بررسی دادههای تازه مرکز پژوهشهای مجلس درباره موجودی انبار صنایع بورسی در بهار امسال نشان میدهد که بخش خودرو و قطعات، مسیری نسبتا متعادل را پشت سر گذاشته است.
اطلاعات منتشرشده حکایت از آن دارد که طی سه سال گذشته (از ۱۴۰۱ به بعد)، نسبت موجودی انبار به فروش روندی افزایشی داشته و اکنون بالاتر از میانگین پنجساله خود قرار گرفته است. به بیان دیگر، خودروسازان در این مدت گرایش بیشتری به نگهداری محصولات در انبار داشتهاند.
طبق گزارش این مرکز، شاخص موجودی انبار خودروسازان در بهار ۱۴۰۴ به سطح ۸۰.۶ واحد رسیده است. این رقم نسبت به بهار گذشته تغییر خاصی نداشته اما در مقایسه با زمستان سال قبل حدود ۰.۲۶ واحد رشد نشان میدهد. این تغییر بیشتر تحتتأثیر شرایط فصلی بوده است؛ چراکه معمولا در ابتدای سال حجم خودروهای انبارشده افزایش مییابد و در ماههای پایانی سال بخشی از آنها راهی بازار میشود.
عامل دیگری که به رشد موجودی انبار در فصل بهار دامن میزند، انتظار برای اصلاح قیمت رسمی خودرو است. به همین دلیل، شاخص موجودی انبار تصویر روشنی از میزان تولیدات فروشنرفته ارائه میدهد؛ بالا رفتن آن به معنای جلوتر بودن تولید از فروش است و پایین آمدنش از تخلیه انبارها و افزایش فروش خبر میدهد.
علاوه بر این، نسبت موجودی انبار به فروش نیز معیار کلیدی دیگری است. این نسبت در بهار امسال به ۰.۳۳ رسیده است؛ یعنی یکسوم ارزش فروش خودروسازان در سهماهه نخست سال، همچنان در انبارها باقی مانده است. رشد جزئی این نسبت نسبت به زمستان و بهار پارسال، بیانگر کند شدن نسبی سرعت فروش خودروهاست.
وقتی این شاخص افزایش مییابد، یا تقاضا کاهش یافته یا تولیدکنندگان عمداً عرضه را به تعویق انداختهاند. با توجه به اینکه تقاضا برای خودرو با قیمتهای مصوب همچنان بیش از عرضه است، میتوان نتیجه گرفت که خودروسازان تمایل داشتهاند بخشی از تولیدات خود را در انبار نگه دارند تا در آینده با نرخ بالاتری عرضه کنند. همین موضوع سبب شد که در پایان بهار، بزرگترین خودروساز کشور با وجود مخالفت سازمان حمایت، بهطور مستقل قیمت محصولات خود را افزایش دهد؛ اقدامی که همچنان با واکنشهای گسترده روبهروست.
با این حال، شاخص موجودی انبار نسبت به بهار گذشته تغییر چشمگیری نداشته است. بنابراین، اگرچه فروش در ابتدای سال کمی کند شد، اما عوامل مختلفی از جمله محدودیت نقدینگی و احتمال برخورد نهادهای نظارتی مانع از انباشت گستردهتر شد. نتیجه آنکه خودروسازان در بهار امسال سیاستی محتاطانه در افزایش موجودی انبار خود در پیش گرفتند.
