به گزارش قطعات خودرو به نقل از بازار؛ طرح نوسازی خودروهای کاروتجاری از دولت های یازدهم و دوازدهم به دولت سیزدهم رسید، طرحی که به نظر می رسد به سمت توقف درحال حرکت است. کارشناسان معتقد هستند که تنها راهکار نوسازی ۲۰۰ هزار کامیون فرسوده در کشور، واردات محصولات سه تا پنج سال کارکرده اروپایی است، زیرا در حال حاضر میان ۲۰۰ هزار کامیون وکشنده فرسوده کشور، محصولاتی وجود دارند که سن آن ها بیشتر از ۵۰ سال است. این مورد بیانگر افزایش مصرف سوخت در شرایط کمبود فعلی به موازات افزایش آلایندگی است، منابع ارزی که برای تامین سوخت مصرفی و تهیه لوازم یدکی ناوگان فرسوده کاروتجاری کشور هزینه می شود، بسیار بیشتر از منابع مالی مورد نیاز برای نوسازی چند هزار دستگاه از ناوگان حمل و نقل جاده ای فرسوده است.
طی سه سال گذشته طرح نوسازی ناوگان حمل و نقل جاده ای با سنگ اندازی برخی از تولیدکنندگان، عدم شفافیت واردکنندگان و چالش اسقاط چندان موفق نبود، در ابتدا تابستان سال جاری تغییر متولی طرح نوسازی و تحویل آن به ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت کشور نیز مزید برعلت شد تا «کور سوی امید» نوسازی نیز به سمت توقف یا افول احتمالی حرکت کند.
چند دستگاه کامیون و کشنده وارد شده است؟
به تازگی علیرضا احمدی، رئیس ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت کشور با اشاره به ۵۰۰ هزار دستگاه کامیون درون شهری و ۲۰۰ هزار دستگاه کامیون برون شهری فرسوده، گفته است: «نوسازی ناوگان در حوزه وسایل سنگین به دلیل افزایش قیمت، میزان تسهیلات باید متفاوت باشد از همین رو چندین طرح برای نوسازی کامیون در نظر گرفته شده است. طرح‌های ۶۵ هزار تایی با مشارکت ستاد بهینه سازی سوخت و طرح کلید به کلید با مشارکت سازمان گسترش بر اساس واردات کامیون‌های با عمر زیر سه سال اختصاص یافته است. یکی از مشکلات واردات کامیون بحث اسقاط آن است که در سال‌های اخیر از لحاظ قیمتی تغییر قابل توجهی داشته است به طوری که جهش قیمتی از ۳۰۰ میلیون به بیش از یک میلیارد تومان رسیده است.»
احمدی، با اشاره به حجم قابل توجه واردات کامیون طی سه سال گذشته، عنوان کرده است: «شمار کامیون‌های وارداتی ۱۷ هزار ۴۳۷ دستگاه بوده که ۵ هزار و ۱۵۲ کامیون شماره گذاری شده است، برای اصلاح قیمت‌ها طرحی ارائه شده که در حال بررسی است و در صورت تصویب حدود نیمی از ناوگان فرسوده در پنج سال آینده نو سازی می‌شود.»
۱۶ خودرو سواری معادل یک دستگاه کامیون
سید امیر احمدی، دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کشور در پاسخ به سوال خبرنگار «بازار» مبنی برانیکه اسقاط چالش برای واردات کامیون ایجاد کرده است، گفت: «اگر بحث اسقاط منجربه چالش شده است، راه حل نیز برای آن وجود دارد. زیرا قیمت ناوگان حمل و نقل باری فرسوده متاثر از قیمت ناوگان حمل و نقل باری وارداتی است. از ابتدا سال تاکنون شاهد رشد چشمگیری قیمت انواع خودرو به ویژه محصولات ناوگان حمل و نقل باری بوده ایم. زیرا، براساس قانون واردکنندگان مجبور به اسقاط معادل محصول وارداتی هستند. مالک خودرو فرسوده نیز برهمین اساس کامیون یا کشنده خود را با امید دریافت محصول جدید تحویل می داد، بنابراین نمی توان با قیمت اندک اقدام به تحویل کامیون و دریافت محصول جدید با قیمت گزاف کند.»
براساس جدول معادل سازی اگر قرار باشد یک دستگاه کامیون یا کشنده وارد شود، واردکننده می تواند معادل ۱۶ دستگاه خودرو سواری را اسقاط کند
احمدی، بااشاره به وجود تعداد بالای ناوگان حمل و نقل باری جاده ای فرسوده در کشور، به «بازار» توضیح داد: «همانطور که اشاره کردم قیمت کامیون های فرسوده ناشی از کامیون های وارداتی افزایش یافته است، اما برای بحث اسقاط مقرون به صرفه برای وارد کننده، راهکاری وجود دارد. در سال ۱۳۸۸ جدول معادل سازی تهیه و به تصویب هیات وزیران وقت رسید که ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت کشور، سازمان حفاظت از محیط زیست و وزارت صمت از وجود آن آگاه هستند. براساس جدول معادل سازی اگر قرار باشد یک دستگاه کامیون یا کشنده وارد شود، واردکننده می تواند معادل ۱۶ دستگاه خودرو سواری را اسقاط کند. اگر بازرگان بخواهد یک دستگاه اتوبوس به کشور وارد کند، باید معادل ۱۴ دستگاه خودرو سواری را اسقاط کند. جدول معادل سازی ساده ترین راهکار را در اختیار واردکنندگان یا متولیان طرح نوسازی قرار داده است.
براساس آمار سال گذشته در کشور بیش از ۳ میلیون ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو سواری فرسوده وجود دارد
۳ میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو سواری فرسوده
دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کشور در پاسخ به سوال خبرنگار بازار که در خصوص اثرگذاری جدول معادل سازی به کاهش خودروهای سواری فرسوده، بیان کرد: «براساس آمار سال گذشته در کشور بیش از ۳ میلیون ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو سواری فرسوده وجود دارد، بررسی ها نشان داده است که تا سال ۱۴۰۴ این میزان به ۸ میلیون دستگاه خودرو فرسوده در کشور می رسد که سبب ایجاد سونامی خودرو فرسوده خواهد شد. تنها راه حل برای پیشگیری از ایجاد سونامی خودروهای فرسوده اجرایی کردن جدول معادل سازی برای واردات کامیون است.
احمدی با اشاره به اینکه انجمن مراکز اسقاط خودرو کشور پیشنهاد اجرایی شدن جدول معادل سازی را برای نوسازی ناوگان حمل و نقل باری جاده ای به کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، سازمان حفاظت از محیط زیست، وزارت صمت و نهاد ریاست جمهوری ارایه کرده است، اظهار داشت: اگر واقعا دغدغه ای برای کاهش خودروهای فرسوده و حفظ سرمایه های ملی وجود دارد، نهادها و سازمان مذکور باید مجوزی جهت معادل سازی بحث اسقاط خودروهای سنگین را به واردکنندگان ابلاغ کنند.
وی، در پاسخ به سوال خبرنگار «بازار» مبنی براینکه ناوگان باری شهری افزایش قیمت بیشتری در اسقاط تجربه کرده یا ناوگان برون شهری، توضیح داد: در بحث اسقاط، کامیون ها و کشنده ها افزایش قیمت بیشتری را نسبت به ناوگان حمل و نقل باری دورن شهری داشته است. در اینجا باید اشاره کرد که قانون گذار، واردکننده را مجبور کرده که اگر خودرو دیزلی به کشور وارد می شود، باید عینا همان خودرو اسقاط شود. سازمان حفاظت از محیط زیست نیز به این موضوع پافشاری دارد، شاید در مقطعی از زمان عین همان خودرو برای اسقاط توسط واردکننده وجود نداشته باشد، در این شرایط مجبور به اجرای جدول معادل سازی و اسقاط خودروهای سواری فرسوده هستند. باید ذکر کرد که بحث گواهی اسقاط خودرو سواری راحت تر از خودروهای سنگین اعطا می شود، در حال حاضر نیز در کشور بالای ۱۰۰ هزار گواهی اسقاط خودرو سواری وجود دارد.
دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کشور، در پاسخ به سوال خبرنگار بازار در خصوص اسقاط ناوگان حمل و نقل مسافری برون شهری، بیان داشت: دو سال پیش حدود ۹۰ دستگاه مربوط به یک ارگان دولتی اسقاط و نوسازی شد، از آن زمان تاکنون نیز طرحی برای نوسازی یا اسقاط این ناوگان وجود ندارد.
حث بهینه سازی مصرف سوخت یکی از طرح های مراکز اسقاط خودرو کشور بوده و حدود دو سال هست که منتظر تایید نهاد ریاست جمهوری است، باتوجه به اینکه اکنون بحران سوخت در کشور وجود دارد، دولت باید اهمیت و جدیت بیشتری این موضوع را پیگری کند
احمدی، با بیان اینکه اگر عزمی برای خروج خودروهای فرسوده وجود دارد، توضیح داد: برای خروج این خودروها باید در گام نخست قوانین دست و پاگیر مانند اسقاط خودرو بنزینی فقط با خودرو ینزینی یا اسقاط خودرو دیزلی فقط با دیزلی را حذف کنند. باتوجه به وجود جدول معادل سازی در کشور، بحث بهینه سازی مصرف سوخت یکی از طرح های مراکز اسقاط خودرو کشور بوده و حدود دو سال هست که منتظر تایید نهاد ریاست جمهوری است. اگر این طرح اجرا شود، منافع فراوانی برای اقشار کم درآمد دارد که می توانند از گواهی صرفه جویی انرژی استفاده و خودرو فرسوده خود را تبدیل به احسن کنند. باتوجه به اینکه این طرح در کمیسیون های مختلف مجلس شورای اسلامی مطرح شده و اکنون بحران سوخت در کشور وجود دارد، دولت باید اهمیت و جدیت بیشتری این موضوع را پیگری کند.
