به گزارش قطعات خودرو به نقل از خودروبانک، صندلیهای خودرو عموما برای سرنشینان بزرگسال طراحی و ساخته میشوند، بنابراین حضور کودکان روی این صندلیها میتواند با خطراتی همراه باشد؛ به ویژه اگر خودرو با ترمز ناگهانی یا مانور غیرمنتظره روبرو شود، آن وقت حتی با وجود بستن کمربند هم احتمال آسیب دیدگی کودک بسیار بالا میرود. برای برطرف کردن این مشکل سیستمی به نام ایزوفیکس طراحی شد تا به کمک آن بتوان کودکان را به طور ایمنتر با خودرو جابجا کرد.
ایزوفیکس چیست؟
کلمه ایزوفیکس (isofix) مخفف عبارت International Standard Organization Fix است و در حال حاضر بهترین راه برای اطمینان از نصب صحیح و ایمن صندلی کودک در ماشین به حساب میآید . برای حمل و نقل نوزادان در خودروها از صندلیهای ویژهای استفاده میشود. این صندلیها بهوسیله کمربند روی صندلی اصلی خودرو بسته میشوند اما در بسیاری مواقع دیده میشود که کمربند نمیتواند صندلی کودک را به طور ایمن و فیکس سر جای خود نگه دارد. برای رفع این مشکل صندلیهای مجهز به ایزوفیکس طراحی شد.
صندلیهای مجهز به سیستم ایزوفیکس دارای یک سری بستهای میلهای خاص هستند که به قلابهای جوش داده شده روی پوسته داخلی اتاق در زیر صندلی عقب، از دو قسمت وصل میشوند. بدین ترتیب صندلی کودک نسبت به زمانی که فقط با کمربند ایمنی روی صندلی اصلی خودرو قرار داده میشود، ثبات بیشتری دارد و در تصادفات بهتر میتواند از کودک در برابر ضربات محافظت کند.
چه زمانی ISOFIX اجباری شد؟
ایزوفیکس در سال ۱۹۹۷ اختراع و از سال ۲۰۰۶ راهی بازار شد. این سامانه روی همه خودروهایی خارجی که در نوامبر 2012 یا بعد از آن عرضه شدهاند، وجود دارد. اگر کودک خردسال دارید و میخواهید خودروی دست دوم بخرید، صندلیهای آن را از نظر وجود نشان ISOFIX بررسی کنید تا مطمئن شوید که آن خودرو دارای ایزوفیکس است. البته بعضی خودروهای اسپرت دو نفره از این مقوله مستثنی هستند. با این حال بعضی مدلها مثل پورشه باکستر و مزدا MX-5 اکنون با اتصالات ایزوفیکس روی صندلی سرنشین جلو عرضه میشوند که بسیار پسندیده است.
صندلیهای ایزوفیکس برای چه رده سنی مناسب هستند؟
صندلیهای ISOFIX برای نوزادان و کودکان تا چهار سال مناسب هستند. صندلیهای دیگری به نام ایزوفیت ISOFIT هم برای ۴ تا ۱۲ سال طراحی شدهاند که با استفاده از همان نقاط نصب ISOFIX در جای خود محکم میشوند اما در واقع این کمربند ایمنی است که کودک را به نحو ایمن در جای خود نگه میدارد.
چرا صندلیهای ISOFIX اختراع شد؟
سیستم ایزوفیکس برای اطمینان از نصب صحیح صندلیهای کودک اختراع شد. مطالعات متعدد نشان داده که صندلیهای قدیمی که فقط با استفاده از کمربند ایمنی بسته میشدند، اغلب خوب سر جای خود تثبیت نمیشدند، ضمن آنکه بسیاری از افراد هم در نصب صحیح این صندلیها اشتباه میکردند و قادر به اتصال درست آن نبودند. اما صندلیهای ایزوفیکس بسیار راحت سر جای خود بسته میشوند، به نحوی که هرکسی میتواند آن ببندد. یک پژوهش که توسط مؤسسه بیمه کشور آلمان انجام شد، نشان داد که ۹۵٪ از صندلیهای کودک ISOFIX بهدرستی سر جای خود نصب شدهاند. این در حالی است که فقط 30 درصد افراد موفق شدند صندلیهای کودک قدیمی فاقد ایزوفیکس را به طور صحیح به کمربند خودرو متصل کنند.
نحوه کار صندلیهای ایزوفیکس
صندلیهای کودک ISOFIX دارای فکهای فلزی مخصوص هستند که بر روی نقاط قلاب مانند خودرو ثابت میشوند. برای نصب کافی است این فکها را باز میکنید، آنها را مقابل نقاط ISOFIX قرار داد و به داخل فشار دهید. در این زمان صدای کلیکی را میشنوید که نشان میدهد فکها بسته شده و روی قلابها قفل میشوند. برای جداسازی هم معمولا با فشار دادن چند دکمه صندلی آزاد میشود.
چند نوع صندلی ISOFIX وجود دارد؟
در حال حاضر سه نوع صندلی ایزوفیکس وجود دارد: یونیورسال یا جهانی، نیمه جهانی و صندلیهای ویژه یک خودرو خاص.
بر اساس استانداردهای بینالمللی، صندلیهای یونیورسال باید برای همه خودروهای جدید مناسب باشند. این صندلیها دارای پایهای هستند که آن را در قسمت پای سرنشینان ردیف عقب قرار میدهید و یک بند فوقانی که به پشت صندلی سرنشین متصل میشود. این دو کمک میکنند صندلی کودک به خوبی در جای خود نصب و تثبیت شود.
صندلیهای نیمه یونیورسال تقریبا شبیه به نمونه یونیورسال هستند، اما همانطور که از نام آنها مشخص است، شاید برای همه خودروها مناسب نباشند. بعضی صندلیها هم وجود دارند که صرفا روی برخی خودروهای خاص نصب میشوند و در واقع مختص همان خودرو ساخته شدهاند.
چرا ایزوفیکس بهتر از کمربند ایمنی است؟
صندلیهای ISOFIX به دلایل زیادی نسبت به کمربند ایمنی بهتر هستند. آنها سریع نصب میشوند و راحتتر از صندلیهای قدیمی با کمربند ایمنی در جای خود قرار میگیرند. همچنین در هنگام تصادف نسبت به صندلیهای قدیمی که برخورد جانبی تقریبا زیاد جابجا میشوند، بهتر در جای خود قفل و تثبیت میشوند. بدین ترتیب احتمال صدمه دیدن کودک کمتر میشود.
آیا میتوانیم به جای ISOFIX از کمربند ایمنی استفاده کنم؟
اگر بهدرستی نصب میشود، صندلیهای نصب شده با کمربند ایمنی هم امنیت قابل قبولی برای کودک ایجاد میکنند. اما همانطور که اشاره شد در برخی موارد ممکن است کمربندهای ایمنی بهدرستی روی صندلی کودک قرار نگیرند و ممکن است نوزاد در صورت تصادف خودرو به طور کامل محافظت نشود.
پس به کمک پایههای ISOFIX، اتصال بین صندلی و خودرو ثبات بهتری دارد و هنگام نصب صندلی کودک روی ماشین، احتمال اشتباه کمتر است.
آیا ایزوفیکس ایمنتر از کمربند ایمنی است؟
تستهای مستقل نشان میدهد که صندلیهای ایزوفیکس بسیار ایمن هستند. در این صندلیها به جای تکیه بر کمربند، مستقیماً پایه صندلی به بدنه اتاق محکم میشود. این بدان معناست که در صورت تصادف، تکان کمتری در صندلی به وجود میآید.
ضمنا نصب صندلی ایزوفیکس بسیار سادهتر است و امکان اشتباه در آن ناچیز است. تحقیقات نشان میدهد که 94 درصد والدین بهدرستی از ISOFIX استفاده میکنند، چراکه شما به سادگی پایههای ایزوفیکس را به سمت محل قلابها فشار میدهد و بعد از شنیدن صدای کلیک، از نصب صحیح صندلی مطمئن میشوید.
تقریباً همه صندلیهای ISOFIX دارای نشانگرهای سبز و قرمز هستند تا به شما نشان دهند که صندلی بهدرستی در جای خود نصب شده است.
کدام خودروها ایزوفیکس دارند؟
ایزوفیکس از اواسط دهه ۲۰۰۰ میلادی روی همه خودروهای جدید به صورت استاندارد نصب بوده است، اکثر خودروهای وارداتی با مدل ۲۰۱۲ یا ۲۰۱۳ به بعد، دارای این سامانه هستند. اما اگر میخواهید مطمئن باشید، به دنبال نشان ISOFIX روی صندلی بگردید یا به سادگی دست خود را در امتداد شکافی که نشیمنگاه و پشتی صندلی به هم بکشید تا قلابهای فلزی را احساس کنید. متاسفانه سیستم ایزوفیکس در اکثر خودروهای قدیمی تولید داخل وجود ندارد اما در حال حاضر استفاده از ایزوفیکس در خودروها به حالت استاندارد درآمده و اکثر محصولات جدید از سال ۱۴۰۰ به این طرف با قابلیت نصب صندلی ایزوفیکس به بازار ما آمدهاند.
کلام پایانی
حمل و نقل کودکان به ویژه خردسالان کمتر از ۴ سال بدون استفاده از صندلی ویژه کار بسیار خطرناکی است؛ چراکه کوچکترین ضربات و تصادفات معمولی نیز میتواند تاثیرات منفی شدیدی روی بدن کودک بگذارد. بنابراین حتماً از صندلی ویژه کودک برای جابجایی آنها با خودرو استفاده کنید.
اگر ماشین شما مجهز به قلابهای ایزوفیکس است که میتوانید با خرید صندلیهای مجهز به ایزوفیکس کودک خود را با ایمنی بالا جابجا کنید. اما اگر ماشین شما قلابهای ایزوفیکس ندارد، حتماً روش صحیح نصب صندلی کودک با کمربند را آموزش ببینید و این صندلی را به طور صحیح نصب کنید تا احتمال خطر برای فرزند دلبندتان به حداقل برسد.