به گزارش قطعات خودرو به نقل از پدال، با اینکه عملاً روند تولید این خودرو از سال ۹۸ متوقف شد اما در زمستان سال گذشته و با تأخیر بسیار زیاد، آخرین تندرهای تولیدی با مدل ۱۳۹۸ به دست حواله داران رسید. برای پاسخگویی به تعهدات باقی مانده و راهاندازی خطوط تعطیل شده، ایران خودرو و سایپا با تعریف پروژههای متعدد بهصورت موازی و جدا از هم سعی کردهاند تا تندر را به خط تولید برگردانند اما با دو مانع اصلی روبرو بودند؛ مشکل در تأمین قوای محرکه و مجهز نبودن تندر به استانداردهای ۸۵ گانه.
حال از وزارت صمت خبر میرسد که قرار است با همکاری روسها بالاخره تندر مجدداً به خط تولید برگردد.
تا این لحظه تلاش دو خودروساز ایرانی برای بازگشت تندر به خط تولید بیثمر مانده
باوجود ۱۲ سال تولید رسمی تندر نود در ایران، برخلاف قرار اولیه بین وزارت صمت و رنو هیچگاه دانش تولید موتور آل نود که K4M نام دارد به ایران منتقل نشد و صرفاً پیشرانه بخشی از تعهدات رنو در شرکت مگاموتور مونتاژ میشد؛ و اکنونکه رنو فعالیتهای خود را در ایران به حال تعلیق در آورده، امکان تولید پیشرانه تندر در ایران به دلیل نبود دانش ساخت آن میسر نیست. همچنین با ابلاغیه دو سال پیش سازمان استاندارد مبنی بر لزوم رعایت استانداردهای جدید در تولیدات داخلی، تندر نود به دلیل پشتیبانی نکردن از استاندارد آلایندگی یورو ۵، استاندارد تصادف عابر پیاده، نداشتن سیستم کنترل پایداری و مجهز نبودن به چراغ روشنایی روز عملاً نمیتواند با همان وضعیت قبلی بر مدار تولید بازگردد.
آذر ماه سال قبل بود که سایپا اولین تصویر از پروژه فیسلیفت تندر را با نام P90 منتشر کرد. پروژهای که با همکاری دانشگاه علم و صنعت انجام شده و قرار شد تا با اعمال تغییراتی در امکانات و ظاهر تندر، امکان نصب تجهیزات ایمنی جدید فراهم شود. در مورد پیشرانه با اینکه اعلام شد در فاز نخست از موتور M15TC (که بر روی سایپا شاهین نیز نصب شده) استفاده خواهد شد اما به دلیل استقبال نهچندان جالب بازار از موتور جدید سایپا، پایین بودن ضریب ایمنی و استهلاک بالا این گزینه تا حد زیادی به حاشیه رفت.
از آنطرف نیز ایران خودرو در این سالها با نصب دو پیشرانه EF7 و TU5 بر روی تندر، سعی کرد تا پروژه داخلی سازی آن را سرعت ببخشد. پس از تستهای فراوان ظاهراً این موتور TU5 بوده که عملکرد مناسبی از خود نشان داده و توانسته تا حد زیادی در بحث توانایی حرکتی، مصرف سوخت و استهلاک کم مشابه به موتور K4M رفتار کند.
پس از اینکه سایپا نتوانست موتور مناسبی برای تندر جدید تأمین کند و ایران خودرو هم زیر بار هزینههای بازطراحی آل نود نرفت، سرانجام با حمایت وزارت صمت دو خودروساز داخلی در اولین قرارداد مشترک همکاری تصمیم گرفتند که با کمک هم تولید این خودرو را کلید بزنند. طی این قرارداد که در خرداد ماه امسال به امضای مدیران عامل دو خودروساز رسید، قرار شد تا خودروی P90 سایپا با موتور تی یو فایو پلاس ایران خودرو در سایت بن رو ساوه که متعلق با سایپا است، تولید شود.
ناگفته نماند که در قرارداد برجامی سیتروئن و سایپا، امتیاز فنی ساخت موتور تی یو فایو در اختیار سایپا قرار گرفت ولی به این دلیل که سایپا پول کافی برای ایجاد زنجیره تأمین تولید این موتور را در اختیار نداشته و تولیدکنندگان قطعات این موتور در ایران محدود هستند، بهناچار نارنجی پوشان با مشارکت ایران خودرو زمینه نصب این موتور را (که در گروه سایپا M16 نام دارد) بر روی محصولات خود فراهم کردهاند.
با تمامی این اوصاف بازهم به نظر میرسد که مسیر تولید تندر هموار نشده چراکه وزارت صمت در برنامه تولید امسال خودروسازان افزایش تیراژ حداقل ۵۰ درصدی را در نظر گرفته است و ایران خودرویی که تازه چند روز است روند ۵ ساله تولید خودروی ناقص را کنار گذاشته و برنامه تولید ۷۵۰ هزار دستگاه خودرو را در پیش روی خود دارد، به نظر میرسد که توان تأمین پیشرانه اضافه برای همکار خود را ندارد. ایران خودرو در قرارداد خود با سایپا تنها قول داده تا امسال فقط ۱۰ هزار پیشرانه تی یو فایو پلاس را برای نسخه اتوماتیک شاهین تأمین کند. با توجه به این موضوع و هدف تولید حداقل صد هزار تندر جدید در سال آینده، بعید به نظر میرسد که آبی پوشان بتوانند از پس تأمین این تعداد موتور و گیربکس برآیند. این مسئله باعث شده تا کارشناسان صنعت خودرو تحقق این وعده را دور از دسترس بدانند.
ورود روسیه به ماجرای پر چالش تندر نود
طی سالهای گذشته با ورود رنو به بازار خودروی روسیه خون تازهای در رگهای صنعت عقب مانده خودروی روسیه تزریق شد و به لطف سرمایهگذاری قابل توجه فرانسویها در این کشور، خیابانهای مسکو و سنپترزبورگ مملو از خودروهای اقتصادی رنو شدند. رنو با همکاری هلدینگ اقتصادی آوتوواز باعث شد تا برند معروف خودروسازی روسیه یعنی لادا متحول شده و با تولید خودروهای با کیفیت و بروز سهم زیادی از بازار روسیه را تصاحب کند. این رشد و توسعه قابل توجه لادا سبب شد تا در طی ۱۵ سال اخیر، خودروسازان کشورمان همواره به دنبال همکاری با روسها باشند اما هر زمان که کار به مرحله امضا قرارداد رسید، به بهانههای مختلف این همکاریها لغو شد.
پیش از حمله روسیه به اوکراین، روسیه هیچگاه پیشبینی نمیکرد که کشورهای غربی به این شدت با او برخورد کرده و آن را مورد تحریمهای اقتصادی قرار دهند. پس از آغاز حمله روسیه به اوکراین، تمامی شرکتهای غربی روسیه را ترک کردند اما دراینبین هیچکس تصور نمیکرد که حتی رنو هم روسیه را ترک کند؛ اما این اتفاق افتاد و رنو با فروش سهم ۶۸ درصدی خود در آوتوواز به مرکز تحقیقات و توسعه خودرو روسیه و فروش شرکت رنوی روسیه به شهرداری مسکو، روسیه را بهطور کامل ترک کرد.
اکنون با خروج پدر خوانده صنعت خودروی روسیه، کارخانههای خودروسازی این کشور یکی پس از دیگری به دلیل عدم توانایی در تولید و تأمین قطعات، همگی تعطیل شدند و بازار خودروی روسیه با یک چالش جدی مواجه شده است. اخیراً و پس از حدود یک ماه تعطیلی اجباری صنایع خودروسازی در روسیه، شرکت لادا توانسته بهصورت محدود خطوط تولید را راهاندازی و خودروهایی با حداقل امکانات را روانه بازار کند. در حال حاضر به دلیل عدم توانایی در تأمین قطعات هایتک، خودروهایی که از خط تولید خارج میشوند بدون هرگونه امکانات رفاهی و ایمنی نظیر مانیتور، کروز کنترل، ایربگ، ترمز ABS و سیستم کنترل پایداری میباشند.
در ایران نیز، صنعت خودرو پس از تحمل ده سال تحریمهای سخت و کمرشکن بالاخره موفق شده تا زخمهای ناشی از تحریم را ترمیم کرده و قطعات پیشرفته زیادی را با کمک نهادهای دانشگاهی و نظامی و همچنین شرکتهای چینی داخلی سازی کرده و خود را از طرفهای غربی بینیاز کند.
هرچند که از دولت قبل صحبتهایی با روسها بر سر همکاری خودرویی مطرح شده بود اما وقوع تحریم علیه خودروسازی روسیه باعث شد تا روسها جدیتر به همکاری با ایران فکر کنند؛ و در پی این تلاشها اخیراً توافق اولیهای میان قطعه سازان ایرانی و روسی شکل گرفته؛ وزیر صمت با اعلام این همکاری در نشست خبری دیروز، با بیان اینکه دو کشور ایران و روسیه به دلیل سابقه همکاری با رنوی فرانسه دانش نسبی تولید خودرو بر مبنای پلت فرم B0 رنو را دارا هستند، وعده داد که روسها برای تولید تندر ۹۰ در ایران با ما همکاری خواهند داشت. لازم به ذکر است که بر مبنای پلت فرم B0 رنو خودروهای تندر ۹۰ و ساندرو در ایران و در روسیه لادا ایکس ری تولید میشوند.
شاید موتور تندر از روسیه تأمین شود
جمعی از کارشناسان صنعت خودرو معتقدند با وضع فعلی روسیه نمیتوان به کمک آنها خوشبین بود و این قرارداد راه بهجایی نمیبرد؛ اما عدهای دیگر معتقدند با توجه به اینکه روسیه ظرفیت خوبی در خطوط ریختهگری و ماشینکاری دارد و دانش تولید موتورهای رنو را نیز در اختیار دارد، احتمالاً شاهد مشارکت روسها در بحث تأمین قوای محرکه تندر P90 سایپا خواهیم بود. از سوی دیگر با توجه به توان قطعه سازان کشورمان در بحث تهیه قطعات تک نظیر ایربگ، مالتی مدیا و ماژولهای ترمز قرار است تا سیستم برق و ایمنی پلت فرم B90 در ایران تولید شود. پس میتوان انتظار داشت تا در ازای دریافت پیشرانه و گیربکس از روسیه، تجهیزات الکترونیکی و ایمنی به روسها داده شود.
مشخصات فنی و امکانات احتمالی تندر P90
چنانچه فرضیه تأمین موتور از لادای روسیه را در نظر بگیریم، در حال حاضر دو مدل پیشرانه ۱.۶ لیتری و یک مدل ۱.۸ لیتری تنفس طبیعی برای محصولات لادا استفاده میشود که احتمال دارد یکی از این سه مدل مخصوصاً دو نمونهی ۱.۶ لیتری بر روی تندر P90 نصب شود. این سه موتور که با کدهای فنی vaz 211129 1.6 و vaz21179 1.8 و HR16DE شناخته میشوند، در نسخه vaz21129 حدود ۱۰۶ اسب بخار، نسخه ۱۸۰۰ سیسی ۱۲۲ اسب بخار و مدل HR16 نیز قدرتی معادل ۱۱۰ اسب تولید میکنند. همگی این پیشرانهها قادر هستند تا استاندارد آلایندگی یورو ۵ اروپا را پاس کنند.
دو موتوری که با کد vaz شروع میشوند، موتورهای اختصاصی شرکت آوتوواز بوده که با الگو گیری از موتورهای رنو طراحی شدهاند و نمونه دیگر که با کد HR شناخته میشود بهعنوان جدیدترین پیشرانه لادا بوده که درواقع عضوی از خانواده سری HR نیسان است و قرار است بهتدریج جایگزین سری vaz شود. هر دو نمونه ۱۶۰۰ سیسی شباهت بسیار زیادی در مشخصات خود با موتور K4M دارند.
در نمای خارجی تندر فعلاً با همان تصویر رسمیای روبرو هستیم که سال گذشته توسط سایپا منتشر شد. چند تصویر غیرواضح نیز از این پروژه در جریان بازدید مسئولین از مرکز تحقیقات خودروی سایپا به دست آمده؛ یک فیسلیفت مینور که نمای جلو و عقب خودرو تغییر کرده اما نمای جانبی دستنخورده باقی مانده؛ در نمای داخلی نیز قرار است تا از مجموعه داشبورد و رودریهای تندر نود فاز دو یا همان تندر پلاس ایران خودرو استفاده شود.
در مورد امکانات، سایپا وعده داده تا علاوه بر تجهیزات سابق رنو تندر نود، امکانات جدیدی ازجمله چراغ روشنایی روز، سامانه کنترل پایداری، سیستم پایش فشار باد تایر، کلاستر یا پشت آمپر دیجیتالی، مالتی مدیا، سامانه نمایش دنده GSI، سنسور نور، کروز کنترل و تهویه اتوماتیک بر روی تندر P90 نصب شود.
زمان عرضه و قیمت تندر P90
با توجه به زمانبر بودن ساز و کار تأمین موتور و گیربکس از روسیه، بعید است که تولید تندر ایرانی در سال جاری اتفاق بیفتد. هرچند که سایر ابعاد پروژه نظیر قالبسازی بدنه، طراحی و نمونهسازی از اجزای جدید داشبورد و پشت آمپر انجام شده و با تأمینکنندگان قطعات آن نیز مذاکره شده است.
در مورد قیمت ازآنجاکه درصد زیادی از اجزای این خودرو مشترک با تندر ۹۰ است و تیراژ بالایی نیز برای این خودرو پیشبینی شده، لذا میتوان متصور بود که بازهی قیمتی تندر مابین قیمت رانا پلاس ایران خودرو و شاهین سایپا باشد. با احتساب دلار نیمایی ۲۵ هزار تومانی، تندر پی نود قیمتی کمتر از ۳۰۰ میلیون تومان خواهد داشت.