به گزارش قطعات خودرو به نقل از خودروبانک، رینگ و پیستون باید حرکتی روان و مداوم داخل سیلندر داشته باشند، اما گاهی اوقات مشکلاتی نظیر چسبندگی رینگ به وجود میآید که باعث اخلال در کارکرد موتور، ایجاد اضافه بار روی پیشرانه و خرابی زودتر از موعد موتور خودرو میشود.
چسبندگی رینگ چیست؟
رینگ پیستون وظیفه آببندی و گاز بندی محیط داخل محفظه احتراق، سیلندر و قسمت بالای پیستون را بر عهده دارد. این رینگ اجازه نمیدهد که کمپرس موتور از اطراف پیستون به هدر رود و یا روغن روی دیواره سیلندر باقی بماند و موتور به روغن سوزی بیفتد. رینگ روی شکافهای دور پیستون قرار میگیرد و به طور مداوم داخل سیلندر به سمت بالا و پایین حرکت میکند.
این حرکت باید به طور روان و با حداقل اصطکاک انجام شود تا موتور به نرمی به کار خود ادامه دهد و برای مدت طولانی روی خودرو انجام وظیفه کند . هر عاملی که باعث بشود اصطکاک بین رینگ پیستون و دیواره سیلندر بیش از حد افزایش پیدا کند و مانع حرکت روان رینگ روی جداره داخلی سیلندر شود، به نوعی چسبندگی رینگ را رقم زده است.
در واقع چسبندگی رینگ زمانی حاصل میشود که رینگ پیستون با فشار و سختی بیشتری در مسیر خود حرکت کند و اصطکاک زیادی بین آن با دیواره سیلندر به وجود بیاید.
دلایل چسبندگی
چسبندگی رینگ را میتوان ناشی از دو علت اصلی دانست که یکی جرم گرفتن اطراف رینگ و دیگری به دلیل افزایش بیش از حد دما و تغییر ابعادی رینگ پیستون و سیلندر اتفاق میافتد.
به دلیل کثیفی و جرم گرفتن
موتور خودروهای احتراقی باید با کمترین آلودگی داخلی مواجه باشد تا مشکلی در عملکرد آن ایجاد نشود. اما همه میدانیم که بر اثر کارکرد طولانی مدت و یا نگهداری ناصحیح، انواع آلودگی و رسوب ممکن است در مجاری داخلی موتور ایجاد شود. این آلودگیها میتواند ناشی از دیر عوض کردن روغن، کثیفی فیلتر روغن و بنزین، رانندگی در مسیرهای پر از گرد و خاک، روغن سوزی و… ایجاد شود. با گذشت زمان ضخامت رسوبات موتور رفته رفته افزایش پیدا میکند و به داخل سیلندر، اطراف محفظه احتراق، سوپاپها و همچنین دور رینگ پیستون نفوذ میکند.
واضح است که اگر رسوبات و آلودگیهای سفتوسخت فضای بین دیواره سیلندر و رینگ پیستون را اشغال کنند، اصطکاک میان این دو قطعه به شدت افزایش پیدا میکند و در نتیجه رینگ پیستون نمیتواند مثل همیشه به صورت روان در مسیر خود حرکت کند. اینجاست که گفته میشود چسبندگی رینگ به وجود آمده و موتور تحت فشار قرار دارد.
چسبندگی رینگ ناشی از داغ شدن موتور
پیستون و رینگ نمیتواند داخل سیلندر به راحتی حرکت کند و احتمالاً موتور هم روشن نمیشود. این شرایط به دلیل جوش آوردن موتور، داغ شدن شدید رینگ و پیستون و در نتیجه تغییر فرم یا انبساط بیش از حد آنها رخ داده است. حتی احتمال دارد که اگر دما بسیار بالا برود، رینگ تا حدودی ذوب شود و به دیواره سیلندر جوش بخورد.
در این شرایط کاری نمیشود کرد جز اینکه موتور به طور کامل باز شود تا با انجام عملیات تراشکاری و همچنین تعویض کلیه قطعات متحرک، بتوان آن را مجدداً به کار انداخت. مواردی مثل فشار آوردن بیش از حد روی موتور، عمل نکردن سیستم خنککننده، خالی شدن آب رادیاتور، کمبود روغن موتور، دیر عوض کردن روغن، خرابی اویل پمپ و…، میتواند به بروز چنین فاجعهای منجر شود.
راههای جلوگیری از چسبیدن رینگ
به منظور پیشگیری از رینگ چسباندن بهتر است در سرویس و نگهداری موتور حداکثر دقت را داشته باشید و موارد زیر را رعایت کنید:
1.تعویض روغن در هر ۵۰۰۰ کیلومتر
سرویس روغن را به شدت جدی بگیرید. روغن کثیف میتواند باعث رسوب گرفتن موتور و خرابی رینگها شود، در نتیجه احتمال چسبیدن رینگ بالا میرود. توصیه میکنیم نهایتا طی هر ۵۰۰۰ کیلومتر، سرویس کامل روغن را انجام دهید. همچنین فیلتر روغن را نیز با نمونه نو و تمیز عوض کنید تا روغن جدید به واسطه فیلتر کثیف، کیفیت خود را در همان ابتدای کار از دست ندهد
2.استفاده از ضد یخ در تمام طول سال
ضد یخ مادهای است که از جرم گرفتن موتور جلوگیری میکند و همچنین باعث میشود موتور به این راحتی جوش نیاورد. بنابراین در تمام طول سال از ضد یخ کافی در آب رادیاتور استفاده کنید تا سیستم خنککننده با بهترین کیفیت به کار خود ادامه دهد و موتور نیز دچار رسوب نشود. در نتیجه احتمال چسبیدن رینگ ناشی از خرابی سیستم خنککننده و یا رسوبگذاری موتور کمتر میشود و طول عمر فنی ماشین افزایش پیدا میکند.
3.سرویس رادیاتور
رادیاتور خودرو از مجاری بسیار باریک تشکیل شده که ممکن است در اثر گذر زمان به طور نسبی یا کامل مسدود شوند. توصیه میکنیم هر دو یا سه سال رادیاتور خودرو را توسط تعمیرکار به طور کامل شستشو دهید و مجاری داخلی آن را باز کنید. بدین ترتیب عملکرد رادیاتور بهبود پیدا میکند، سیستم خنککننده کار خود را به درستی انجام میدهد و مشکلاتی نظیر داغ شدن موتور و یا رسوب گذاری کانالهای آب به حداقل میرسد.
اگر این کار را انجام ندهید، ممکن است رادیاتور نتواند گرمای موتور را دفع کند و در نتیجه پیشرانه بیش از حد داغ کرده و رینگها دچار تغییر ابعادی میشوند. این تغییر ابعادی میتواند باعث چسبیدن رینگ به دیواره سیلندر شود و مشکلات زیادی برای موتور به وجود آورد.
4.سرویس یا تعویض دورهای اویل پمپ
اویل پمپ یکی از مهمترین قطعات موتورهای بنزینی به حساب میآید که روغن را به داخل موتور ارسال میکند واضح است که اگر روغن به موتور نرسد اصطکاک قطعات حساس بسیار زیاد میشود و قطعاً موتور از کار میایستد. یکی از این قطعات حساس رینگ پیستون است که اگر روغن به آن نرسد، نمیتواند به کار خود ادامه دهد و قطعاً به دیواره سیلندر میچسبد. برای جلوگیری از این مشکل معمولاً توصیه میشود هر سه سال یک بار اویل پمپ به ویژه توریهای داخلی آن باز شود تا برادههای آهن که معمولاً درون آن گیر میکنند، از این قسمت خارج شوند. این برادهها ناشی از اصطکاک بین قطعات موتور نظیر رینگ و پیستون، یاتاقانها و شاتونها هستند که کمکم به داخل اویل پمپ راه پیدا میکنند و معمولاً بین صافیهای فلزی اویل پمپ گیر میافتند.
واضح است که اگر حجم این برادهها زیاد شود ضمن آنکه احتمال ورود آنها به موتور وجود دارد، فشار روغن نیز احتمالاً کاهش پیدا میکند و این میتواند باعث چسبیدن رینگ پیستون شود. ضمناً یاتاقان زدن و دیگر مشکلات نیز در پی این مسئله به وجود خواهد آمد. در نتیجه برای جلوگیری از رسیدن آسیب جدی به موتور توصیه میشود هر سه سال اویل پمپ تمیز و سرویس شود. همچنین اگر تعمیرکار توصیه به تعویض اویل پمپ کرد، بهتر است آن را عوض کنید؛ زیرا خرابی اویل پمپ باعث خرابی کامل موتور میشود و شما را به یک خرج سنگین مهمان میکند.
سخن پایانی
چسبیدن رینگ به ویژه زمانی که به دلیل داغ شدن موتور رخ داده باشد، عیبی بسیار گران و پرهزینه است که پول زیادی جهت تعمیر آن باید از جیب مالک خارج شود. بنابراین اگر میخواهید با این عیب تا حد امکان مواجه نشوید، به هیچ وجه ماشین خود را تحت فشار نامتعارف قرار ندهید، بار بیش از حد با خودرو جابجا نکنید، موارد مصرفی مثل شمع و وایر را نیز حتماً به موقع تعویض کنید. مهمتر از این موارد باید حتماً بعد از طی مسافت حدود ۵۰۰۰ کیلومتر روغن کهنه را عوض کنید. کلیه فیلترها نیز باید همراه با روغن کهنه تعویض شوند.
ضمناً همیشه یادتان باشد که وجود ضد یخ داخل آب رادیاتور موضوعی کاملاً حیاتی و مهم محسوب میشود. سعی کنید بین بیست تا ۵۰ درصد ضد یخ به همراه آب تصفیه داخل رادیاتور بریزید تا از جرم گرفتن موتور و همچنین کاهش راندمان سیستم خنککننده جلوگیری شود. به طور کل اگر در بحث سرویس و نگهداری خودرو و همچنین استفاده از ماشین، نکات معمول را رعایت کنید احتمالاً به این زودیها با مشکل رینگ چسباندن روبرو نخواهید شد.