درباره اهمیت انتخابات دیدگاه‌های مختلف و نظریات گوناگون بارها بررسی شده‌است اما آنچه از دید همه پنهان مانده و کمتر به آن پرداخته شده‌است وجه اخلاقی این فرآیند است، به عبارتی انتخابات به‌مثابه امری اخلاقی. برای بررسی این ادعا که فرآیند انتخابات می‌تواند به‌مثابه یک امر اخلاقی نیز پذیرفته شود ابتدا باید مقدمه هایش را تحلیل کنیم، به عبارتی وقتی بدانیم و اثبات‌شده باشد مانایی و ماندگی افراد در قدرت و یک سمت و مسئولیت برای زمانی طولانی، زمینه‌ساز فساد، رانت، خویشاوندسالاری و روابط پنهانی منجر به فساد میگردد، این امر مقدمه نخست بحث میشود.
از سوی دیگر هنگامی که درک کنیم که چرخش آرام در قدرت بدون خون‌ریزی، آشوب، درگیری داخلی، کودتا، ناآرامی‌های طولانی، و… امری درست و متناسب با زمانه است و انتخابات بهترین نمود آن شمرده میشود، این امر مقدمه دوم بحث میگردد. پس از این دو مقدمه، وقت آن است که بپذیریم مقدمه سوم مبحث ما چرخش آرام در قدرت و نیز تغییر سیاست‌های ناکارآمد و کنار زدن افکار نادرست و انسانهای فاسد و ناکارامد، و در یک کلام : دگرگونی آرام نهادهای قدرت، بنا به اراده مردم و خواست جامعه میشود.
اکنون فرآیند انتخابات مانند یک گزاره اخلاقی دیده میشود، به عبارتی انتخابات به‌عنوان امری اخلاقی برای جهش از ساختار و زمینه فساد به سوی دگرگونی برای کارایی بهتر دیده خواهد شد. بایدها و نبایدهای اخلاقی در این حالت و برای فرآیند انتخابات به شکل «باید انتخابات باشد» و «نباید ساختار فاسد و ناکارآمد ادامه پیدا کند» و «باید ساختار فاسد تغییر کند» و مانند این گزارهها خواهند شد.
درست و نادرست یا صحیح و غلطهای اخلاقی در این حالت و برای فرآیند انتخابات به شکل «اگر یک ساختار ناکارآمد و فاسد شده‌است، صحیح است که با برگزاری انتخابات آن را به سمت بهتر شدن سوق داد و رهایی از فساد سوق داد» یا «اگر ساختاری فاسد باشد برگزاری انتخابات برای اصلاح آرام آن، درست است» و «زمانی که ماندن طولانی افراد باعث فساد میشود، تغییر نکردن آن‌ها غلط است» و «انتخابات فرآیندی برای تغییر و اصلاح به شکلی کم‌هزینه و سالم است، وبرگزاری آن درست می‌باشد» و مانند این گزاره ها خواهند شد.
بنابراین ادعای این جستار که انتخابات به مثابه امری اخلاقی است، درست است و در نهایت عدم برگزاری آن امری غیراخلاقی شمرده میشود. در پایان امید است سیاستمداران و دولتمردان فرآیند انتخابات را فقط کنشی در بسترهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی محسوب نکنند و آن را در بستر امری اخلاقی نیز به حساب آورند تا برای برگزاری درست و دقیق آن اهمیتی صدچندان قائل شوند.
