نزدیک به 2 میلیون نفر در ایران دارای اشتغال ناقص هستند

نرخ اشتغال

به گزارش قطعات خودرو به نقل از آرمان، این نرخ به تفکیک مردان و زنان نیز اعلام شده است. شواهد آماری حاکی از آن است که نرخ اشتغال ناقص زنان در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته افزایش یافته است. در مقابل، این نرخ برای مردان با کاهش مواجه شده است.

 

مشغول به کار اما کمتر از 44 ساعت در هفته

اشتغال ناقص به این معناست که فردی به دلایل اقتصادی کمتر از 44 ساعت در هفته کار کند در حالی که تمایل دارد ساعت کاری کامل (44 ساعت) داشته باشد. دلایل اقتصادی که منجر به اشتغال ناقص می‌شود می‌تواند رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت کاری بیش‌تر، قرار داشتن در فصل غیر کاری و مواردی از این قبیل باشد.

بر این اساس، نرخ اشتغال ناقص به درصدی از جمعیت شاغل گفته می‌شود که کمتر از 44 ساعت در هفته کار می‌کنند.

تازه‌ترین گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که این نرخ از 9.2 درصد در تابستان سال گذشته به 7.9 درصد در تابستان امسال رسیده است. در پی این کاهش، جمعیت افراد دارای اشتغال ناقص به کمتر از دو میلیون نفر یعنی یک میلیون و 942 هزار نفر رسیده است.

باید توجه داشت که کاهش نرخ اشتغال ناقص الزاما نشان‌دهنده این نیست که افراد موفق به یافتن شغل با ساعت کاری بیش‌تر شده‌اند، بلکه ممکن است ناشی از خروج کامل آن‌ها از بازار کار و در نتیجه محاسبه‌نشدن در آمار باشد.

photo_2023-10-22_16-04-05

190 هزار زن با اشتغال ناقص در تابستان 1402

جمعیت زنان شاغل در تابستان امسال به 3 میلیون و 984 هزار نفر افزایش یافته است. با این حال در کنار افزایش جمعیت زنان شاغل، نرخ اشتغال ناقص آن‌ها هم افزایشی شده است. این نرخ در تابستان امسال نسبت به مدت مشابه در سال قبل 0.2 واحد درصد افزایش یافته و به 4.8 درصد رسیده است. بر این اساس، جمعیت زنان دارای اشتغال ناقص در این فصل 192 هزار و 958 نفر برآورد شده است.

بر خلاف زنان، نرخ اشتغال مردان در تابستان امسال روند نزولی به خود گرفته و 1.6 واحد درصد پایین‌تر از سطح تابستان 1401 قرار گرفته است. به بیان بهتر، نرخ اشتغال ناقص مردان در تابستان سال جاری 8.4 درصد برآورد شده که جمعیتی برابر با یک میلیون و 749 هزار و 203 نفر را شامل می‌شود. این تعداد، حدودا 269 هزار نفر کمتر از جمعیت مردان دارای اشتغال ناقص در تابستان 1401 است.

بنابراین، در تابستان امسال از هر 1000 زن شاغل 48 نفر و از هر 1000 مرد شاغل، 84 نفر اشتغال ناقص داشته‌اند. این نسبت برای زنان در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته افزایش یافته در حالی که برای مردان کاهشی شده است.

سهم اشتغال ناقص، نشان می‌دهد که ۸.۱ درصد جمعیت شاغل ۱۵ ساله و بیشتر، دارای اشتغال ناقص بوده‌اند؛ این شاخص در بین مردان بیشتر از زنان و در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری بوده است. بررسی اشتغال ناقص در پاییز سال جاری نشان می‌دهد افراد دارای اشتغال ناقص در کشور در پاییز ۱۴۰۲ حدود ۲ میلیون و ۷ هزار و ۹۹۸ نفر بوده است که حدود ۲۶۶ هزار و ۸۳۹ نفر کاهش یافته است.

 

آخرین گزارش مرکز آمار ایران درباره بررسی نرخ بیکاری افراد ۱۵ ساله و بیش‌تر نشان می‌دهد که ۷.۶ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه سال قبل (پاییز ۱۴۰۱)، ۰.۶ درصد کاهش یافته است. در پاییز ۱۴۰۲، به میزان ۴۱.۵ درصد جمعیت ۱۵ ساله و بیش‌تر، از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه سال قبل (پاییز ۱۴۰۱) ۰.۵ درصد افزایش یافته است.

 

جمعیت شاغلین ۱۵ ساله و بیش‌تر در این فصل ۲۴ میلیون و ۷۷۵ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۷۰۶ هزار نفر افزایش داشته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که در پاییز ۱۴۰۲، بخش خدمات با ۵۲.۱ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۴.۲ درصد و کشاورزی با ۱۳.۶ درصد قرار دارند.

 

سهم اشتغال ناقص، نشان می‌دهد که ۸.۱ درصد جمعیت شاغل ۱۵ ساله و بیشتر، دارای اشتغال ناقص بوده اند. این شاخص در بین مردان بیشتر از زنان و در نقاط روستایی بیشتر از نقاط شهری بوده است. سهم اشتغال ناقص در پاییز ۱۴۰۲ نسبت به فصل مشابه سال قبل ۱.۴ درصد کاهش پیدا کرده است.

 

در پاییز ۱۴۰۲، بررسی سهم جمعیت ۱۵ ساله و بیش‌تر دارای اشتغال ناقص نشان می‌دهد که ۸.۱ درصد جمعیت شاغل، به دلایل اقتصادی (فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیش‌تر و…) کم‌تر از ۴۴ ساعت در هفته کار کرده و آماده برای انجام کار اضافی بوده‌اند. این در حالی است که ۳۷.۷ درصد از شاغلین ۱۵ ساله و بیش‌تر، ۴۹ ساعت و بیش‌تر در هفته کار کرده‌اند.

 

افراد دارای اشتغال ناقص در کشور در پاییز ۱۴۰۲ حدود ۲ میلیون و ۷ هزار و ۹۹۸ نفر بوده است که این تعداد در سال پاییز ۱۴۰۱ حدود ۲ میلیون و ۲۷۴ هزار و ۸۳۷ نفر بوده است. یعنی حدود ۲۶۶ هزار و ۸۳۹ نفر کاهش یافته است.

 

با توجه به اینکه در ماده ۵۱ قانون کار، صراحتاً عنوان شده مجموع ساعات کار مشمول این قانون در هر هفته نباید از ۴۴ ساعت تجاوز کند، بنابراین غالب کارفرمایان شاغلان ناقص، به این تفسیر که حداقل ساعت کار در هفته باید ۴۴ ساعت باشد، از ارائه خدمات و مزایای قانون کار و تأمین اجتماعی به نیروی کار خود سر باز می‌زنند.

فهرست مطالب

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *