به گزارش قطعات خودرو به نقل از قطعه نیوز: آیا قطعات ایرانی پتانسیل صادراتی دارند؟ چه الزاماتی برای توسعه صادرات قطعات خودرو به بازارهای هدف وجود دارد؟ این سوالات در مصاحبه ای با امید رضایی کارشناس صنعت قطعه سازی به بحث گذاشته شده است.به گفته وی، در حال حاضر بازارهای صادراتی قطعات ایرانی قطعه سازان، همان بازارهایی هستند که خودروهای ایرانی در آنجا عرضه می شوند.
صادرات به زیرساخت نیاز دارد
امید رضایی کارشناس صنعت قطعه سازی در گفتگو با قطعه نیوز در خصوص صادرات قطعات خودرو گفت: مقوله صادرات به زیرساخت نیاز دارد و به صرف تصمیم گیری نمی توان صادرات انجام داد. وجود زیرساخت ها در صادرات قطعه خودرو اهمیت بیشتری هم پیدا می کند.
این کارشناس قطعه سازی با اشاره به شیوه های مرسوم صادرات قطعه خودرو در کشور گفت: صادرات قطعات خودرو به چند صورت انجام می شود. یک روش، صادراتی است که در راستای خودروهای تولیدی صادراتی انجام می شود. در این شیوه، خودروسازان صادرات قطعات مربوط به خودروهایی که در بازارهای هدف عرضه می شوند را برعهده می گیرند.
وی افزود: در واقع هنگام انعقاد قرارداد بین خودروساز و قطعه ساز، همواره مقدار قطعاتی که در قراردادها ذکر می شود، بیشتر از مقداری است که به خودروسازان تحویل داده می شود. این بیشبود قطعه به منظور تامین قطعه برای خدمات پس از فروش خودروسازان و قطعات یدکی است.
رضایی در ادامه گفت: از آنجا که تولید قطعات ایرانی اغلب مربوط خودروهایی است که در ایران تولید می شود، قاعدتا صادرات باید به بازارهایی صورت بگیرد که این خودروها را خریداری می کند. بنابراین بازارهای هدف قطعات محدود به بازارهای صادراتی خودروسازان است.
این کارشناس صنعت قطعه سازی با بیان اینکه وقتی بخواهیم قطعاتی را صادر کنیم که مربوط به خودروهای دیگر است، کار کمی سخت می شود، تصریح کرد: برخی از قطعه سازان داخلی دانش فنی و توان مالی تولید قطعات صادراتی برای سایر خودروها را ندارند.
برخی دیگر دانش فنی دارند، اما توان مالی آنها اجازه نمی دهد که به تولید و صادرات قطعات سایر خودروها فکر کنند. دسته سوم هم قطعه سازانی هستند که هم دانش فنی دارند و هم توان مالی. این دسته از قطعه سازان می توانند در بازارهای صادراتی حرفی برای گفتن داشته باشند.
وی افزود: این گروه از قطعه سازان معمولا از روز نخست فعالیت خود، نگاه به بیرون از مرزها داشته اند و توانسته اند بازارهای محدودی را هم به دست آورند. باید توجه داشت که استانداردهای بین المللی از یک سو و تحریم ها از سوی دیگر عرصه را برای صادرات قطعات ایرانی تنگ کرده است.
قطعات صادراتی ایران، ارزش افزوده ندارد
رضایی همچنین گفت: بیشتر قطعات صادراتی ایران، قطعاتی است که مواد اولیه آن در داخل کشور وجود دارد. این قطعات معمولا ۷۰ تا ۸۰ درصد مواد اولیه مانند مس و آلومینوم را از داخل کشور تامین می کنند.
بنابراین می توان گفت این صادرات قطعه سازان چندان ارزش افزوده ای ندارد. این در حالی است که برای افزایش ارزش افزوده قطعات صادراتی باید به سمت تولید قطعاتی برویم که دارای پیچیدگی و دارای مواد اولیه باشد.
به گفته او، اینکه ۸۰ درصد قیمت تمام شده یک قطعه مربوط به مواد اولیه آن باشد، مثل این است که مواد اولیه صادر شود. در حال حاضر درصد ناچیزی قطعات صادراتی ایران، قطعاتی است که دانش فنی در آن دخیل بوده است و قیمت تمام شده مواد اولیه کمتر از ۸۰ درصد است.
راهکارهای توسعه صادرات قطعات خودرو
این کارشناس صنعت قطعه سازی در ادامه صحبت های خود راهکارهایی را برای توسعه صادرات ارائه کرد. به گفته او، سه عامل می تواند در توسعه صادرات این کالاها تاثیر گذار باشد. او بخش دولتی را نخستین عامل توسعه صادرات قطعات خودرو عنوان کرد و گفت: دولت با اعزام رایزنان بازرگانی به بازارهای مهم هدف می تواند نسبت به تسهیل بازاریابی برای فروش قطعات ایرانی در آن بازارها اقدام کند.
رضایی خودروسازان را عامل دوم در توسعه صادرات قطعه دانست و اظهار کرد: خودروسازان می توانند با توسعه صادرات به کشورهای دیگر و بالا بردن تیراژ تولید، امکان صادرات قطعه را برای قطعه سازان فراهم کنند.
چه بسا آنها می توانند در بازارهای هدف خود این بحث را مطرح کنند که غیر از تامین قطعات خودروهای صادراتی خود، قطعه سازان ایرانی قادر به انتقال دانش فنی به این بازارها نیز هستند.
وی ادامه داد: به عنوان مثال یکی از توانمندی های ایران در تولید امکانات خودروهای سنگین است. این بخش دارای ظرفیت های بالایی است ولی بازار گسترده ای در داخل کشور ندارد. یا کالایی مانند تایر توان صادراتی دارد، اما از نظر استاندارد باید با شاخص های بین المللی هماهنگ شود.
به عقیده این قطعه ساز عامل سوم خود قطعه سازان هستند. اگر قطعه سازان می خواهند صادرات داشته باشند، باید بر زیرساخت ها و به روزرسانی ماشین آلات تمرکز کنند. آن دسته از قطعه سازانی می توانند در این زمینه موفق باشند که در پلن بیزینسی خود رویکرد صادراتی دارند. صادرات نیازمند زیرساخت های سازمانی و دانش تجارت خارجی است.
صادرات خدمات فنی و مهندسی را جدی بگیرید
رضایی در عین حال پیشنهاد داد که صادرات خدمات فنی و مهندسی جدی گرفته شود. به گفته او، در زمان تحریم ها به رغم سختی هایی که شامل حال کشور شد، فوایدی نیز برای قطعه سازان داخلی به دنبال داشت.
از جمله اینکه آنها توانستند دانش فنی کسب کنند چه با مهندسی معکوس و چه با سعی و خطا. البته ارتباط با دانشگاه ها به حد لازم صورت نگرفت.به همین دلیل می توان به صادرات دانش فنی توجه ویژه کرد. این نوع صادرات نسبت به صادرات کالا بهتر و با ارزش تر است.
این کارشناس صنعت قطعه سازی اذعان کرد: ما شاید نتوانیم صادرات خدمات فنی و مهندسی را به کشورهای توسعه یافته داشته باشیم ولی می توانیم برخی از بازارهای جهان سوم را به عنوان بازار هدف انتخاب کنیم.