به گزارش قطعات خودرو به نقل از «اخبار خودرو»،سال 1401 سالی متفاوت و خاص برای کشور خواهد بود؛ چراکه مجموعه‌ای از عوامل بین‌المللی، اقتصادی و تجاری در کنار عوامل داخلی دست به‌دست هم خواهند داد تا شرایط صنعت، تجارت و اقتصاد کلان کشور تغییر کند. بازار خودرو و قیمت خودرو کشور نیز متاثر از این عوامل تغییر خواهد کرد؛ تغییری که شاید برای بسیاری از کارشناسان گیج‌کننده باشد! زیرا برخلاف سال‌های قبل، این بار تنها عوامل داخلی و بین‌المللی مرتبط با ایران دستخوش تغییر نخواهد شد، بلکه تغییراتی نیز در مقیاس جهانی موثر بر تمام مولفه‌های سیاسی و اقتصادی در دنیا رخ خواهد داد.
سه عامل موثر بر افزایش قیمت جهانی خودرو
جنگ میان روسیه و اکراین بسیاری از مبادلات جهانی را بر هم زده و قیمت نفت را به‌طور بی‌سابقه‌ای تا بشکه‌ای نزدیک به 140 دلار بالا برده است. این قیمت در پی تحریم صنایع نفت و گاز روسیه قطعا بالاتر نیز خواهد رفت و این افزایش روی قیمت کالاهای تولیدی از جمله خودرو تاثیر خواهد گذاشت. همین حالا نیز این تاثیر در بازار خودرو برخی کشورهای توسعه‌یافته مشهود است. از سوی دیگر، از اوایل سال میلادی جاری، جهان با مشکل تولید برخی چیپست‌ها و قطعات خاص روبه‌رو است؛ تا جایی که تامین تراشه‌ها برای برخی خودروسازان جهانی غیرممکن شده و بسیاری از خطوط تولید آن‌ها را تعطیل کرده است و این خود عامل دیگری برای افزایش قیمت خودرو خواهد بود. بدین ترتیب، سیگنال‌های موجود نشان می‌دهند افزایش قیمت یک امر جهانی خواهد بود که تنها منوط به‌بازار ایران نیست. از سوی دیگر، هزینه‌های مربوط به‌حمل‌ونقل و کشتیرانی با کاهش کرونا و افزایش بازار مصرف افزایش یافته که خود سبب بالا رفتن بهای تمام‌شده کالاهای مصرفی خواهد شد.
دستاوردهای توافق و پیامدهای شکست مذاکرات
درصورت حصول توافق هسته‌ای و احیای برجام، به‌لحاظ روانی در کوتاه‌مدت شاهد کاهش قیمت‌ها در بازار ارز و خودرو خواهیم بود. اما پس از گذشت چندماه مشخص خواهد شد که ابعاد این توافق در بحث اجرایی و عملیاتی چگونه است و آیا خودروسازان جهانی تمایل به‌حضور در ایران دارند یا با توجه به‌تجربه تلخ گذشته و امکان بازگشت تحریم‌ها، ریسک‌های این حضور را برنمی‌تابند؟ با فرض ریسک‌پذیری خودروسازان خارجی برای حضور در بازار ایران نیز مذاکره و توافق برای احداث خط‌تولید و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای مونتاژ و عرضه محصول طبق تجارب قبلی حدود 18 ماه زمان خواهد برد. اما چنانچه توافقی حاصل نشود، قیمت‌ها رو به‌افزایش می‌رود و در کوتاه‌مدت مشتریانی که معطل و منتظر تعیین تکلیف برجام بودند، به‌بازار هجوم می‌آورند و در بلندمدت نیز بازار تحت‌تاثیر قیمت‌های غیرمنطقی به‌رکود فرو می‌رود.
نتایج آزادسازی واردات و عوامل خنثی‌کننده
بحث بعدی آزادسازی واردات خودرو است که می‌تواند به‌کاهش قیمت‌ها به‌ویژه نمونه‌های دست‌دوم وارداتی کمک کند. این خودروها درحال‌حاضر به‌رغم قیمت‌های نجومی، فاقد خدمات هستند و قطعات یدکی آن‌ها نیز کمیاب و گران است. اما از آن‌جا که هدف ضمنی دولت و مجلس از آزادسازی واردات، کمک به‌جبران کسری بودجه با ایجاد درآمد برای دولت است و بر این اساس احتمال تعیین عوارض گوناگون مستقیم و غیرمستقیم برای خودروهای وارداتی وجود دارد، به‌نظر نمی‌رسد این خودروها با قیمت چندان مناسبی وارد بازار شوند. به‌ویژه آن‌که نرخ ارز نیز در بودجه نسبت به‌سال‌های گذشته بسیار بالا تعیین شده است و این خود قیمت‌ها را افزایش می‌دهد. درمجموع باید اذعان داشت متغیرهای تعیین‌کننده قیمت در سال آینده برخلاف انتظارات نه کاهنده بلکه فزاینده هستند و نمودار قیمت‌ها تحت عوامل کنترل‌ناپذیر شیب افزایشی خواهد داشت.
