به گزارش قطعات خودرو به نقل از صدا و سیما، معطل شدن در گوشه خیابان از یک طرف و هزینه‌های سنگین تعمیر یک موتور معیوب از سوی دیگر، این نگرانی را دوچندان می‌کند؛ اما بد نیست نگاهی به دلایل داغ کردن موتور خودرو بیاندازیم و بدانیم برای جلوگیری از داغ شدن موتور آن چه باید کرد.
۵ علت داغ شدن موتور خودرو
خرابی ترموستات
ترموستات قطعه‌ای ساده با عملکردی نه‌چندان پیچیده است. این قطعه بین رادیاتور و پیشرانه قرار می‌گیرد و وظیفه کنترل دمای آب و هدایت آن به پیشرانه را بر عهده دارد. یک ترموستات معیوب می‌تواند برای همیشه بسته بماند و مانع از رسیدن آب رادیاتور به اطراف موتور شود.
نبود روغن موتور در پیشرانه
روغن موتور علاوه بر روان کنندگی، عهده‌دار خنک کردن قطعات داخل موتور است.
اگر به هر دلیلی خواه نشتی از واشر یا مشکلات آب‌بندی داخل سیلندر‌ها روغن به نقاط دیگر وارد شود، هم موجب روغن‌سوزی و ایجاد آلودگی زیاد می‌شود و هم با کاهش سطح روغن موتور سبب داغ کردن موتور می‌شود.
داغ کردن موتور می‌تواند موجب تاپ برداشتن پیستون‌ها شود که هزینه زیادی را بر دوش رانندگان خودرو می‌گذارد.
علت بالا رفتن آمپر ماشین و راه حل داغ کردن ماشین چیست؟
نفوذ هوا به سیستم خنک‌کننده پیشرانه
یکی از دلایل داغ کردن موتور خودرو وجود هوا در سیستم خنک‌کننده است. اگرچه این سیستم به‌صورت بسته عمل می‌کند، اما با گذشت زمان مقداری هوا به آن وارد می‌شود. وجود هوای بیش از حد در سیستم خنک‌کننده می‌تواند موجب مسدود شدن جریان آب رادیاتور به پیشرانه شود.
در این شرایط آب رادیاتور در مخزن باقی می‌ماند و مایع خنک‌کننده به میزان کافی در اطراف پیشرانه وجود ندارد. با این وصف بررسی دوره‌ای و هواگیری سیستم خنک‌کننده پیشرانه می‌تواند از ایجاد خرابی و هزینه‌های سرسام‌آور آن جلوگیری کند.
خرابی فن رادیاتور
فن رادیاتور وظیفه انتقال هوا به داخل رادیاتور و خنک کردن آب برگشتی از موتور را بر عهده دارد. امروزه در برخی خودرو‌ها فن‌ها به‌وسیله قطعاتی الکترونیکی کنترل می‌شوند و تا رسیدن آب رادیاتور به دمایی معین به کار خود ادامه می‌دهند.
اگر این قطعه الکترونیکی آسیب ببیند یا پره‌های فن دچار شکستگی شوند، جریان هوا به‌درستی وارد رادیاتور نمی‌شود و در نتیجه دمای مایع خنک‌کننده به میزان کافی کاهش نمی‌یابد و موجب داغ کردن موتور خودرو می‌شود.
خرابی واترپمپ (پمپ آب)
خنک شدن موتور به ورود مایع خنک‌کننده با یک سرعت خاص و ثابت بستگی دارد. خرابی و شکستگی پروانه داخل واترپمپ می‌تواند از سرعت این کار کاسته و موجب کاهش آب ورودی به پیشرانه و افزایش دمای آن شود. به‌منظور جلوگیری از داغ شدن موتور خودرو به‌صورت دوره‌ای موارد زیر را بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید.
تعمیر یا تعویض پمپ آب
تعمیر رادیاتور
تعویض ترموستات
تعویض به‌موقع روغن موتور
بررسی و اطمینان از سلامت لوله‌های سیسم خنک‌کننده
اکنون با ۵ مورد از علل داغ کردن موتور و بالا رفتن آمپر آشنا شدیم، اما حالا زمان آن رسیده است که راهکار حل این مشکل را بدانیم.
۱۰ راهکار برای جلوگیری از داغ شدن موتور خودرو
خودروی خود را در سایه پارک کنید
شما می‌توانید تفاوت دمای بین سایه و آفتاب را حس کنید، پس خودروی شما نیز می‌تواند. پارک کردن در سایه نه تنها خودرو را خنک نگه می‌دارد، بلکه عمر آن را نیز افزایش می‌دهد. سایه‌ای پیدا نمی‌کنید؟
از سایه‌بان استفاده کنید
از سایه‌بان استفاده کنید تا گرما به داخل نفوذ نکند. نگهداری از سایه‌بان در خودرو همیشه به شما کمک خواهد کرد، زیرا همیشه نمی‌توانید مطمئن شوید مکان خنک و سایه پیدا کنید. این محافظ‌های اشعه آفتاب از گرم شدن بیش از حد کابین خودرو جلوگیری می‌کنند. همچنین از خراب شدن کابین داخل خودرو با اشعه‌های مضر آفتاب محافظت می‌کند.
شما ممکن است بخواهید از محافظ‌های درست شده مخصوص مدل خودروی خود استفاده کنید. این محافظ‌ها می‌توانند در برابر اشعه‌های آفتاب مؤثرتر واقع شوند.
کمی از شیشه‌ها را پایین نگه دارید
پنجره‌های بسته، هوای گرم را محفوظ نگه می‌دارند و شیشه به عنوان رسانا عمل و گرما را به داخل هدایت می‌کند. کمی از پنجره‌ها را باز نگه دارید تا هوای گرم تخلیه شود.
البته اطمینان حاصل کنید که پنجره‌ها را زیاد پایین نکشید تا کسی نتواند به داخل خودرو دست یابد. اگر شیشه‌های خودرو را کمی پایین کشیده‌اید، حتما حواستان به آب و هوا باشد تا با یک باران تابستانی شدید داخل خودرو خیس آب نشود.
دریچه‌های هوای کف خودرو را باز کنید
بیشتر مردم وقتی سوار خودرو می‌شوند، دریچه‌های هوا روی داشبورد را تا حد آخر آن باز می‌کنند، اما بهتر است دریچه‌های کف خودرو را باز کنید تا جریان هوا بیشتر شود.
هوای گرم همیشه به سمت بالا می‌رود؛ بنابر این، دریچه‌های کف را تا آخر باز کنید تا هوای گرم را به بیرون هدایت کند سپس وقتی خودرو خنک شد، می‌توانید دریچه‌های بالا را نیز باز کنید.
استفاده از سیستم هوای تازه در سیستم خنک کننده خودرو
برای ۱۰ دقیقه از سیستم هوای تازه در سیستم خنک کننده خود استفاده کنید. استفاده از جریان هوای داخل، به این معنا است که همان هوای گرم داخل خودرو را به جریان می‌اندازد. این قسمت را باید بعد از خنک شدن خودرو استفاده کنید.
حواستان به آمپر آب خودرو باشد
این سنجه که روی داشبورد قرار دارد، سوزنی دارد که همواره باید وسط را نشانگر باشد؛ اگر به سمت گرما حرکت کند، باید کنار بکشید و اجازه دهید موتور کمی خنک شود.
بخاری را روشن کنید تا موتور خنک شود
روشن کردن بخاری در روز‌های گرم تابستانی شاید آخرین کاری باشد که بخواهید انجام دهید، اما با این کار هوای گرم موتور را به داخل هدایت می‌کنید که باعث خنک شدن موتور می‌شود. با این کار مشکلات زیربنایی را حل نمی‌کنید، اما راهکار خوبی برای مسافرت‌های طولانی است.
خنک کننده موتور بریزید
این مورد در ماه‌های گرم سال بسیار حائز اهمیت است. برای بررسی کردن مقدار خنک کننده، کاپوت خودرو را باز کنید و مخزن خنک‌کننده را پیدا کنید. مقدار آن با خط‌های روی مخزن نشان داده می‌شود. اگر مقدار آن پایین است، به راحتی مقدار مناسبی از مایع را بریزید و سپس در آن را محکم ببندید.
خنک کننده موتور معمولا به صورت مخلوطی ۵۰/۵۰ از خنک کننده و آب فروخته می‌شود یا این که می‌توانید خنک کننده غلیظ بخرید و خودتان با آب مخلوط کنید.
راهنمایی: هیچ گاه خنک کننده را به موتور داغ نریزید. اجازه دهید موتور قبل از باز کردن در مخزن و ریختن مایع، خنک شده باشد.
به عوض کردن باتری خودروی خود نیز فکر کنید
اگر باتری خودروی شما بیش از ۳ سال است که کار می‌کند، ممکن است دیگر مثل قبل‌تر‌ها عملکرد نداشته باشد؛ بنابر این، خودروی شما مجبور است بیشتر کار کند و این خود باعث داغ کردن آن می‌شود. مکانیک شما می‌تواند به شما کمک کند که تصمیم بگیرید باتری خود را عوض کنید یا نه.
رادیاتور را به دست یک تعمیرکار تمیز کنید
حتی اگر مایع خنک کننده را همیشه در مقدار مناسب نگه می‌دارید، به تدریج کثیف خواهد شد و باید عوض شود. تمیز کردن رادیاتور که به عنوان تمیز کردن خنک کننده نیز شناخته می‌شود، شامل دور ریختن خنک کننده قدیمی رادیاتور، شستن با مایع مخصوص و ریختن مایع خنک کننده جدید است.
مکانیک‌ها هر ۴۰۰۰۰ مایل یا ۶۴۰۰۰ کیلومتر یک بار به تمیز کردن رادیاتور پیشنهاد می‌کنند؛ اما شما طبق گفته کارخانه مبدأ خودروی خود عمل کنید.
هنگام جوش آوردن و داغ شدن موتور چه کار کنیم؟
توصیه می‌کنیم در هنگام بالا رفتن آمپر آب خودرو و جوش آوردن و داغ شدن موتور، موارد زیر را به ترتیب انجام دهید:
اگر خودرو در حال حرکت است، آن را متوقف کنید و کاپوت آن را بالا بزنید تا گردش هوای آزاد دمای موتور را کاهش دهد. توجه کنید که به هیچوجه نباید در مخزن رادیاتور یا مخزن انبساط را باز کنید، زیرا آب رادیاتور به دلیل دمای بالا فشار زیادی دارد و بلافاصله پس از باز شدن درها به بیرون پاشیده و موجب سوختگی شدید می‌شوند.
اگر فن‌ها کار نمی‌کنند، با روشن کردن کولر آنها را وارد مدار کنید. حتی اگر با روشن کردن کولر نیز فن‌ها به کار نیافتادند، مقداری آب به روی پره‌های رادیاتور بپاشید. تأکید می‌شود که هرگز آب را روی موتور نریزید، زیرا کاهش دمای ناگهانی موجب آسیب دیدن سرسلیندر‌ها و قطعات داخلی موتور خواهد شد.
در فن‌های الکتریکی، سنسور دما یا رله فن و در فن‌های مکانیکی، تسمه پروانه را بررسی کنید و از سالم بودن آنها اطمینان حاصل کنید.
در صورتی که با وجود کار کردن فن‌ها آمپر خودرو پایین نیاید، احتمالا سطح آب رادیاتور خودرو پایین است. به این منظور باید خودرو را خاموش کنید و پس از سرد شدن موتور، آب رادیاتور را به آن اضافه کنید.
ذکر این نکته حیاتی است که خاموش کردن خودروی جوش آمده ممکن است باعث چسبیدن رینگ پیستون‌ها به دیواره سیلندر‌ها شود. بنابر این، تا زمان خنک شدن موتور در حدی که خودرو روشن نشود، باید تک استارت بزنید.
کار‌هایی که لازم است هنگام جوش آوردن و داغ شدن موتور خودرو انجام دهیم:
سیستم خنک کننده را ببندید و بخاری را تا آخر باز کنید
هرچه سریع‌تر کولر را ببندید تا فشار موتور کمتر شود. سپس بخاری را تا آخر باز کنید. با این کار، همه گرمای موتور را به داخل هدایت می‌کنید. با این کار از داغ شدن بیشتر آن جلوگیری می‌کنید تا بتوانید کنار بزنید. ممکن است گرمای بخاری اذیتتان کند، اما این بهای کوچکی است که باید بپردازید تا از بهای بزرگ‌تر تعمیر موتور جلوگیری کند.
مکان امنی پیدا کنید و کنار بزنید
کنار بزنید و خودرو را خاموش کنید. اجازه دهید موتور خودرو ۱۵ دقیقه خنک شود. حواستان به آمپر آب خودرو باشد که باید هنگام خنک شدن موتور به حالت عادی برگردد.
حین انتظارتان برای خنک شدن خودرو (وقتی چشمتان به آمپر آب نیز هست)، فکرتان را جمع کنید و از کسی کمک بخواهید. به دوست خود یا جرثقیل زنگ بزنید یا به امدادخودرو‌های مطمئن جاده (نه هر امدادخودرویی!) زنگ بزنید و کمک بخواهید. هر زمان زنگ بزنید، آنها کمک اعزام خواهند کرد.
اگر مقدار خنک کننده پایین است، ریختن مقدار مناسبی می‌تواند از موتور شما محافظت کند و از داغی بیش از حد قبل از تعمیر و کمک خواستن پیشگیری کنند.
البته این کار شاید زیاد مفید نباشد، اگر شلنگ خنک کننده شما گرفته باشد یا منشأ مشکل، فن رادیاتور خراب یا واترپمپ باشد، طرز ریختن خنک کننده را از راهنمای خودروی خود بپرسید و جای مخزن را یاد بگیرید.
موتور را دوباره راه بیاندازید
اگر خودروی شما با جرثقیل حمل نمی‌شود، اکنون می‌توانید با احتیاط استارت بزنید و به سمت نزدیک‌ترین تعمیرگاه برانید. حین این کار حواستان به آمپر آب نیز باشد که اگر به سمت گرما حرکت می‌کند، کنار بزنید و اجازه دهید خودرو خنک شود.
چه کار‌هایی را نباید هنگام داغ شدن موتور ماشین انجام دهیم؟
دست و پای خود را گم نکنید
درست است که موتور خودرئی شما نمی‌تواند خود را خنک و خونسرد نگه دارد، اما شما که می‌توانید خونسرد باشید! از راندن نوسانی بین خودرو‌ها و کوبیدن روی ترمز پیش از کنار زدن خودرو خودداری کنید.
به رانندگی ادامه ندهید
اگر موتور خودرو داغ کرده است، اما همچنان کار می‌کند، هنر نمی‌کنید که همچنان از آن کار می‌کشید. بله، ممکن است با این کار شما قبل از این که موتور کامل بایستد، به مقصد خود برسید، اما موجب مشکلی بزرگ‌تر و پرهزینه‌تر خواهید شد.
بلافاصله کاپوت را باز نکنید
اگر کنار زدید، منتظر بمانید تا موتور کمی خنک شود؛ سپس کاپوت را باز و همه چیز را بررسی کنید. بالا زدن بلافاصله کاپوت، شما را در ریسک سوختگی و آسیب‌دیدگی از بخار و دود قرار می‌دهد. صبر کردن، کلید اصلی است. صبر کنید تا آمپر آب خودرو کمی عادی‌تر شود، سپس کاپوت را بالا بزنید.
سخن پایانی: در حل مشکل خودروی خود درنگ نکنید
مشکل یک موتور داغ کرده، خود به خود حل نمی‌شود، حتی اگر بعد از ریختن مایع خنک کننده خوب به نظر برسد. هرچه بیشتر بماند، بدتر خواهد شد. مشکل موتور خود را ریشه‌ای حل کنید و از داغ شدن آمپر آب موتور خودروی خود به سادگی نگذرید.
