواند درصد خطا را افزایش و هزینه بر باشد. بنابراین یکسری تیم قرار دادیم که این خطاها را تشخیص دهند، تیم تحقیقاتی از سوی یک دانشگاه تعریف شد. نهایتا از روش بینایی ماشین براساس تکنولوژی روز طراحی و تولید کردند، این سیستم در انتهایی خطوط نصب شد. این سیستم دارای یک دوربین ۸ مگاپیکسلی است که پیش از مونتاژ از سطح سرسیلندر عکس گرفته و تکنسین را از صحت یا ضعف سیستم مطلع می کند. این یک کار دانش بنیانی بود و هزینه های خودروساز و صنعت خودرو را کاهش داد. قابل توجه است که این فرآیند سبب شد هیچ خطایی در زمان مونتاژ وجود نداشته باشد.
* بسیار از شرکت های دانش بنیان سخت گفته می شود، اما هیچ گاه به این مورد اشاره نمی شود که باید چه اقدام مفیدی انجام دهند، این موضوع از نظر شما چگونه است؟
شرکت های دانش بنیان و محقق ها باید این موضوع را بیاموزند که تولید محصول یا روشی را ارائه دهند که علاوه به ارتقا تکنولوژی صنعت خودرو، منجر به کاهش هزینه های خودروسازی شود. کیفیت و ارتقا تکنولوژی باید مانند آن سیستم بینایی ماشین در صنعت خودرو رخ دهد. شرکت ما افتخار می کند به عنوان یک شرکت دانش بنیان موتورملی را تولید کند.
شرکت بوش جمله ای دارد که می گوید تمام محصولاتی که برای کاهش ۳۰ درصدی مصرف سوخت داشته باشد، کاهش ۵۰ درصدی این مصرف مربوط به فرهنگ رانندگی است. سوال اینجاست، مدعیان دانش بنیان چرا به تولید دانش در این حوزه ورود نکردند؟
* از صنعتع خودرو و تولید محصول مواردی را ذکر کردید، آیا می توانید موردی نیز در خصوص فرهنگ استفاده از خودرو یا نگهداری از آن اشاره کنید که شرکت های دانش بنیان باید به آن ورود کنند؟
شرکت بوش جمله ای دارد که می گوید تمام محصولاتی که برای کاهش ۳۰ درصدی مصرف سوخت داشته باشد، کاهش ۵۰ درصدی این مصرف مربوط به فرهنگ رانندگی است. سوال اینجاست، مدعیان دانش بنیان چرا به تولید دانش در این حوزه ورود نکردند؟ دلیل این هست که متولی در صنعت خودرو وجود ندارد. براساس گزارش های که در مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی منتشر شد؛ کیفیت، ایمنی و آلایندگی خودروها، قراردادهای پیش فروش، خدمات پس از فروش، تامین قطعات و سیاست گذاری های هیجانی های مانند افتتاح خودروسازی در سنگال و… است. این پنج نکته مهم تر از سایر نکات دیگر منتشر شده در گزارش پژوهای مجلس بود. بجز نکته اول مابقی نکات شرح داده شده در این گزارش به خودروساز مربوط نمی شود. بنابراین شرکت های دانش بنیان باید در تمام بخش های مختلف صنعت خودرو حضور یابند. باتوجه به شعار امسال از سوی مقام معظم رهبری، شرکت ایپکو نیز شعار امسال خود را کیفیت فرآیندها و کیفیت محصولات قرار داده است.
* به عنوان پرسش پایانی به نظر شما شرکت های دانش بنیان چقدر در صنعت خودرو می تواند موفق شوند؟
به نظر من شرکت های دانش بنیان می توانند بسیار در صنعت خودرو موفق باشند، به دلیل تحریم ها در سال ۱۳۸۲ یا ۱۳۸۳ به سرعت به دنبال عقد قرار داد با شرکت آلمانی جهت طراحی موتور ملی رفتیم. صنعت خودرو دو درصد جی دی پی کشور را تشکیل می دهد، حتی اگر تحریم ها شدید تر از این شود به دلیل حضور شرکت دانش بنیان مانند ایپکو، چالش برای تولید ایجاد نمی شود.
