به گزارش قطعات خودرو به نقل از خودروبانک، باتری ماشین تامین کننده اصلی نیروی استارت موتور است و اگر باتری شارژ کافی نداشته باشد، شما نمی‌توانید ماشین را استارت زده و روشن کنید. بنابراین باید بدانید که آیا باتری ماشین شارژ است یا نه؛ زیرا اگر در یک موقعیت مهم و یا در یک مکان دورافتاده باتری ماشین خالی شود، ممکن است دردسرساز شده و اجازه ندهد که ماشین در آن موقعیت حساس روشن بشود.
باتری ماشین چه کاری انجام می‌دهد؟
مهم‌ترین کار باتری در اصل ذخیره انرژی الکتریکی برای راه‌اندازی یا همان استارت موتور در لحظه اولیه است. زمانی که شما می‌خواهید ماشین را به کار بیندازید، هیچ‌گونه منبع انرژی برای راه‌اندازی موتور استارتر به جز برق باتری در اختیار نخواهید داشت. این برق در طول روشن بودن موتور توسط دینام یا همان آلترناتور در باتری ذخیره می‌شود و هنگامی که ماشین خاموش است، از آن برای روشن کردن خودرو استفاده خواهد شد.
علاوه در تامین برق مورد نیاز برای استارت موتور، انرژی دیگر قسمت‌ها نظیر چراغ‌ها، دزدگیر و سیستم پخش نیز در هنگام خاموش بودن ماشین از سوی باتری تامین خواهد شد. بنابراین باتری باید همیشه سالم و شارژ باشد تا بتوان هم استارت موتور را به خوبی انجام داد و هم از وسایل برقی خودرو استفاده کرد. بنابراین باتری اهمیت زیادی در سیستم فنی ماشین دارد و نباید اجازه داد که شارژ آن بی‌جهت خالی شود.
چطور بفهمیم که باتری ماشین شارژ است؟
برای آنکه به طور دقیق تشخیص دهید باتری ماشین شارژ دارد یا نه، باید از دستگاه ولت متر استفاده کنید. برای استفاده از دستگاه ولت‌متر ابتدا باید به قطب‌های مثبت و منفی باتری دسترسی پیدا کنید. برای این منظور بهتر است هرگونه زیورآلات فلزی را از دست و گردن خود خارج کنید تا با باتری اتصال کوتاه نکنند. سپس با استفاده از آچار بست‌های باتری را باز و از قطب‌ها جدا کنید. در مرحله بعد کابل مثبت ولت‌متر را به قطب مثبت و کابل منفی آن را به قطب منفی باتری متصل کنید.
دستگاه ولت‌متر
دستگاه ولت‌متر را مطابق دستورالعمل آن به کار بیندازید. اگر مشاهده کردید میزان ولتاژ بین قطب‌های مثبت و منفی باتری در دستگاه ولت متر حداقل برابر ۱۲.۶ ولت یا بالاتر است، بدان معنی است که باتری ماشین کاملاً شارژ بوده و مشکلی ندارد اما اگر میزان ولتاژ بین قطب‌های باتری کمتر از این مقدار بود، یعنی باتری شارژ ندارد و ضعیف شده است.
همچنین اگر ولت متر در اختیار ندارید، در حالت سوئیچ باز، چراغ‌ها را روشن کنید. اگر احساس کردید که نور چراغ‌ها ضعیف بوده و قدرت همیشگی را ندارد، می‌توانید حدس بزنید که باتری‌ها ضعیف شده است.
دلایل خالی شدن شارژ و یا ضعیف شدن باتری
خالی شدن شارژ باتری و ضعیف شدن این قطعه مهم می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم.
خاموش بودن خودرو برای مدت طولانی
1.خاموش بودن خودرو برای مدت طولانی
خاصیت باتری‌های ماشین به این صورت است که اگر برای مدت زمان طولانی شارژ نشوند به تدریج کیفیت خود را از دست داده و قابلیت ذخیره انرژی الکتریکی در آنها کاهش پیدا می‌کند. بنابراین اگر ماشین برای مدت طولانی خاموش بماند، دینام دیگر نمی‌تواند باتری را به طور مداوم شارژ کند و سپس اجزای درونی باتری کم‌کم خاصیت خود را از دست داده و با ایراداتی مثل سولفات شدن روبرو می‌شوند.
در این زمان باتری دیگر قابلیت ذخیره انرژی مثل روزهای اول را ندارد و خیلی زود عمر آن به پایان می‌رسد. با این حساب اگر می‌خواهید ظرفیت باتری ماشینتان به این زودی‌ها کاهش پیدا نکند، حتماً ماشین را در مدت‌زمان‌های کوتاه روشن کرده و حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با آن رانندگی کنید تا باتری شارژ شود و خاصیت خود را حفظ کند.
سولفاته یا کثیف شدن بست‌های باتری
2.سولفاته یا کثیف شدن بست‌های باتری
بست‌های باتری نقطه انتهایی مسیر انتقال انرژی از دینام به باتری هستند. اگر این بست‌ها دچار کثیفی یا سولفاته بشوند، دیگر نمی‌توانند انرژی دینام را به خوبی به باتری منتقل کنند. در نتیجه باتری به طرز مناسب شارژ نمی‌شود. پس باتری شما در اکثر اوقات شارژ کمی درون خود ذخیره نگه می‌دارد.
ضمنا این شارژ نشدن باعث می‌شود تا اجزای درونی باتری کم‌کم فاسد شده و خاصیت اولیه خود را از دست بدهند. بنابراین ابتدا از تمیز و سالم بودن بست‌های باتری و همچنین قطب‌های مثبت و منفی باتری مطمئن شوید، سپس بست های باتری را به صورت محکم و صحیح روی قطب‌های متناسب آن نصب کنید تا عملیات شارژ باتری توسط دینام به طور صحیح انجام شود.
3.هوای بسیار سرد یا بسیار گرم
اگر دمای هوای اطراف به شدت سرد شود آن وقت عمر باتری شما تحت تاثیر منفی آن قرار می‌گیرد. اگر باتری به مدت طولانی در این شرایط به حالت خاموش و بدون شارژ قرار بگیرد، نسبت به شرایط دمایی متعادل زودتر عمر آن به پایان می‌رسد. بنابراین سعی کنید در آب و هوای سرد حتماً ماشین را به مدت بیشتری روشن نگه دارید یا با آن رانندگی بیشتری انجام دهید تا باتری خاصیت خود را از دست ندهد و بتواند مثل همیشه شارژ را درون خود نگه دارد. ضمنا هوای بسیار گرم نیز روی عمر باتری تاثیر منفی گذاشته و می‌تواند آن را خراب کند.
خرابی دینام
4.خرابی دینام
اگر دینام ماشین شما خراب باشد و نتواند شارژ کافی در اختیار باطری قرار دهد، باتری نیز به حالت کم‌کار درمی‌آید. همان‌طور که اشاره کردیم اگر باتری کم‌کار باشد و نتواند شارژ مناسب روزانه را دریافت کند، خاصیت اولیه آن از بین می‌رود و به تدریج مواردی مثل سولفات شدن و از دست رفتن کیفیت اسید باتری رخ خواهد داد. بنابراین بهتر است که هر سال حداقل یک مرتبه جهت تست شارژ دینام و کیفیت عملکرد این قطعه به برقکار مراجعه کنید تا او با بررسی دینام بتواند سلامت آن را تشخیص داده و اگر مشکلی می‌بیند، آن را برطرف کند.
5.برق دزدی
برق دزدی باتری از دیگر عواملی است که باعث کاهش یا خالی شدن شارژ باتری خواهد شد. به هرگونه خالی شدن ناخواسته شارژ باتری در اصطلاح برق دزدی گفته می‌شود یعنی ماشین خاموش است و هیچ استفاده‌ای از آن نمی‌شود ولی باز هم شارژ باتری در جایی مصرف می‌شود که اصلاً نیازی به آن نیست. وجود اتصالی در سیم‌کشی یا مشکلات دیگر می‌تواند باعث برق دزدی باتری شود. در این مواقع حتما به تعمیرگاه مراجعه کنید تا اگر مشکلی در زمینه برق دزدی وجود دارد بتوانید آن را برطرف کنید
6.به پایان رسیدن عمر باتری
باتری‌ها معمولاً چیزی بین ۳ تا ۵ سال روی ماشین دوام می‌آورند، بنابراین اگر عمر باتری ماشینتان در این بازه قرار دارد، بدانید که دیر یا زود عمر آن به پایان می‌رسد و باید یک باتری جدید تهیه کنید.
سخن پایانی
خالی شدن شارژ باتری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که در بالا به آن اشاره شد. بهتر است با رعایت یک سری اصول از این مشکل جلوگیری کرده و عمر باتری ماشین را افزایش دهید. بدین منظور توصیه می‌کنیم ماشین را برای مدت زمان طولانی خاموش نگه ندارید و در طول روز حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با آن رانندگی کنید.
خصوصا در هوای بسیار سرد شارژ باتری ماشین زودتر خالی می‌شود و باید حتما آن را در طول روز برای مدت زمان طولانی روشن کرده و یا با آن رانندگی کنید تا باتری آسیب نبیند. همچنین بهتر است هر سال حداقل یک مرتبه به متخصص برق خودرو مراجعه کنید تا او با بررسی سیستم دینام و همچنین سیم‌کشی‌های مربوطه، سلامت دینام و باتری را تشخیص داده و اگر نیاز به رفع عیب باشد، آن را انجام دهد. سرویس دینام را نیز نهایتا هر ۱۰۰ هزار کیلومتر انجام دهید؛ زیرا معمولا بلبرینگ‌های دینام بعد از این مدت به مشکل می‌خورند و نیاز به تعویض پیدا می‌کنند. اگر این بلبرینگ‌ها تعویض نشوند، قدرت موتور کاهش پیدا می‌کند و دینام نیز نمی‌تواند برق مناسب در اختیار باتری قرار دهد. همچنین اگر بلبرینگ دینام قفل کند، هزینه بسیار بالایی برای شما به دنبال خواهد داشت.
