به گزارش قطعات خودرو به نقل از خودروبانک، نقل و انتقال سند شامل پروسه تنظیم کردن قرارداد فروش یا مبایعه نامه، مراجعه حضوری به دفاتر مخصوص تعویض پلاک و سپس دفاتر اسناد رسمی در سطح شهر است. بعد از ثبت مبایعه نامه در معاملات فروش خودرو، باید به دفاتر تعویض پلاک مراجعه کنید تا پلاک قبلی را بردارند و پلاک جدید را جایگزین پلاک قبلی کنند. در این زمان باید خریدار و فروشنده، همزمان به دفتر تعویض پلاک مراجعه کنند. اما گاهی اوقات خریدار یا فروشنده، به هر دلیلی، نمی‌توانند به دفتر تعویض پلاک مراجعه کنند. در این حالت باید در دفترخانه، وکالت نامه تنظیم کنند که پروسه خاص خود را دارد و هزینه وکالت تعویض پلاک مطرح می‌گردد. در این مطلب قصد داریم در رابطه با این موضوع صحبت کنیم.
منظور از وکالت چیست و هزینه وکالت تعویض پلاک چقدر است؟
هزینه وکالت تعویض پلاک در حالت عادی مطرح نیست و تنها زمانی باید به این موضوع پرداخته شود که فروشنده امکان حضور در دفتر تعویض پلاک را نداشته باشد. در چنین شرایطی فروشنده به خریدار وکالت می‌دهد تا بتواند فرایند تعویض پلاک را بدون نیاز به حضور او انجام دهد. در نهایت بعد از تعویض پلاک، فروشنده به دفترخانه مراجعه کرده و سند قطعی و نهایی فروش را تنظیم می‌کند. دقت داشته باشید که در وکالت از نوع تعویض پلاک، فروشنده باید 2 بار در محضر حضور داشته باشد.
نوع دیگری هم وجود دارد که هزینه وکالت تعویض پلاک را بیشتر می‌کند. در این حالت که به آن وکالت فروش هم گفته می‌شود، فروشنده فقط در زمان اعطای وکالت در دفترخانه حضور پیدا می‌کند تا روند مرتبط با تعویض پلاک و اقدامات نهایی برای فروش در محضر را انجام دهد.
هزینه وکالت تعویض پلاک نسبت به وکالت فروش کمتر است چون در حالت دوم، فروشنده فقط یکبار در محضر، برای اعطای وکالت، حضور پیدا می‌کند. هر دو این وکالت نامه محدودیت زمانی دارند و در زمان مشخص شده باید روند کار به اتمام برسد. فروشندگان دقت داشته باشند که در طی پروسه تنظیم وکالت خودرو، از دادن حق وکالت خودداری کنید.
اساسا چرا باید موقع فروش خودرو، پلاک تعویض شود؟
شاید برای خیلی از افراد این سؤال پیش بیاید که چرا پلاک خودرو در طی فرایند فروش باید تعویض شود تا حالت‌های مختلف مثل اعطای وکالت و هزینه‌های آن مطرح شوند؟ به طور کلی تعویض پلاک به این دلیل انجام می‌گیرد که پلیس بتواند به اطلاعات هویتی مالکان خودرو دسترسی داشته باشد. در چنین شرایطی کلیه سوابق جرائم و اعمال خلاف قانون در سامانه ثبت شده و قابل پیگیری است. از طرفی تعویض کردن پلاک در کاهش هزینه‌های ثبت معامله تأثیرگذار است.
بنابراین در برخی شرایط که فروشنده به دلیل عدم امکان حضور، هزینه وکالت تعویض پلاک را متقبل می‌شود، در مقابل کاهش هزینه ثبت معامله، ارزش بالایی دارد. ضمن اینکه هزینه هم بالا نیست که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.
چه مدارکی برای تعویض پلاک خودرو ضروری هستند؟
قبل از اینکه هزینه‌ای بابت وکالت دادن به خریدار جهت تعویض پلاک داده شود باید مدارکی که دفتر اسناد رسمی از شما می‌خواهد را آماده کنید. در غیر این صورت امکان تفویض وکالت و انجام روند کار برای خریدار وجود نخواهد داشت. ضمنا باید دقت داشته باشید که این وکالت صرفا برای تعویض پلاک کاربرد دارد.
مدارکی که فروشنده باید به دفتر اسناد رسمی ارائه کند تا بتواند به خریدار وکالت بدهد عبارتند از:
• فاکتور خرید از کارخانه یا برگه گمرک برای خودروهای وارداتی؛
• بنچاق‌های ابتیاعی؛
• شناسنامه مالکیت (برگه سبز)؛
• اصل شناسنامه و کارت ملی؛
• آدرس، کد پستی و شماره تلفن خریدار که در این حالت نقش وکیل را دارد و
• تعیین مدت زمان اعتبار وکالت نامه
بعد از تعویض پلاک، لازم است که فروشنده و خریدار به محضر مراجعه کنند تا سند قطعی فروش در دفتر اسناد رسمی تنظیم شود. البته همانطور که گفته شد، در صورتی که وکالت فروش داده شود در این مرحله نیازی به حضور فروشنده نیست و هزینه آن در مقایسه با هزینه وکالت تعویض پلاک بیشتر است.
مدارکی که بابت تنظیم سند نهایی فروش لازم هستند عبارتند از:
• نسخه اصلی کارت ملی و شناسنامه طرفین؛
• سندهای تأیید کننده مالکیت خودرو (برای بار اولی که خودرو به فروش می‌رسد همان برگه شرکت تولیدی خودرو و گمرک است و برای بار چندمی که یک خودرو به فروش می‌رسد، منظور آخرین بنچاق دفترخانه است)؛
• برگه تأییدیه تعویض پلاک؛
• نسخه اصلی بیمه شخص ثالث معتبر؛
• نسخه اصلی کارت سوخت هوشمند ؛
• برگه عوارض خودرو که فروشنده باید ثابت کند بدهی و کلیه جرائم را پرداخت کرده است.
در صورتی که این مراحل با وکالت دادن فروشنده به خریدار انجام شده باشد، هزینه وکالت تعویض پلاک به هزینه انتقال و ثبت سند اضافه خواهد شد.
هزینه وکالت تعویض پلاک چقدر است؟
هزینه وکالت تعویض پلاک خودرو هر 4 سال یکبار تغییر می‌کند. آخرین بار در سال 1399، هزینه وکالت معادل 140 هزار تومان تعیین شد و بنابراین تا سال 1403 این مقدار تغییری نخواهد کرد.
ضمنا خریداران باید دقت کنند که هزینه تعویض پلاک خودرو باید توسط فروشنده پرداخت شود چون فروشنده فرصت یا زمان کافی برای مراجعه حضوری به دفتر تعویض پلاک را ندارد بنابراین هزینه هم خود او باید بپردازد. متأسفانه بارها پیش آمده که فروشنده از عدم اطلاع و آگاهی خریدار سوء استفاده کرده و هزینه را خریدار پرداخت کرده است.
نکات بسیار مهمی که باید در رابطه با هزینه تعویض پلاک خودرو به آن دقت کنید شامل موارد زیر هستند:
1- مبلغ پرداخت شده بابت تعویض پلاک در سند وکالت، در انتهای آن، ثبت می‌شود؛
2- هزینه‌ای که فروشنده باید بابت تعویض پلاک خودرو داخلی بپردازد با خودرو خارجی یا وارداتی فرقی ندارد؛
3- در صورتی که در طی موعد مقرر، پلاک تعویض نشود، وکالت از اعتبار ساقط شده و باید مجددا تمدید شود. در این حالت مبلغ تمدید وکالت نامه دقیقا معادل مقدار تنظیم اولیه وکالت نامه است.
4- در صورتی که هزینه‌ای بیشتر از مقدار گفته شده که نرخ مصوب و قانونی است، اخذ گردد، خلاف قانون است
نکته بسیار مهم: در صورتی که قصد داشته باشید وکالت نامه تعویض پلاک را تمدید کنید، می‌توانید از دفترخانه بخواهید که سندی به اسم «اقرارنامه اصلاحی» را تنظیم کند. این سند دقیقا کاربرد مشابه با وکالت نامه تعویض پلاک دارد ولی هزینه آن کمتر است.
بنابراین می‌توانید در موقع تمدید، هزینه وکالت تعویض پلاک را با کمک این سند، کاهش دهید.
وکالت نامه تعویض پلاک تا چه زمانی معتبر است؟
وکالت نامه تعویض پلاک بسته به درخواست فروشنده اعتبار آن تعیین می‌شود. گاهی اوقات هیچ گونه زمان خاصی برای وکالت تعیین نمی‌کنند و گاهی اوقات نیز تحت مدت زمان معلوم، اعتبار وکالت نامه مشخص می‌شود. در هر صورت هزینه وکالت هیچ تغییری نخواهد کرد. با این حال کارشناسان توصیه می‌کنند حتما وکالت نامه مدت دار باشد چون در صورت تعلل از سوی خریدار و اقدام نکردن وی، فروشنده به مشکل برخورد خواهد کرد. از طرفی چنانچه به هر دلیلی اعتبار وکالت نامه به اتمام برسد، با پرداخت همان هزینه وکالت تعویض پلاک، قابل تمدید است.
نکات بسیار مهم:
1- گاهی اوقات فروشنده‌ها به خریداران پیشنهاد می‌کنند برای کاهش هزینه وکالت تعویض پلاک، به جای ثبت وکالت نامه در دفترخانه، به شکل قولنامه‌ای روند کار را پیش ببرند. در چنین شرایطی امکان اینکه فروشنده وکالت را تنظیم نکند و خریدار به مشکل برخورد کند.
2- وکالت نامه‌ای که در آن حق عزل وکیل یا خریدار درج نشده باشد عملا بی‌فایده است. در چنین شرایطی خریدار یا موکل می‌تواند در هر زمانی وکالت نامه را از اعتبار ساقط کند. البته در حالتی که موکل یا خریدار فوت کند، وکالتنامه باطل خواهد شد.
جمع بندی مطالب
هزینه وکالت تعویض پلاک برای مواقعی که فروشنده به هر دلیلی امکان حضور در محل دفتر تعویض پلاک را ندارد کاملا منطقی است. ضمن اینکه هزینه تعیین شده بسیار ناچیز است ولی به روند کار سرعت می‌بخشد. با توجه به اطلاعاتی که در این مطلب داده شد به‌راحتی می‌توانید وکالت نامه را تنظیم کرده و فرایند را به اتمام برسانید.
