درحالیکه کارشناسان همواره در سال‌های اخیر بر بی‌تاثیر بودن ارز 4200 تومانی بر ارزانی کالاهای اساسی تاکید داشتند، رییس جمهور صبح امروز در جلسه هیات دولت، گفت:« یک سال گذشته تعدادی از کالاهای ۴۲۰۰ تومانی را به تدریج خارج کردیم و گفتیم که به اینها ارز نیمایی اختصاص داده‌ایم مانند چای، برنج، شکر، لاستیک که یکی یکی و به تناسب آرام آرام در حدی که جامعه بتواند تحمل کند و قابل قبول باشد این کار را انجام دادیم جوری با آرامش عمل کردیم که بعضی‌ها متوجه نشده‌اند و اصلا نفهمیده‌اند که این کار صورت گرفته است، بعضی‌ها اصلا انگار در این کشور نبودند و می رفتند خرید می‌کردند مثلا برنج و حبوبات خرید کرده و متوجه نشدند که اینها را از آن لیست ۴۲۰۰ تومان خارج کردیم.» حال این سوال ایجاد می شود که منظور رییس جمهور از اینکه مردم حذف ارز دولتی را احساس نکردند، چیست؟ آیا منظور مردمی است که به دلیل گرانی، گوشت، مرغ و برنج را از سفره خود حذف کرده‌اند یا رئیس جمهور به اشخاص دیگری اشاره دارد؟
بود و نبود ارز ترجیحی از ابتدای امر تاثیری در قیمت کالاها نداشت که اکنون رئیس جمهور حذف آن از برخی کالاها و متوجه نشدن مردم را ناشی از هوشمندی و کار کارشناسی دولت بداند، اکنون کالاها در بازار به قدری گران شده که بسیاری از مردم دور خرید مرغ، گوشت و برنج را خط کشیده و از کالاهای جایگزین استفاده میکنند.
تخصیص دلار ۴۲۰۰ ثمره ای جز رانت، فسا، گرانی کالاهای اساسی و … نداشت و این نتایج بود که موجب شد مجلس اسب خود را برای جمع کردن قصه ارزی که دستاوردی جز رانت ندارد در سال آینده زین کند. نمایندگان مردم در مجلس با تاکید بر ضرورت اصلاح روش تخصیص ارز دولتی، در گفت‌وگو با خانه ملت، پرده از فسادها و رانت های دلار 4200 برداشتند.
تورم کالاهای تامین شده با ارز ترجیحی بیشتر از دیگر کالاها بود
محمدرضا پور ابراهیمی داورانی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در واکنش به اظهارات رئیس جمهور که تاکید کرده دولت چنان با هوشمندی عرضه ارز 4200 تومانی را کاهش داده که گرانی‌ها به چشم نیامده و مردم متوجه آن نشده‌اند، می‌گوید در پاسخ به صحبت‌های رئیس جمهور، باید گفت که در حال حاضر قیمت کالاهای اساسی به قدری گران است که عملاً تخصیص ارز ترجیحی یا عدم تخصیص آن تاثیری بر قیمت‌ها ندارد و این امر ناشی از زرنگی، هوشمندی و کار کارشناسی دولت نیست.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس می‌افزاید در واقع تخصیص ارز دولتی از ابتدای امر تاثیری بر بهای کالاها نداشت که حال با حذف آن قیمت‌ها تغییر کند براساس گزارش رسمی بانک مرکزی در سال 98 نرخ تورم کالاهای اساسی بیشتر از کالاهای غیراساسی بود به این معنا که نه تنها ارز دولتی بر کاهش قیمت ها اثرگذار نبود بلکه اگر ارز دولتی استفاده نمی شد، قیمت‌ها می‌توانست متعادل‌تر شود.
وی معتقد است به زعم دولتمردان در صورت حذف ارز ۴۲۰۰، قیمت کالاها افزایش می‌یابد و قیمت مرغ از ۲۰ هزار تومان نیز بیشتر می‌شود این در حالی است که مردم در سال جاری مشاهده کردند که علی‌رغم تخصیص ارز دولتی برای واردات نهاده‌های دامی مرغ در بازار به ۳۰هزار تومان و ۳۵ هزار تومان نیز رسید در صورتی که اگر با ارز آزاد مرغ وارد می‌کردیم قیمت آن کمتر می شد.
درباره میزان گرانی مردم قضاوت میکنند نه رئیس جمهور
سیدشمس الدین حسینی رئیس کمیسیون جهش تولید در این باره معتقد است دولت طی این سال ها ارز 4200 تومانی را برای واردات کالاهای اساسی تخصیص داد اما مردم قیمت‌های گوشت و مرغ و سایر کالاهای اساسی را به نرخ ارز 26 هزار تومانی پرداخت میکنند، بنابراین تاکید ما این است که جلوی رانت ارزی برای عده ای خاص گرفته شود تا عواید آن میان مردم پخش شود.
عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال 1400 می‌افزاید دولت اگر تعهد می داد، قیمت کالاهای اساسی مانند گوشت و مرغ و … را به صورت شفاف و ملموس و با قیمت ارزان یعنی متناسب با قیمت ارز 4200 تومانی به مردم ارائه کند، آن زمان ما نیز می توانستیم نظر مساعد در خصوص تداوم عرضه این ارز برای کالاهای اساسی داشته باشیم؛ البته باید وزرای ذی‌ربط به صورت شفاف در مجلس مراحل این کار را تبیین می کردند و در خصوص کاهش قیمت کالاهای اساسی در سال 1400 بر مبنای ارز 4200 تومانی تعهد می دادند.
اصرار بر توزیع ارز 4200تومانی با وجود کوچکتر شدن سفره مردم جای تعجب دارد
سیدجواد ساداتی‌نژاد رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه متاسفانه ارز ترجیحی در سال 99 نتوانست به هدف اصابت کند، می‌گوید اگرچه هدف از توزیع این ارز به‌ویژه در حوزه نهاده‌های دامی رونق بخشیدن به سفره خانوارها بود اما به دلیل عدم مدیریت ، این مهم محقق نشد، البته این مسئله خاصیت ارز دو نرخی است چراکه به فساد و رانت دامن می‌زند به‌خصوص اگر در مدیریت و نظارت بر آن تدبیر لازم نشود.
نماینده مردم کاشان و آران بیدگل در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نحوه اختصاص ارز 4200 تومانی در حوزه نهاده‌های دامی مدیریت کافی نشده، معتقد است در حالی همچنان ارز ترجیحی به واردات نهاده‌های دامی اختصاص داده می‌شود که به دلیل وجود 25هزار مرغداری در سطح کشور، نمی‌توان توزیع آن را کنترل کرد.
تورم و آشفتگی بازار ماحصل ارز چند نرخی
سیدکاظم دلخوش اباتری معتقد است به یقین تک نرخی شدن ارز برای کشور فواید بسیاری دارد چراکه ارز چند نرخی سبب آشفته شدن بازار و سوءاستفاده‌های بسیار شده، این مسئله در چند دهه اخیر همین گونه بوده است درواقع هرگاه کالایی دو تا سه قیمت پیدا کرده عده‌ای فرصت طلبی کرده‌اند.
نماینده مردم صومعه سرا در مجلس شورای اسلامی می‌گوید اگرچه کمیسیون تلفیق به تک نرخی کردن ارز رای مثبت داده است اما برای کالاهای خاص مانند دارو فکری خواهیم کرد تا مردم در تهیه آن دچار مشکل نشوند البته مجلس بر تصمیم خود مبنی بر تک ترخی شدن ارز پافشاری می‌کند.
رئیس جمهور با اظهارات خود نمک به زخم مردم نپاشد
علیرضا سلیمی عضو هیات رئیسه مجلس در واکنش به اظهارات رئیس جمهور می‌افزاید در حالی براساس برخی از اسناد، نزدیک به 5 میلیارد دلار ارز 4200 تومانی در سال جاری عرضه شده است، که آقای رئیس جمهور از از کاهش عرضه ارز 4200 تومانی سخن می‌گوید؛ همچنین در پی این عرضه قیمت نهاده‌های دامی، مرغ، تخم مرغ و دیگر کالاهای اساسی چند برابر شده و تعجب‌آور است که آقای رئیس‌جمهور نمی‌دانند قیمت هر یک دانه تخم مرغ به 1700 تومان رسیده است!
وی می‌افزاید آقای رئیس‌جمهور باید بداند؛ ایشان رکورددار افزایش قیمت ارز در تاریخ ایران است البته آقای روحانی نزدیک به یک سال است که در قرنطینه به سر می‌برد به همین دلیل از فشار اقتصادی وارد شده به خانواده‌ها بی‌اطلاع است.
در اینفوگرافیک زیر بخشی از تبعات غیرقابل جبران این ارز را می توانید ببینید:
