نقدینگی در صنایع خودرو و قطعه‌سازی طی سال جاری وضعیت مناسبی نداشته است. قیمت‌گذاری دستوری مهم‌ترین عامل این اتفاق بوده است. با این‌حال، مرجع قیمت‌گذاری تغییر کرد و شورای رقابت این روند را به وزارت صمت انتقال داد.
به گزارش قطعات خودرو به نقل از اخبار خودرو، وزیر صمت و معاونان او هم طی مدت اخیر از رفع قیمت‌گذاری دستوری خبر دادند. به نظر می‌رسد عرضه ۶۰هزار خودرو با قیمت ۵ درصد کمتر از حاشیه بازار توسط هر یک از دو خودروساز بزرگ برای شب عید، پیش‌درآمد و تمرینی برای آزادسازی قیمت‌ها در سال آینده خواهد بود.
درحال‌حاضر تیراژ تولید به‌دلیل وضعیت بد نقدینگی خودروساز و قطعه‌ساز و مشکلات تامین ارز، وضعیت مناسب و پایداری ندارد. هرچند در ماه اخیر تیراژ تولید توانسته دوباره جان بگیرد، اما درمجموع و طی ماه‌های اخیر، روند تولید با کمی افت همراه بوده است؛ روندی که ادامه آن بر بازار خودرو نیز تاثیرگذار خواهد بود. با این‌حال، طرحی به تصویب و امضای وزارت صمت، خودروسازان و قطعه‌سازان رسیده است که تا پایان سال ۶۰هزار دستگاه خودرو با قیمت کمتر از ۵درصد حاشیه بازار به نمایندگی‌های هر یک از دو خودروساز بزرگ تحویل داده شود تا افراد بتوانند به‌صورت مستقیم و تحویل روز خرید کنند؛ راهکاری که در صورت اجرایی شدن، می‌تواند روند صعودی قیمت‌ها در بازار خودرو را متوقف کرده و تا حدودی بازار را تعدیل کند.
در همین زمینه با مازیاربیگلو، دبیر سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو به گفت‌وگو پرداختیم.
وضعیت تیراژ تولید چه تغییری کرده است؟
درحال‌حاضر تیراژ در حد ثابتی قرار دارد، اما بسیار شکننده است. چراکه مشکل نقدینگی حل نشده است و دو خودروساز برای نقدینگی و پرداخت مطالبات با مشکل مواجه هستند. بنابراین تولید خیلی آسیب‌پذیر است و قطعه‌ساز هم درگیر با خودروساز برای دریافت مطالبات.
روند تولید دوباره در ماه جاری کاهشی خواهد بود؟
خیر؛ کاهشی نیست، اما نقدینگی که به دست می‌آید؛ صرف خاموش‌کردن آتش آشفتگی یکی دو قطعه‌ساز که در بحران هستند می‌شود و عملا زنجیره تامین هر روز بابت یک قطعه‌ساز خود مشکل دارد. اگر برای نقدینگی در یک ماه باقیمانده اتفاقی رخ ندهد، عملا به رکوردهایی که مدنظر است، نخواهیم رسید. حتی احتمالا به تولید سال قبل هم نخواهیم رسید.
میزان مطالبات قطعه‌سازان به چه میزان رسیده است؟
مجموع مطالبات بیش‌از ۵۰ همت بوده که ۱۲ تا ۱۳ همت آن سررسید شده است.
وزارت صمت اعلام کرد تا پایان سال قیمت‌گذاری آزاد می‌شود. این روند تا چه اندازه تاثیرگذار خواهد بود؟
ما می‌گوییم قیمت‌گذاری اشتباه است؛ حالا چه این قیمت‌گذاری در دست شورای رقابت باشد، چه در اختیار سازمان حمایت و وزارت صمت. قیمت‌گذاری باید آزاد باشد، به شرطی که رقابت هم در بازار آزاد باشد. زمانی می‌توان قیمت‌گذاری را خیلی راحت کنار گذاشت که خودرو وارداتی هم به اندازه کافی در بازار عرضه شده باشد. خودروهای مونتاژی افزایش تیراژ دارند، اما خودروهای وارداتی در بازار دیده نمی‌شوند. سال ۹۶ همین اتفاق رخ داد. خودرو وارداتی به وفور در بازار عرضه شده و خودروهای مونتاژی هم به وفور عرضه می‌شد. قیمت‌گذاری هم آزاد بود و هرکسی می‌توانست خودرو مورد نظرش را خریداری کند. بنابراین فرقی نمی‌کند چه کسی قیمت‌گذاری می‌کند. کسی که قیمت‌گذاری را قبول دارد، خود را به لبه تیغ سپرده است. تا دیروز شورای رقابت مورد انتقاد قرار می‌گرفت، اما فردا هر اتفاقی در بازار رخ دهد، پیکان انتقادات متوجه وزارت صمت خواهد بود. چون این کار یک «تالی فاسد» (پیامد نامطلوب) است و موجب زیان بازار و تخریب اعصاب و روان مردم می‌شود.
پیش بینی شما برای صنعت قطعه سازی در ماه‌های پایانی سال جاری چیست؟
تا پایان سال اتفاق بزرگی را پیش‌بینی نمی‌کنم، به‌خصوص در حوزه نقدینگی؛ چراکه اگر قرار بود اتفاقی رخ دهد تا الان رخ داده بود. به نظرم صنعت قطعه‌سازی شب عید سختی را خواهد گذراند. حتی تغییرات قیمت‌گذاری هم چون در دی‌ماه قرار داریم، خیلی بعید است تاثیر زیادی داشته باشد. باتوجه به سیاست‌های انقباضی بانک‌ها نیز بعید است در اسفندماه اتفاق خاصی رخ دهد. تنها راهی که ما صورتجلسه آن را هم تهیه کردیم، اما هنوز آن بند اجرایی نشده، این است که هر خودروساز مجوز داشته باشد ۶۰هزار دستگاه خودرو را تا پایان سال با قیمت حاشیه بازار به فروش برساند. این مساله می‌تواند به قطعه‌سازی و خودروسازی کمک کند. این روند همچنین می‌تواند بازار را تعدیل کند و باعث ریزش قیمت‌ها شود، آن هم در شب عید که قیمت‌ها روند افزایشی به خود گرفته است، این اقدام می‌تواند هم بازار را تعدیل کند و هم سبب ورود نقدینگی به سیستم قطعه‌سازی شود. صورتجلسه این تصمیم به امضای قطعه‌سازان، خودروسازان و وزارت صمت رسیده، اما هنوز اجرایی نشده است. بر این اساس، پیگیر هستیم تا این صورتجلسه را اجرایی کنیم.
براساس گزارشی که یکی از دو خودروساز بزرگ منتشر کرده است؛ از ۸۰۰هزار نفر متقاضی که برای خرید خودرو ثبت‌نام کرده بودند، بیش از ۶۰۰هزار نفر در مراحل مختلف انصراف داده و درنهایت اقدام به واریز وجه خرید یا پیش‌خرید نکرده‌اند. با این شرایط، به نظر شما عرضه این ۱۲۰هزار خودرو ازسوی دو خودروساز مشتری خواهد داشت؟
شرایط کمی فرق دارد. انصراف‌ها به این دلیل بوده که صف‌کشی انجام شده و خودرویی به فروش نرسیده است. نوبت‌فروشی و این‌که خودرو را تا سال ۱۴۰۳ تحویل بدهند، با جریان فعلی متفاوت است. این تعداد خودرو تحویل روز هستند. یعنی خودروها وارد نمایندگی‌ها می‌شوند و هرکسی که بخواهد می‌تواند کارت بکشد و خودرو را همان موقع تحویل بگیرد. چون قیمت این خودروها ۵درصد زیر حاشیه بازار است، کسانی که شب عید به خودرو احتیاج دارند، به این خودروها دسترسی پیدا خواهند کرد. به نظر من برای ۶۰هزار خودرو بازار وجود دارد. ضمن این‌که قیمت‌ها را خواهد شکست. چون قیمت این ۶۰هزار دستگاه، ۵درصد زیر نرخ حاشیه بازار است و می‌تواند مشتری را جذب کند. توقعی که داریم این است که قیمت‌ها ریزشی شوند.
