بازار؛ گروه خودرو: به تازگی شنیده‌ها حکایت از آن دارد که کره جنوبی در ازای طلب ۸ میلیارد دلاری ایران، خودرو و لوازم خانگی به کشور صادر خواهد کرد. فارغ از مساله که چه خودرو و برندی از کره جنوبی به کشور راه خواهد یافت، شاید این فرصت را بتوان برای صنعت و بازار خودرو، گشایش تلقی کرد. از بدو شروع تحریم‌های ظالمانه علیه صنعت خودرو، خودروسازان کره‌ای که در کشور تعامل و همکاری‌های برای تولید گیربکس(گروه هیوندای پاورتک با گروه صنعتی ایران خودرو)، تولید کیا سراتو(همکاری کیاموتورز با گروه خودروسازی سایپا)، مونتاژ محصولات هیوندای و سانگ یانگ در کرمان‌خودرو و رامک خودرو را داشتند، به حالت تعلیق در آورده و رفتند. حجم بالای سرمایه گذاری برای احداث خطوط تولید و به امید انتقال تکنولوژی در خودروسازی‌ها شکل گرفته بود، اکنون اگر این شنیده منتج به حقیقی و عملی شدن تعامل شود، فرصتی برای بهبود بخشی از تولیدات کشور است. با تمام این تفاسیر نباید بیم قطعه سازان از واردات را نیز فراموش کرد، زیرا اوضاع زنجیره تامین به دلیل عدم پرداخت مطالبات چندان خوب نیست. برای بررسی این موضوع با سعید مدنی مدیرعامل اسبق ساپیا به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه بخشی از آن را از نظر خواهیم گذراند:
* به تازگی شنیده‌ها حکایت از آن دارد که کره جنوبی به ازای مطالبه ۸ میلیارد دلاری ایران، خودرو و لوازم خانگی به کشور صادر خواهد کرد، اگر قرار به عرضه خودرو به کشور باشد چه تغییری در صنعت خودرو ایجاد خواهد شد؟
برای واردات خودرو اگر بدون انتقال ارز باشد، به دلیل عدم فشار به بودجه دولتی مشکلی ایجاد نخواهد شد. اما اگر قرار باشد به جای مطالبات ما با ارز منشا داخلی خودرو دهند، این موضوع به تشخیص مسئولان منوط خواهد شد که چه محصول و کالای در شرایط فعلی تحریم برای کشور نیاز است. ولی اگر کره‌ای‌ها قرار داده‌های قبلی خود را که با برخی از شرکت‌های داخلی داشتند، مانند کیا با سایپا یا شرکت‌های که سایر محصولات کره‌ای را مونتاژ می‌کردند، اقدام به عرضه محصول به خودروسازان کنند، برای کشور مفید خواهد بود. زیرا هم تولید در کشور رونق خواهد گرفت، هم محصولات جدید را می‌توانند به بازار کشور وارد کرد. این موضوع سبب ایجاد ارزش افزوده برای محصولات عرضه شده به خودروسازان خواهد شد. باتوجه به ممنوعیت واردات بخواهند خودرو کامل به کشور وارد کنند، مشکلی از بازار و صنعت را حل نخواهد کرد.
منظور از واردات قطعه، لوازم یدکی قابل تولید در کشور نیست بلکه کره‌ای‌ها قطعات CKD را به خودروسازان داخلی براساس قراردادهایشان تحویل دهند. این قطعات می‌تواند خطوط متوقف شده محصولات کره‌ای را راه اندازی کند
* بیم این مساله وجود دارد که در صورت واردات قطعه به زنجیره داخل کشور فشار مضاعف وارد شود، زیرا همچنان فشار مالی به این بخش وجود دارد. مسولان این مساله را باید چگونه مدیریت کنند؟
منظور از واردات قطعه، لوازم یدکی قابل تولید در کشور نیست بلکه کره‌ای‌ها قطعات CKD را به خودروسازان داخلی براساس قراردادهایشان تحویل دهند. این قطعات می‌تواند خطوط متوقف شده محصولات کره‌ای را راه اندازی کند. باید مراقب قطعه سازان بود که حجم فراوانی از لوازم یدکی به بازار وارد نشود که چالش ایجاد کند.
* دریافت خودرو به ازای مطالبات مالی از کره را می‌توان به عنوان یک موقعیت ایجاد شده برای صنعت خودرو در شرایط فعلی تلقی کرد؟
به شرط اینکه مذاکره برای منافع و عمل به آن باشد، موقعیت مناسبی ایجاد خواهد شد. شاید دولت هزینه‌های دیگر داشته باشد، اما با توجه به فضای که در صنعت خودرو وجود دارد فعال کردن این بخش نیازمند حرکتی است که یک فرصت تلقی می‌شود. البته فرصت به معنای واردات قطعات یا خودرو به شکل CKD است. اگر ۲ میلیارد دلار از مبلغ مذکور را به خودرو سازان دهند اثر بخشی زیادی دارد. در خصوص لوازم خانگی باید دید تولید داخل آن چگونه است هرچند مشکلی وجود ندارد. البته قطعات مهم های-تک صنایع دیگر را نیز می‌توان با این شرایط تامین کرد.
باتوجه به ارقام مذکور اگر بشود به دو خودروساز بزرگ داخلی ۴ میلیارد دلار تخصیص دهند و خودروسازان کره ای هم مایل به همکاری میان یا بلند مدت باشند، می‌توان صنعت خودرو را به روز کرد. هرچند که شرکت های داخلی به سمت همکاری با چین پیش رفتند
* باتوجه به اینکه زمان مدیرعاملی شما در سایپا همکاری مناسبی با ژاپن ایجاد شد و تجربه همکاری با خودروسازان آسیا جنوب شرقی را دارید، در شرایط فعلی آیا می‌شود پلت فرم یک خودرو جدید از کره‌ای‌ها خریداری کرد؟
بله امکان پذیر است، باتوجه به ارقام مذکور اگر بشود به دو خودروساز بزرگ داخلی ۴ میلیارد دلار تخصیص دهند و خودروسازان کره ای هم مایل به همکاری میان یا بلند مدت باشند، می‌توان صنعت خودرو را به روز کرد. هرچند که شرکت های داخلی به سمت همکاری با چین پیش رفتند، اما هنوز هم خودروهای کره ای در کشور مشتری خاص خود را دارد و می‌توان بازار با اقبالی برای خود به دست آورند. گفتنی است که خودروسازان کره‌ای خطوط تولیدی را در کشور احداث کردند که اکنون متوقف شدند، مانند کرمان خودرو که در شرایط فعلی همکاری با چین دارد، بنابراین می توان تا ۴۰ درصد از این رقم را برای راه اندازی مجدد این خطوط تولید اختصاص داد. در چنین ساز و کاری باید قطعات یا خودرو به شکل فول CKD به کشور وارد شود. نباید این فرصت را باتوجه به شرایط سخت ارزی دولت از دست داد.
* به عنوان پرسش پایانی، صنعت خودرو در چه شرایطی می‌تواند پیشرفت‌های قابل توجهی داشته باشد؟
صنعت خودرو بدون ارتباط با دنیا امکان رشد ندارد، صنایع دیگر مانند فولاد و غیره به توان سطح بالای از تکنولوژی رسیدند و برخی نیز داخلی شدند. ولی صنعت خودرو باید با دنیا ارتباط داشته باشیم و اگر تعامل جهانی وجود نداشته باشد، پیش رفتی شکل نخواهد گرفت. فرصت خوبی برای فعال سازی صنایع خودروسازی و قطعه سازی کشور در راستای خودکفایی با شرایط تبادل کالا کره‌ای ایجاد شده است.
