به گزارش قطعات خودرو به نقل از تجارت‌نیوز، این روزها تقریبا در تمامی بازارهای جهانی خودروهای کراس‌اور و شاسی‌بلند از محبوبیت فوق‌العاده‌ای برخوردار هستند. در حالی که برای چرایی این موضوع دلایل بسیار زیادی می‌توان آورد، ولی به طور خلاصه، کراس‌اورها و شاسی‌بلندها به دلیل ارتفاع سواری بالاتر، فضای بار و سرنشین بیشتر و بازار خرید و فروش خوب بسیار محبوب شده‌اند. در ایران نیز از اواخر دهه ۸۰ شاهد افزایش حضور انواع کراس‌اور و شاسی‌بلند در بازار بودیم و علاوه بر خودروسازان ژاپنی و کره‌ای، خودروسازهای چینی نیز توانستند فروش خوبی را در کشورمان تجربه کنند.
از طرف دیگر، دو خودروساز بزرگ کشورمان در حالی که از همان دهه ۸۰ با پروژه‌های خودروی ملی خود انواع مدل‌های سدان و هاچ بک را در خطوط تولید خود داشته‌اند، ولی تا همین چند مدت پیش خبری از مدل‌های کراس‌اور و شاسی‌بلند ایران خودرو و سایپا نبوده است. اگر اخبار بازار خودروی ایران را دنبال کرده باشید، احتمالا خبر دارید که مدتی است ایران خودرو و سایپا از نمونه‌های کراس‌اور خود، یعنی ایران خودرو ریرا و سایپا آریا رونمایی کرده‌اند.
در ادامه این مطلب قصد داریم نگاهی دقیق‌تر به این دو خودرو انداخته و علاوه بر بررسی ادعای کراس‌اور بودن آنها، ببینید کدام یک خودروی بهتری است. قبل از آن، به این موضوع خواهیم پرداخت که به طور کلی کراس‌اور چیست و به چه خودروهایی کراس‌اور گفته می‌شود.
کراس‌اور چیست؟
کراس‌اور به نوعی از خودروها گفته می‌شود که روی شاسی یکپارچه که در سدان‌ها و هاچ بک‌ها نیز استفاده می‌شود ساخته شده و ارتفاع سواری بالاتری در مقایسه با آنها دارند. در واقع تفاوت کراس‌اورها و شاسی‌بلندهای سنتی در این است که در شاسی‌بلندها و تراک‌ها معمولا اتاق و شاسی از هم دیگر جداست.
مفهوم کراس‌اور نخستین بار در آمریکا مطرح شد و در ابتدا برای خودروهایی استفاده می‌شد که خصوصیات دو نوع خودروی مختلف را با هم ترکیب می‌کردند. با گذر زمان ولی، کراس‌اور بیشتر به خودروهای شاسی‌بلند ساخته شده روی شاسی یکپارچه اطلاق شد. این روزها ولی در بیشتر بازارهای خودرویی به هر دو نوع خودروی شاسی‌بلند و کراس‌اور، بدون توجه به نوع شاسی آنها، شاسی‌بلند گفته می‌شود.
در مقایسه با شاسی‌بلندها، خودروهای کراس‌اور توانایی آفرود کم‌تری داشته و در سوی مقابل، برخی مزایای مهم مانند مصرف سوخت کم‌تر و هندلینگ بهتر دارند. همچنین در برابر خودروهای سدان و هاچ بک، کراس‌اورها فضای کابین و بار بیشتری داشته و موقعیت سواری آنها با توجه به ارتفاع بیشتر، بهتر است.
کراس‌اورها بر اساس ابعاد بدنه
کراس‌اورها به طور کلی از نظر ابعاد بدنه به چند دسته مختلف تقسیم می‌شوند. در ادامه نگاهی کلی به این دسته‌بندی‌ها خواهیم انداخت.
هوندا اچ آر وی
کراس‌اور ساب کامپکت (سگمنت B)
کراس‌اورهای ساب کامپکت که به آنها معمولا شاسی‌بلند کوچک هم گفته می‌شود، نمونه‌هایی از کراس‌اورها هستند که معمولا طول بدنه آنها زیر ۴۴۰۰ میلی‌متر است. این کراس‌اورها معمولا روی پلت فرمی مشترک با نمونه‌های هاچ بک ساخته می‌شوند، هرچند در دنیا نمونه‌های کراس‌اور ساب کامپکتی نیز هستند که روی پلت فرم یک خودروی سگمنت C ساخته شده‌اند. در بازارهای مختلف به این دسته ممکن است کراس‌اور کامپکت یا شاسی‌بلند کامپکت هم گفته شود.
این نوع کراس‌اورها در بازارهای مختلفی مانند اروپا، هند و برزیل بسیار محبوب هستند و به عنوان مثال، در اروپا ۳۷ درصد کل فروش شاسی‌بلندها را به خود اختصاص داده‌اند. در سال ۲۰۱۹، محبوب‌ترین کراس‌اور در این سگمنت هوندا HR-V بود.
کراس‌اور کامپکت (سگمنت C)
یک کراس‌اور کامپکت به خودرویی گفته می‌شود که روی پلت فرمی مشترک با یک سدان یا هاچ بک کامپکت (سگمنت C) ساخته شده است. طول بدنه در این خودروها معمولا بین ۴۳۰۰ تا ۴۷۰۰ میلی متر است. در حالی که اکثریت کراس‌اورهای کامپکت دو ردیف صندلی دارند، در برخی نمونه‌ها شاهد ارائه سه ردیف صندلی نیز هستیم. در برخی بازارهای جهانی به این دسته کراس‌اور سایز متوسط هم گفته می‌شود.
از اواخر دهه قبل میلادی، محبوبیت این سگمنت کراس‌اورها بسیار بیشتر شده است. در سال ۲۰۱۹، محبوب‌ترین کراس‌اور کامپکت از نظر فروش کلی جهانی خودروی تویوتا راوفور بود که فروشی برابر با حدودا ۹۶۲ هزار دستگاه را در بازارهای مختلف جهانی تجربه کرد.
کراس‌اور سایز متوسط (سگمنت D و E)
دسته از شاسی‌بلندها و کراس‌اورها هستند که بزرگ‌تر از یک کراس‌اور کامپکت بوده ولی در عین حال، در مقایسه با یک کراس‌اور فول سایز ابعاد بدنه کوچک‌تری دارند. این خودروها معمولا روی پلت فرمی مشترک با یک سدان سایز متوسط ساخته می‌شوند. در این دسته نیز شاهد عرضه مدل‌های با دو و سه ردیف صندلی توسط شرکت‌های مختلف هستیم. طول بدنه یک کراس‌اور سایز متوسط بین ۴۷۰۰ تا ۵۱۰۰ میلی متر است.
این سگمنت محبوبیت بیشتری در بازار آمریکا و چین دارد. در حالی که در سال ۲۰۱۸ تویوتا هایلندر پرفروش‌ترین کراس‌اور سایز متوسط در بازارهای جهانی بود، در بازار ایران از نمونه‌های معروف این دسته کراس‌اورها می‌توان به هیوندای سانتافه اشاره کرد.
کراس‌اور فول سایز
این کراس‌اورها از نظر ابعاد بزرگ‌ترین در نوع خود بوده و مبتنی بر پلت فرم سواری‌های فول سایز ساخته می‌شوند. تمامی کراس‌اورهای فول سایز سه ردیف صندلی دارند. تمامی کراس‌اورهای فول سایز طول بدنه‌ای بالاتر از ۵۱۰۰ میلی متر دارند. جالب است بدانید طبق این تعریف، حتی تویوتا لندکروزر ۴ در هم جزء شاسی‌بلندهای فول سایز به حساب نمی‌آید.
اکنون که اطلاعات کاملی در مورد کراس‌اورها داریم و می‌دانیم که به چه خودرویی کراس‌اور گفته می‌شود، در ادامه این مطلب با تجارت‌نیوز همراه باشید تا با نگاهی دقیق‌تر به سایپا آریا و ایران خودرو ریرا ، ببینیم آیا این دو خودرو واقعا کراس‌اور هستند یا نه. برای بررسی دقیق تر، ما در بخش‌های مختلفی به مقایسه این دو خودرو خواهیم پرداخت.
مقایسه ایران خودرو ریرا و سایپا آریا
۱- طراحی ظاهری
در حالی که همه ما به چهره‌های نه چندان جذاب و نسبتا بی‌روح خودروهای تولید داخل ایران خودرو و سایپا عادت کرده‌ایم، آبی‌های جاده مخصوص سعی کرده‌اند این رویه را در طراحی ریرا تغییر بدهند. گرچه در طراحی ظاهری این خودرو بدون شک شاهد کپی‌برداری از خودروسازهای مطرح جهانی از جمله کره‌ای‌ها هستیم، ولی به طور کلی، ایران خودرو ریرا ظاهر یک کراس‌اور مدرن را داشته و در بازار بی‌روح ایران که خیابان‌هایش از خودروهای تکراری پر شده اند، قطعا می‌تواند نظر مشتریان را به خود جلب کند.
چراغ‌های جلوی باریک و جلوپنجره بزرگ نخستین مواردی هستند که در نگاه اول به ریرا توجه همه را به خود جلب می‌کنند. گرچه طراحی بدنه موضوعی سلیقه‌ای است، ولی علیرغم داشتن طراحی جلوی جذاب، در بخش عقب خودرو طراحی ظاهری ریرا چنگی به دل نمی‌زند. در کل، به عنوان یک محصول جدید ایران خودرو ریرا طراحی قابل قبولی داشته و انتظار می‌رود در بازار با استقبال خوبی روبرو شود.
ویژگی ظاهری سایپا آریا
در حالی که ایران خودرو ریرا یک خودروی کاملا جدید به حساب می‌آید، ولی سایپا در طراحی خودروی آریا تنها کاری که انجام داده تبدیل سایپا شاهین به یک خودروی کراس‌اور و کمی افزایش ارتفاع است. هر چقدر طراحی ایران خودروی ریرا مدرن و جذاب است، سایپا آریا هم از نمای جلو و هم از نمای عقب شباهتی به خودروهای مدرنی که امروزه در بازارهای جهانی می‌بینیم ندارند.
سایپا تلاش کرده تا با استفاده از فلاپ‌های روی بدنه ظاهر یک کراس‌اور را به خودرو بدهد، ولی با توجه به ابعاد بدنه کوچک و ارتفاع نه چندان بلند، سایپا آریا حداقل از نظر ظاهری در مقایسه با ایران خودرو ریرا چنگی به دل نمی‌زند.
۲- موتور و فنی
ویژگی‌های فنی ایران خودرو ریرا
طبق گزارش‌ها، شرکت ایران خودرو برای کراس‌اور جدید خود قصد دارد از پیشرانه TC7P که در واقع نمونه تقویت شده EF7-TC محسوب می‌شود استفاده کند. این پیشرانه با داشتن قدرتی معادل حدودا ۱۶۰ اسب بخار و گشتاوری معادل ۲۴۰ نیوتن متر می‌تواند پاسخگوی نیاز این کراس‌اور جدید بازار ایران باشد. خروجی‌های این موتور قرار است به کمک یک گیربکس چینی شش دنده اتوماتیک به چرخ‌های جلو ارسال شود.
جالب است بدانید به احتمال زیاد ایران خودرو بعدها قصد دارد از موتور سه سیلندر جدید خود که هم اکنون در دست طراحی دارد به جای پیشرانه مذکور روی کراس‌اور ریرا استفاده کند. برخی منابع خبر از احتمال عرضه موتور ۱.۶ لیتری تیو ۵ پلاس را نیز برای این خودرو داده اند. این موتور با ۱۱۳ اسب بخار قدرت و ۱۴۵ نیوتن متر گشتاور، طبق ادعای برخی منابع در کنار یک گیربکس شش دنده اتومات در مدل پایه این خودرو استفاده خواهد شد.
ویژگی‌های فنی سایپا آریا
تاکنون حدس و گمان‌های مختلفی در مورد این که سایپا آریا با چه پیشرانه و مشخصات فنی قرار است وارد بازار شود مطرح شده و بارها مدیران این شرکت در این مورد اظهار نظر کرده‌اند. در آخرین این اظهار نظرها، مدیرعامل سایپا گفته که این خودرو قرار است با پیشرانه ME16 تولید و روانه بازار شود. این موتور در واقع نمونه تقویت شده و بهبود یافته موتور EC5 محصول گروه پژو سیتروئن است که قبلا با نام TU5P توسط ایران خودرو به بهره برداری رسیده بود.
این پیشرانه ۱۶ سوپاپ تنفس طبیعی از تکنولوژی CVVT بهره برده، حجمی ۱.۶ لیتری دارد و ۱۱۰ اسب بخار قدرت و ۱۵۰ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند. گفته می‌شود سایپا قصد دارد کراس‌اور جدید خود را با یک گیربکس شش دنده اتوماتیک خارجی (احتمالا چینی) روانه بازار کند.
۳- تجهیزات و امکانات
تجهیزات و امکانات ایران خودرو ریرا
در حالی که هنوز ایران خودرو اطلاعات دقیقی در ارتباط با تجهیزات و امکاناتی که قصد دارد روی کراس‌اور جدید خود ارائه کند بیرون نداده، ولی با توجه به رقبایی که ریرا در بازار دارد و قیمت احتمالی بسیار بالای آن، انتظار می‌رود انواع آپشن‌های روز از جمله انواع ایربگ، سقف پانوراما، صفحه کیلومتر و آمپرهای دیجیتال، استارت دکمه ای، صندلی راننده برقی، گرم کن صندلی‌های جلو، رادار نقاط کور و برخی موارد دیگر را ارائه کند.
به مانند ایران خودرو ریرا اطلاعات زیادی در مورد آپشن‌ها و تجهیزاتی که قرار است روی آریا ارائه شود نیز نداریم و برخی منابع حدس و گمان‌هایی در این مورد دارند.
برخی می‌گویند سایپا آریا از این نظر مشابه سایپا شاهین خواهد بود و امکاناتی مانند استارت دکمه و ورود بدون کلید، روکش صندلی چرمی، چهار کیسه هوا، نویگیشن ماهواره ای، سانروف و برخی موارد دیگر را روی آن خواهیم دید.
سخن پایانی: ایران خودرو ریرا یا سایپا آریا؟
در این مطلب ما نگاهی جزئی‌تر به دو کراس‌اور جدید ایران خودرو و سایپا انداختیم.
البته هنوز این خودروها روانه بازار نشده‌اند و هنوز اطلاعات کامل آنها در دست نیست. هنوز دو شرکت ابعاد بدنه این خودروها را منتشر نکرده‌اند، ولی با نگاهی به تصاویر می‌توان متوجه شد که ریرا از نظر ابعاد بدنه و ارتفاع از سطح زمین در مقایسه با سایپا آریا بیشتر ظاهر یک خودروی کراس‌اور را دارد. البته اطلاعات منتشر شده نشان می‌دهد این خودرو از نظر برخی ویژگی‌های فنی نیز از شرایط بهتری برخوردار است. با توجه به دسته‌بندی کراس‌اورها بر اساس ابعاد بدنه که در ابتدای مقاله به آنها پرداختیم، هر دو خودرو در دسته کراس‌اورهای ساب کامپکت قرار می‌گیرند.
برای قضاوت دقیق‌تر در مورد ظاهر و کیفیت این دو محصول باید تا زمان عرضه آنها به بازار صبر کرد. آن روز مشخص می‌شود کدام واقعا «اول» است: هم از نظر «کراس‌اور ملی» بودن و هم از نظر رضایت مشتری.
