بهزاد باقر آذری خامنه ۶۶ ساله، از سال 1361 به بازار لوازم یدکی آمده و به طور تخصصی در رسته سواری فعالیت میکند. میگوید: وضعیت بازار در قدیم خیلی بهتر بود و مردم قدرت خرید بیشتری داشتند. از طرفی مرام کسبه بازار قدیم بهتر از برخی کسبه امروزی بود. در حال حاضر فرزندان کسبه قدیمی به واسطه زحمات گذشته پدرشان وارد بازار شدهاند و برخی از آنان بزرگتر و کوچکتر سرشان نمیشود و به خوبی جواب مشتری را نمیدهند. کسبه قدیم بیشتر حرمت مشتری و همکار را نگه میداشتند؛ اما در حال حاضر کم نیستند افرادی که حرمتها را به خاطر پول و سود بیشتر زیر پا میگذارد. هم اکنون اوضاع به گونهای شده که ما حاضریم درب مغازه را ببندیم و به شغل دیگری روی بیاوریم.
چارچوب ارتباطی کسبه در پولخلاصه میشود
وی فوت و فن لوازم یدکی خودرو را از یک مکانیک در خیابان حر یاد گرفته است. میگوید: من در سن ۱۴ سالگی در آن تعمیرگاه مامورخرید بودم و از این طریق کار را یاد گرفتم. پس از آن مغازهای تاسیس و کار را از صفر شروع کردم. مردم و کسبه بازارقدیم خیلی خوب بودند و در مشکلات و سختیها دست یکدیگر را میگرفتند. کسبه در گذشته ارتباط خیلی خوبی با یکدیگر داشتند؛ اما در حال حاضر بیشتر ارتباطاتشان در چارچوب پول خلاصه میشود.
باید با مشتری کنار آمد
آذری میگوید: در گذشته فروشندگان لوازم یدکی با مشتریان همانند برادر بودند؛ اما در حال حاضر برخی از مشتریها ما را دشمن میبینند. در برخی موارد به آنها حق میدهم.
تصور کنید یک راننده تاکسی با هزار تومان ۲ هزار تومان پولی را پسانداز و دیسک و صفحه را به قیمت یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خریداری کرده اما جنسش دچار ایراد میشود؛ ما با توزیع کننده در بازار تماس میگیریم و میگوییم دیسک و صفحه دچار ایراد شده است؛ اما ایراد را نمیپذیرد و مدعی میشود که ما نیز همانند شما جنس را خریداری کردهایم. در این بین راننده تاکسی چه گناهی دارد که باید هزینه جنسی را بپردازد که برایش کاربردی ندارد؟ در نهایت این فروشنده است که باید اوقات تلخی و بد و بیراههای مشتریان را تحمل کند. ما چون از کسبه قدیم خیابان کارون هستیم، کمی کوتاه آمده و در زمینه تعمیر قطع یا پرداختن نیمی از قیمت آن با مشتری کنار میاییم. این در حالی است که فروشندگان جدید به هیچ عنوان دست به چنین اقداماتی نمیزنند.
کارمند وصول چک نداریم!
آذری میافزاید: در قدیم چکهای دو تا سه ماهه برای خرید کالا پرداخت میکردیم؛ اما در حال حاضر برخیافراد حتی با پرداخت پول نقد نیز گویا از آدم طلب دارند. به عنوان مثال هنگام خریداری جنس پیش آمده که چک روز پرداخت کنیم با این حال به ما میگویند که کارمند برای وصول کردن چک نداریم و پول را باید کارت به کارت کنید. متاسفانه اعتماد بین کسبه از بین رفته است.
وی هوشمند شدن بازار و استفاده از اپلیکیشنهایی همانند تلگرام اینستاگرام و غیره را در بازار لوازم یدکی مثبت ارزیابی میکند و میگوید: بسیاری از مشتریان قطعات مورد نظرشان را از طریق واتساپ تلگرام برای ما میفرستند و در صورت موجود بودن یا به مغازه مراجعه میکنند یا جنس را برایشان ارسال میکنیم.
کاهش محبوبیت کالای ایرانی با هدف افزایش تولید
نظرش را درباره لوازم یدکی تولید داخل میپرسم. میگوید: تولید داخل در مراحل اولیه خوب است؛ اما زمانی که رونق پیدا میکند کمی از کیفیت آن کاسته میشود. به زبان سادهتر محبوبیت کالای ایرانی را پس از مدتی با هدف افزایش تولید پایین میآورند. از طرفی مردم استقبال کمتری از اجناس داخلی داشته و با وجود گرانتر بودن اجناس خارجی نسبت به خرید این قطعات راغبتر هستند.
گذشت، مهمترین مهارت یک فروشنده لوازم یدکی
آذری گذشت را مهمترین ویژگی مهارت یک فروشنده خوب میداند و میگوید: اگر فروشنده با گذشت باشد، همه امور به لطف خداوند درست میشود. اگر با مشتری با انصاف و گذشت برخورد کنیم مشتری از درب مغازه خارج میشود و پس از مدتی با یک مشتری دیگر باز میگردد. به عنوان مثال اگر قطعهای که مشتری خریداری کرده با مشکل مواجه شود، میتوانیم کمی از هزینه آن قطعه را تقبل کرده و یا مشتری را در راستای تعمیر قطعه راهنمایی کنیم. ممکن است مکانیکها بتوانند نسبت به تعمیر برخی قطعات اقدام کنند، پس انصاف نیست بخواهیم قطعهای که با هزینه کمتری قابلیت تعمیر دارد را به مشتری بفروشیم.
اتحادیه از فروش لوازم یدکی توسط مکانیکها جلوگیری کند
ویعملکرد اتحادیه را مثبت ارزیابی میکند و میگوید: اتحادیه باید از فعالیت مکانیکهایی که نسبت به فروش قطعات خودرو اقدام میکنند جلوگیری کند. در گذشته اگر کسبه با یکدیگر اختلاف داشتند یک نفر پادرمیانی میکرد و اجازه نمیداد موضوع حتی اتحادیه کشیده شود، اما هماکنون اینطور نیست.