خشنودی خداوند متعال

حضرت امام محمد تقي عليه السلام «جواد الائمه» (195 ه ق) طبق نقل فرموده اند:

سه چيز است كه خشنودی خداوند متعال را به بنده می‌رساند:

1 ـ زيادى استغفار،

2 ـ نرم خو بودن،

3 ـ زيادى صدقه

و سه چيز است كه هر كس آن را مراعات كند، پشيمان نشود:

1 ـ ترك نمودن عجله،

2 ـ مشورت كردن،

3 ـ به هنگام تصميم، توكل بر خدا کردن

اما توضیح:

استغار ظاهری دارد و باطنی و نشانه‌ای

ظاهر آن به کار بردن کلماتی است: مانند استغفرالله – به فارسی خدایا مرا ببخشش

باطن آن شرمندگی و خجالت است. که اگر این باطن وجود داشته باشد؛ خیلی زود بخشش الهی شامل فرد می‌شود.

هرچند گناه او بسیار بزرگ باشد.

نشانه آن نیز تکرار نشدن گناه و خطا است.

نرم خو بودن

به معنای آرام و متین بودن، سهل و آسان گرفتن بر مردم، صبور بودن در برابر نامرادی‌ها

نرم خویی بیشتر در برابر دیگران معنا می‌دهد.اینکه در برابر تقاضای دیگران یا رفتار ایشان با متانت عمل شود.

نرم خویی هم جنبه کنشی دارد و هم واکنشی یعنی هم عمل است و هم عکس العمل

زیادی صدقه

صدقه عمل ظاهری یا باطنی است که برای رضای خدا انجام می‌شود. یعنی نوعی عبادت است.

مستحق به ترتیب اولولیت:

خود انسان، پدر ومادر، فرزندان و همسر، بستگان نسبی، همسایگان، بستگان سببی، دوستان دینی، اهل شهر، هم کیشان، هم میهنان و سایر انسان‌ها هستند.

صدقه باطنی شامل: طلب خیر، نیت صالح، خیرخواهی و دوست داشتن است.

صدقه ظاهری شامل: لبخند، خوشرویی، کلام نیکو، همدردی، غذا خوراندن، پرداخت مالی، یاری کردن مستقیم یا با واسطه، کارهای عام المنفعه(علمی، ساخت وساز، عمران و آبادی و…) است.

تقدم صدقه برحسب نیاز و اضطرار و امکان است و البته صلاحیت مستحق

دامنه صدقه آن قدر وسیع است که هیچ کس نمی تواند بگوید من توان صدقه دادن ندارم.

تکرار و استمرار صدقه بسیار مهم است باید هر لحظه به فکر صدقه دادن بود.

ترک عجله

عجله یعنی عمل یا تصمیمی که بدون طی مقدمات لازم، با سرعت و شتاب بی‌جا انجام شود.

عجله معمولا بخاطر هیجان ناشی از علاقه یا نفرت یا ترس صورت می‌گیرد.

عجله می‌تواند ریشه عصبی یا روانی و احساسی داشته باشد. بنابراین منافی تدبیر و عاقبت اندیشی است.

عجله باید چابکی و سریع بودن متفاوت است. بسیاری مواقع عجله ناشی از طمع یا حسادت است.

مشورت کردن

مشورت غیر از سوال و علم آموزی است بلکه هم‌اندیشی با خبرگان یا هم‌پایگان مشورت است.

مشورت باعث تمرکز بیشتر بر موضوع و یافتن بهترین راه کارها است. حتی ممکن است مشاور نتواند کمک زیادی بکند؛اما همین که سعی می کنی صورت مسئله را برای دیگران توضیح دهی، موجب فهم و درک بهتر خودت می‌شود.

طرف مشورت باید امین، دانا و علاقمند به مشورت گیرنده باشد. اما معمولا نباید ذینفع باشد.

مشورت با حفظ رازهای شخصی صورت می‌گیرد.

توکل

توکل حالتی درونی و مبتنی بر اعتماد به خداوند است.

توکل بر خدا پس از انجام مقدمات و امور عقلایی باید صورت گیرد.

توکل بر خدا یعنی این که بدانی خداوند متعال تورا دوست دارد. کاملاً و دائماً به تو توجه و عنایت دارد.

هرگز تو را در نادیده نمی گیرد. نیاز واقعی تو را می داند و در اختیارت می‌گذارد.

بدانی خدا حکیم و تواناست. بخیل و دشمن تو نیست.

هرگز بد تو را نمی خواهد و سعادت تو را می خواهد.

توکل یعنی این که بدانی خدا با توست آن گونه که گویا هیچ بنده دیگری غیر تو ندارد.

پی نوشت: آنچه عرض شد برداشت نگارنده از آیات، احادیث معصومین علیهم السلام، آموزه‌های دینی، تجربیات و یافته‌های شخصی و باور قلبی است. اما مسلماً حقیقت را خدا می‌داند و هرکه او خواسته باشد، بهره‌ای از آن دارد.