لاستیک هایی که بعضا نمونه داخلی ندارند و فقط باید از طریق واردات تامین شوند و طی همین پنج سال اخیر در نسخه های محبوب و با کیفیت ژاپنی از ۸۰ میلیون تومان با افزایش ۷۵ درصدی به ۶۰۰ میلیون تومان رسیده اند. هزینه ای که مردم ممکن است در بخش معدنی بهای آن را با گرانی مسکن، سوخت و غیره بپردازند که بخشی از آن نتیجه عدم کنترل تورم از سوی متولیان و بخشی دیگر به تحریم های خصمانه بین المللی علیه ایران بر می گردد.
محصولی که اگر تولید داخلی می داشت یا متولیان حمایت بهتری از واردات آن می کردند می توانست جلوی هزینه های گزافی که این روزها پرداخت می شود را بگیرد. با این حال به اعتقاد فعالان این حوزه سنگ اندازی و تحریم های داخلی در مسیر تجار هم به چالش های این حوزه افزوده است. در این رابطه حسن نائینی، مدیرعامل یک شرکت بازرگانی تایر با سابقه ۲۰ ساله در حوزه واردات در گفت و گو با بازار در خصوص چالش های این حوزه توضیح می دهد.
تامین تایر دغدغه و نگرانی متولیان نیست. اکنون نزدیک به ۲۰ شرکت زیر مجموعه ایجاد کرده اند که برای گذر از آن ها و رسیدن به مرحله واردات باید به هر کدام از شرکت ها مبلغی را پرداخت کنیم
* به عنوان تاجری که نزدیک به ۲۰ سال در حوزه واردات و تامین نیاز بازار داخلی تایر فعالیت دارید بفرمایید دلیل گرانی لاستیک چه در حوزه سواری و تجاری و چه در حوزه راه سازی و معدنی چیست؟
از بحث ارز، تحریم ها و ممنوعیت های گاه و بی گاهی که متولیان سر کم اطلاعی در این حوزه اعمال می کند بگذریم، به بروکراسی اداری که ایجاد کرده اند می رسیم. متاسفانه باید این نکته را بگویم که تامین تایر دغدغه و نگرانی متولیان نیست. گواه این ادعا هم همین است که اکنون نزدیک به ۲۰ شرکت زیر مجموعه ایجاد کرده اند که برای گذر از آن ها و رسیدن به مرحله واردات باید به هر کدام از شرکت ها مبلغی را پرداخت کنیم.
آن ها با این شیوه نه تنها در مسیر تامین نیازهای داخلی سنگ اندازی می کنند بلکه معتقدند اگر نیاز جدی در این حوزه وجود داشته باشد و وارد کننده هم خیلی مشتاق باشد به طور حتم تحمل و این پروسه طولانی را طی می کند. از طرفی همانطور که اشاره کردم دغدغه برخی از متولیان این نیست که تایر مناسب و با کیفیت به موقع در اختیار صنایع قرار بگیرد و متوجه پیامدهای تاخیر در این حوزه نیستند. برخی فکر می کنند همین که خوراک مردم تامین شود کافی است. بنابراین اگر بر فرض قیمت تایر از دوبرابر هم بگذرد و نیاز وجود داشته باشد، پس تامین کننده زیر بار این هزینه ها هم می رود و خرید را انجام می دهد.
همانطور که اشاره کردم برخی از مسئولان در این بخش اطلاعی از این حوزه ندارند و به جای اینکه از بار مشکلات بکاهند و با تصمیمات شان شرایط تامین ارزان تر محصول را فراهم کنند که توجیه اقتصادی هم داشته باشد، کاری می کنند که قیمت بالا و بالاتر رود.
بحث افزایش روزانه بهای ارز است که قیمت کالاها را به شدت بالا برده و باعث شده مردم و صاحبان صنایع نتوانند کالای با کیفیت تری را تقاضا کنند. همین الان می توانیم تایر های با کیفیت و به روز دنیا را وارد کنیم اما مصرف کننده توان خرید آن را ندارد
* تحریم ها به عنوان یکی از چالش های پیش روی تامین تایر های سنگین معرفی می شود، بفرمایید تغییر شرایط و بهبود روابط بین المللی چقدر می تواند بر روی کاهش قیمت لاستیک موثر باشد؟
لغو تحریم ها تغییر خیلی خاصی در زمینه تامین تایر ایجاد نمی کند. فقط از این طریق لاستیک سازان بزرگ دنیا می توانند به ایران بیایید و از طریق نمایندگی های خودشان اقدام به فروش کنند. موضوع مهم تر از تحریم ها را باید در داخل کشور یافت. همین الان شما هر نوع تایری را که بخواهید می توانیم به کشور وارد کنیم و به معنای واقعی تحریم نمی تواند مانع فعالیت تجار شود. چرا که با کمی دور زدن تحریم ها باز هم امکان واردات وجود دارد.
اما موضوع مهم تر بحث افزایش روزانه بهای ارز است که قیمت کالاها را به شدت بالا برده و باعث شده مردم و صاحبان صنایع نتوانند کالای با کیفیت تری را تقاضا کنند. همین الان می توانیم تایر های با کیفیت و به روز دنیا را وارد کنیم اما مصرف کننده توان خرید آن را ندارد. برای مثال لاستیک با کیفیت ژاپنی امروز ۶۰۰ میلیون تومان، کره ای ۵۰۰ میلیون تومان و چینی ۴۰۰ میلیون تومان قیمت دارد. بنابراین مصرف کننده چاره ای جز این ندارد که تایر ۴۰۰ میلیون تومانی چینی را خریداری کند. تایری که شاید یک سوم نسخه ژاپنی عمر مفید نداشته باشد.
همین تایر ژاپنی که امروز ۶۰۰ میلیون تومان فروش می رود سال ۹۶ تنها ۸۰ میلیون تومان قیمت داشت. اما امروز قیمت آن بیش از ۷۵ درصد رشد یافته است. بنابراین برای اینکه قیمت کالاها قابل خرید باشد چاره ای نیست جز اینکه متولیان با سیاست گذاری های شان به نحوی اقدام کنند که حباب قیمت ارز بشکند و ارز کمی ارزان تر شود.
یک فرد کار بلد و دلسوز را به عنوان مسئول انتخاب کنند تا با این صنف آشنایی بیشتری داشته باشد. کسی که چاله ها، مشکلات و نحوه رفع آن ها را بداند. نه اینکه افرادی به عنوان متولی این حوزه انتخاب شوند که فقط دنبال کسب رضایت چند نفر به عنوان خاص باشند و ۲ هزار نفر دیگر را به چالش بکشند
* با این تفاسیر چه خواسته ای از متولیان در راستای بهبود وضعیت دارید؟
خواسته اصلی بنده و هر کسی که در این حوزه فعالیت دارد این است که یک فرد کار بلد و دلسوز را به عنوان مسئول انتخاب کنند تا با این صنف آشنایی بیشتری داشته باشد. کسی که چاله ها، مشکلات و نحوه رفع آن ها را بداند. نه اینکه افرادی به عنوان متولی این حوزه انتخاب شوند که فقط دنبال کسب رضایت چند نفر به عنوان خاص باشند و ۲ هزار نفر دیگر را به چالش بکشند.
همین حالا بازار با چالش کمبود تایر مواجه است و اگر قدری سیاست گذاری ها هوشمندانه تر باشد می توانند این مشکلات را طی ۱۰ روز برطرف کنند. اما متاسفانه آقایان تجربه ندارند و فقط مدارک دانشگاهی دارند و سعی دارند بازار آشفته داخلی را با پروسه ای که حتی خودشان هم نمی شناسند اصلاح کنند.