به گزارش قطعات خودرو به نقل از «اخبار خودرو»،تا چند سال قبل، داشتن برگه معاینه فنی خودرو چندان اجباری نبود و خودروهایی در سطح شهر تردد می‌کردند که با هر بار فشار دادن پدال گاز، بخش زیادی از هوا را آلوده می‌کردند.
تردد زیاد در معابر شهری و غیرشهری باعث شده بود تا وسایل‌نقلیه زیادی دچار نقص‌های فنی متعددی شوند. اما حالا تمام وسایل‌نقلیه بالای ۴سال عمر باید معاینه‌فنی داشته باشند. با اجرا شدن این طرح، ایرادات فنی وسایل نقلیه برطرف می‌شود و همچنین جلوی تصادفات رانندگی، آلودگی هوا و جریمه‌های راهنمایی و رانندگی تا حد زیادی گرفته خواهد شد. در ادامه به بررسی جزییات بیشتری درباره طرح معاینه فنی خودرو می‌پردازیم.
پلیس باید نظارت کافی‌بر معاینه‌فنی خودروها داشته باشد
معاینه‌فنی به فرآیند بررسی سلامت خودرو گفته می‌شود. کارشناسان مراکز معاینه فنی خودرو تمام قطعات و اجزای خودرو و نحوه عملکرد آنها را بررسی و گزارشی مبنی‌بر سلامت خودرو و کارکرد صحیح آن تهیه می‌کنند و در اختیار راننده قرار می‌دهند. دارندگان خودرو باید با داشتن مدارک موردنیاز به این مراکز مراجعه کنند تا برگه معاینه فنی خودرو را بگیرند. بر اساس قانون و مطابق اعلام پلیس راهور تهران بزرگ، خودروهای فاقد معاینه‌فنی روزانه ۵۰هزار تومان جریمه می‌شوند، البته میزان این جریمه بعد از یک ماه تردد به 1.5میلیون‌تومان می‌رسد.
در این خصوص چندی قبل عبداله متولی، مدیرعامل اتحادیه سازمان‌های حمل‌ونقل کشور گفت: «درصورتی‌که تصادفات منجر به فوت شوند، از حمل‌ونقل همگانی کشور استعلام می‌شود که آیا خودرو تصادفی، معاینه‌فنی داشته یا خیر. در صورت داشتن معاینه‌فنی، جزئیات آن بررسی می‌شود که آیا معاینه‌فنی به‌درستی صادر شده است یا خیر؟ عموما دادستان این مطالب را استعلام و بازرسی کل کشور هم به‌عنوان ترک فعل این موضوع را پیگیری می‌کند.» وی افزود: «از زمانی‌که یک شهر درخواست راه‌اندازی مرکز معاینه‌فنی را می‌دهد، پلیس باید به آن پاسخ بدهد، همچنین باید در طول صدور گواهی معاینه‌فنی نظارت‌های کافی صورت بگیرد.»
مدیرعامل اتحادیه سازمان‌های حمل‌ونقل کشور با بیان اینکه پلیس مسئولیت مستقیم در حوزه معاینه‌فنی دارد، اضافه کرد: «پلیس باید نظارت کافی بر معاینه‌فنی خودروها داشته باشد. طبق تبصره ۲ ذیل ماده ۶ قانون هوای پاک اگر ناظر و ناظران، گواهی معاینه‌فنی خلاف‌واقع صادر کنند؛ به‌عنوان مجرم شناسایی و به دادگاه معرفی می‌شوند.» وی با بیان اینکه بازرسی کل کشور از متولیان خواسته است ستادهای معاینه‌فنی متخلف را به دادستانی معرفی کنند، اظهار کرد: «پلیس باید در سطح شهر نیز با خودروهای فاقد معاینه‌فنی برخورد کند از این رو نقش پلیس صددرصدی است.»
متولی ادامه افزود: «تعداد مراجعه‌کنندگان مراکز معاینه‌فنی با تجهیزات، زمین، نیروی انسانی و افزایش حقوقی که در این زمینه وجود دارد، برابری ندارد.» مدیرعامل اتحادیه سازمان‌های حمل‌ونقل کشور ادامه داد: «امسال پایان برنامه جامع پنج ساله است، از این رو مکاتبه‌ای با استانداری‌های سراسر کشور خواهیم داشت تا برنامه‌های پیشنهادی کارگروه استان را ارسال کنند، همچنین در جلساتی که با حضور کارگروه و ستاد معاینه‌فنی برای هر استان برگزار خواهد شد، برنامه جامع پنج‌ساله استان را خواهیم بست.»
چه خودروهایی از معاینه‌فنی معاف هستند؟
محسن تبریزی‌مهر در توضیح خودروهای مشمول معاینه‌فنی گفت: «براساس قانون، خودروهای شخصی از زمان تولید به مدت چهارسال از انجام معاینه‌فنی معاف هستند. بنابراین از شهروندان تقاضا می‌شود، جهت توزیع مراجعات در سال و جلوگیری از ازدحام در مراکز معاینه‌فنی، در ایام ابتدایی سال تنها خودروهایی که براساس ماه، چهارسال از تولید آن گذشته به مراکز مراجعه کنند.
هم‌اکنون خودروهای تولید داخل شهریور 1397 و ماقبل و خودروهای وارداتی آگوست 2018 و ماقبل مشمول معاینه‌فنی هستند.» معاون فنی ستاد معاینه‌فنی در ارتباط با وضعیت کاری مراکز افزود: «درحال‌حاضر روزانه حدود 5000 دستگاه خودرو به مراکز معاینه‌فنی شهر تهران مراجعه می‌کنند. البته بسیاری از مراکز به ویژه مراکز واقع در جنوب تهران فاقد صف هستند.
مراکز بیهقی، نیایش، دماوند، آبشناسان، سراج، بعثت، فداییان‌اسلام، ایران‌خودرو و کلیه واحدهای سیار از ساعت 7 تا 17 و مراکز الغدیر، خاوران، امام‌رضا(ع)، شهدای زمان‌آباد، چیتگر و ابوذر نیز از ساعت 7 تا 16 و مراکز شقایق و چمران از ساعت 7 تا 15 ارائه خدمات دارند. ضمنا شهروندان به‌منظور مدیریت زمان و به‌حداقل رساندن معطلی می‌توانند با استفاده از سیستم نوبت‌دهی اینترنتی با تعیین وقت قبلی به مرکز موردنظر مراجعه کنند.
این سامانه درحال‌حاضر از طریق سامانه تهران من در دسترس است.» وی افزود: «در پنج‌ماهه امسال 1401، حدود 750هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه‌فنی شهر تهران مراجعه کردند که در مقایسه با سال گذشته میزان مراجعات 9درصد افزایش داشته است.» او ادامه داد: «از آمار اعلامی، 581 هزار دستگاه خودرو مربوط به مراجعات نخست بوده، در این پنج ماه ، نقص مربوط به آلایندگی 75 هزار مورد، همراستایی چرخ‌ها 44هزار مورد، کمک‌فنر 20 هزار مورد، تست ترمز 56هزار مورد و وضعیت ظاهری 83 هزار مورد شناسایی و درنهایت جهت اخذ معاینه‌فنی توسط راکبان این خودروها رفع ایراد شده است. در مجموع 29درصد خودروها به علت نقص موفق به اخذ معاینه‌فنی در مراجعه اول نشده‌اند.
البته تعدادی از خودروهای مردودی دارای چند نقص فنی بوده‌اند.» او در انتها عنوان کرد: «از ابتدای امسال تا پایان مردادماه، حدود 553 هزار گواهی معاینه‌فنی صادر شده که از این تعداد، در حدود 101 هزار گواهی مربوط به معاینه‌فنی برتر است. در مجموع در حدود 17درصد خودروهای مراجعه‌کننده به مراکز معاینه‌فنی شهر تهران دارای معاینه‌فنی برتر هستند.»
