نقطه روشن در بازار خاکستری خودرو

با برداشته شدن محدودیت سرعت توسط قانون‌گذاران سازمان ملل، خودروهای خودران جهشی به جلو خواهند داشت. براساس این گزارش، تنش‌‌های ژئوپلیتیک، تغییرات آب‌‌وهوایی و اعتراضات عمومی، انسداد‌های بیشتری در زنجیره تامین ایجاد خواهند کرد. از طرف دیگر، فشارهای تورمی مداوم، ناشی از اختلالات زنجیره تامین و جنگ روسیه و اوکراین، به تورم جهانی که در بالاترین سطح خود از دهه ۱۹۹۰ قرار دارد، دامن خواهد زد. اگر تورم بسیار بالاتر از افزایش دستمزدها افزایش یابد، می‌تواند به ناآرامی‌‌های اجتماعی دامن بزند. در یک سناریوی افراطی، اعتراضات می‌تواند کارگران در اقتصادهای بزرگ و شاغل در شرکت‌‌های تولیدی بزرگ را به سمت هماهنگی برای اعتصابات که خواستار دستمزدهای بالاتر مطابق با تورم هستند، سوق دهد. چنین تحرکاتی می‌تواند بنادر، خدمات حمل‌‌ونقل و راه‌‌آهن را فلج و مشکلات زنجیره تامین را تشدید کند.

فروش خودرو خاموش می‌ماند

رشد فروش خودروهای جدید در ۲۰۲۳، به‌ویژه در اروپا و آمریکا، متوقف خواهد شد. انتظار می‌‌رود فروش جهانی خودروهای جدید به تنها ۹/ ۰ درصد افزایش در سطح جهانی محدود بماند. این موضوع می‌تواند به دلیل کاهش هزینه‌های مصرف‌‌کننده، افزایش قیمت کالاها و تعطیلی تولید ناشی از اختلال‌‌های زنجیره تامین باشد. پس از کاهش فروش در ۲۰۲۲، چشم‌‌انداز فروش خودروهای جدید در ۲۰۲۳ خبر از افزایش بسیار اندکی می‌دهد که علت آن رشد بازار در آسیا، خاورمیانه، آفریقا و آمریکای لاتین است. فروش جهانی خودروهای جدید در ۲۰۲۳، ۷۹ میلیون دستگاه پیش‌‌بینی شده که همچنان نسبت به ۸۸ میلیون دستگاه قبل از همه‌‌گیری کمتر است. با‌این‌حال، پیش‌‌بینی واحد اطلاعات اکونومیست ممکن است به علت بحران‌‌هایی از جمله تشدید جنگ روسیه و اوکراین، کمبود احتمالی انرژی در اروپا و احتمال سقوط اقتصاد جهانی به رکود، محقق نشود و رکورد ضعیف‌‌تری در صنعت به ثبت برسد.

تجدید ساختار یارانه‌‌ خودروهای برقی

فروش خودروهای برقی تنها نقطه درخشان مورد انتظار در ۲۰۲۳ اعلام شده است، که تخمین زده می‌شود با رشد ۲۵ درصدی سالانه به ۸/ ۱۰ میلیون دستگاه برسد. دولت‌ها با نوآوری در سیاست‌های تشویقی و تخصیص یارانه‌های متفاوت به خودروهای برقی در تلاش هستند تا فروش وسایل نقلیه سبز را با قیمت معقول گسترش دهند. ایالات متحده از یکم ژانویه ۲۰۲۳ اعتبار مالیاتی ۷۵۰۰ دلاری برای خودروهای برقی را در محل فروش ارائه خواهد کرد، اما خودروها تنها در صورتی مشمول چنین تخفیف مالیاتی خواهند شد که از معیارهای سختگیرانه، همچون مونتاژ نهایی در آمریکای شمالی، نمره قبولی داشته باشند. ایالات متحده همچنین سقف ۲۰۰هزار خودرو برای هر سازنده را حذف خواهد کرد و به این ترتیب تسلا به شرکت‌‌های جنرال موتورز و تویوتا (که داخل کشور تولید دارند) اجازه می‌دهد از یارانه‌ها بهره‌‌مند شوند. هدف این طرح تشویق سرمایه‌‌گذاری در تولید داخلی و محدود کردن هزینه‌های دولتی است.

در آن‌سوی دریاها، چین معافیت‌‌های مالیاتی و یارانه‌ها برای خریداران وسایل نقلیه با انرژی جدید (NEVs) را تا پایان ۲۰۲۳ تمدید کرده است. دولت فرانسه نیز درحال طراحی برنامه‌‌ای لیزینگی برای خودروهای برقی است تا خرید را برای خانوارهای کم‌‌درآمد مقرون‌به‌صرفه‌‌تر کند. در مقابل گفته می‌شود آلمان از ابتدای ۲۰۲۳، مشوق‌‌های خودروهای برقی موجود برای خودروهای برقی باتری (بسته به محدوده قیمت) را کاهش خواهد داد و یارانه خودروهای هیبریدی را حذف خواهد کرد. نروژ نیز معافیت‌‌های مالیاتی برای خودروهای برقی گران‌قیمت را از آغاز ژانویه ۲۰۲۳ حذف خواهد کرد.

گسترش جایگاه‌های شارژ خودرو

رشد تصاعدی فروش خودروهای برقی مشکلاتی را در شبکه‌های شارژ مجدد ایجاد کرده است که دولت‌ها باید در ۲۰۲۳ به آن رسیدگی کنند. برای نمونه در چین پیش‌‌بینی می‌شود تعداد خودروهای برقی فعال در جاده‌ها تا ۲۰۲۴ دوبرابر شود و به حدود ۲۰ میلیون دستگاه برسد، اما صف‌‌های طولانی در جایگاه‌های شارژ سد راه مردم شده است. دولت چین قصد دارد به عنوان بخشی از چهاردهمین برنامه پنج ساله خود (۲۵-۲۰۲۱)، تا پایان ۲۰۲۳ ایستگاه‌های شارژ را در تمام بزرگراه‌های استان‌ها مستقر کند. با وجود تمام مشوق‌‌های دولتی، انتظار می‌‌رود مساله شارژ در ۲۰۲۳ کماکان چالش‌‌برانگیز باشد. از جمله مسائل حل‌نشده، عدم وضع استانداردهای یکنواخت برای باتری‌‌هاست که یافتن نقاط شارژ مناسب و دسترسی به ایستگاه‌ها را آسان‌‌تر کند. بازیافت باتری‌‌هایی که به پایان عمر خود رسیده‌‌اند نیز با مشکلاتی مواجه است.

مشکلات تمام‌نشدنی زنجیره خودرو

گرچه کاهش تقاضا باعث بهبود نسبی انسداد زنجیره تامین شده است، اما پیش‌‌بینی می‌شود در ۲۰۲۳ نیز مشکلات زنجیره تامین زنجیری بر پای تولید باشد. کمبود عرضه نیمه‌هادی‌‌ها ادامه‌‌دار خواهد ماند و احتمال دارد ظرفیت‌‌های جدید تولید تا ۲۰۲۴ به بهره‌‌برداری نرسد. از طرف دیگر، تشدید تنش‌‌ها میان تایوان و چین ممکن است به دردسر جدیدی بر سر راه صنعت بدل شود و خودروسازان را در دستیابی به فلزاتی مانند نیکل، کبالت، فولاد و آلومینیوم با چالش مواجه کند. کمبود فلزات، مونتاژ باتری خودروهای برقی را دشوارتر خواهد کرد. درحال حاضر بیم آن می‌‌رود که عرضه لیتیوم، عنصر اساسی ساخت باتری، تحت تاثیر ادامه سیاست‌های کووید صفر در چین، بزرگ‌ترین پالایشگاه لیتیوم جهان، نیز دچار مشکل شود. بدیهی است که کماکان بزرگ‌ترین چالش عرضه اروپا، بحران انرژی خواهد بود. به همین سبب برخی از خودروسازان و قطعه‌‌سازان مجبور به کاهش تولید در راستای کاهش هزینه‌های انرژی هستند. آنها همچنین ممکن است مجبور شوند برای زمان‌‌بندی‌‌های قطعی برق آماده شوند. با توجه به زنجیره‌های تامین درهم‌‌تنیده، تاثیر قطعی احتمالی برق در سراسر صنعت خودرو پخش خواهد شد.

خودروهای خودران در راه هستند

انتظار می‌‌رود بخش خودروهای خودران در ۲۰۲۳ جهشی تاریخی را تجربه کند، چراکه خودروهای سطح سه به جاده‌ها می‌‌آیند و خودروهای سطح چهار تحت آزمایش قرار خواهند گرفت. مرسدس بنز (آلمان) در ۲۰۲۳ سیستم رانندگی سطح سه را در کالیفرنیا و نوادا در آمریکا عرضه خواهد کرد. فناوری سطح سه که BMW مدت‌ها انتظارش را می‌‌کشید در سدان سری ۷ به بازار عرضه خواهد شد. انتظار می‌‌رود سه خودروساز آمریکایی: تسلا، جنرال موتورز و لوسید و همچنین هیوندای و کیا کره‌‌جنوبی و پولستار سوئد، نیز خودروهای سطح سه را در ۲۰۲۳ روانه بازار کنند. در سطح سه خودرانی، بسیاری از وظایف راننده با قطعات الکترونیک صورت می‌‌پذیرد، با این‌‌حال حضور راننده همچنان نیاز خواهد بود تا در صورت لزوم دخالت کند. در این سطح از خودرانی به راننده هشدار‌‌های لازم داده خواهد شد تا در شرایط بحرانی کنترل کامل داشته باشد.

در سطح سه، کنترل میزان سوخت، ترمزها و هدایت به صورت الکترونیکی کنترل می‌شود و خودرو به‌طور خودکار می‌تواند خط رانندگی را تغییر دهد و در ترافیک توقف کند. این سطح از خودرانی مناسب مسیرهایی فاقد عابرین پیاده، خودروهای پارک شده و دیگر موانع است. با توجه به این نکته که سطح پنج نشان‌دهنده استقلال کامل است، جهش به سطح سه گام مهمی است. چنین پیشرفتی خودروها را از فناوری‌‌هایی که صرفا برای کمک راننده هستند، به سوی استقلالی هدایت می‌کند که نیازی به توجه تمام وقت راننده نداشته باشد. این پیشرفت‌ها با اصلاح مقررات سازمان ملل برای افزایش محدودیت سرعت برای وسایل نقلیه سطح سه از ۶۰ کیلومتر تا ۱۳۰ کیلومتر در ساعت از ابتدای ۲۰۲۳ همراه خواهد شد.

درباره سطح چهار، آلمان در حال برنامه‌‌ریزی برای شروع پروژه رانندگی خودران در ۲۰۲۳ با استفاده از وسایل نقلیه تولید شده توسط دو شرکت موبایل‌‌آی اسرائیل و نیوی چین است. گسترش روبوتاکسی سطح چهار نیز در ۲۰۲۳ در آمریکا سرعت خواهد گرفت. شرکت موشنال روبوتاکسی در آمریکا راه‌اندازی خواهد شد و کروز نیز عرضه خود را در دبی گسترش خواهد داد. همچنین انتظار می‌‌رود تسلا از روبوتاکسی خود در سال ۲۰۲۳ رونمایی کند. خودروهای سطح چهار تنها در مناطقی که به دقت کنترل می‌شوند، با اپراتورهای آماده به کار برای مقابله با شرایط اضطراری کار خواهند کرد. درحال حاضر بالاترین سطح رانندگی خودران سطح چهار است. تعریفی که اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه آمریکا (NHTSA) برای رانندگی کاملا خودکار دارد در این جمله خلاصه شده است: بخش الکترونیک خودرو تمام کارکردهای رانندگی و مشاهده مسیر را بر عهده خواهد گرفت.

جهان در انتظار

بلوای اتحادیه کارگری: در میان تورم بالا و رکود اقتصادی احتمالی، سه غول خودروساز دیترویتی یعنی جنرال موتورز، فورد و استلانتیس در آمریکای شمالی (که قبلا فیات کرایسلر اتوموبیلز بود)، باید برای تنظیم قرارداد چهار ساله برای ۱۵۰هزار کارگر معمولی با نمایندگی اتحادیه کارگری خودروسازی (UAW) مذاکره کنند. در زمانی که کارگران آمریکا در میان تورم در تامین هزینه‌های زندگی دچار مشکل هستند، این کار آسان نخواهد بود. جنرال موتورز امیدوار است از اعتصابی مشابه اعتصاب ۲۰۱۹، که سبب شد حدود ۳ میلیارد دلار درآمد از دست بدهد، جلوگیری کند.

فناوری باتری: کوانتوم اسکیپ، شرکت سازنده باتری مستقر در آمریکا و تامین‌‌کننده باتری فولکس واگن (آلمان)، آزمایش سلول‌‌های باتری جامد ۲۴ لایه را در ۲۰۲۳ آغاز خواهد کرد، که جایگزین سلول‌‌های ۱۶ لایه‌‌ای که در حال حاضر استفاده می‌شود خواهد شد. باتری حالت جامد نسبت به باتری لیتیوم یون پلیمری دارای چندین مزیت از جمله چگالی انرژی بالاتر است که به باتری خودروهای برقی امکان می‌دهد برد بالاتری داشته باشد. شرکت ریماک، استارت‌آپ فعال حوزه خودروی برقی کرواسی، نیز درحال تلاش برای بهبود چگالی انرژی خودروهای خود از طریق یک ماژول باتری جدید است که از سلول‌‌های استوانه‌‌ای با قطر بیش از ۴۶ میلی‌‌متری استفاده می‌کند.