به گزارش قطعات خودرو به نقل از «اخبار خودرو»،آلودگی هوا و ترافیک دو چالش اساسی کلانشهر تهران هستند، راه‌حل برون‌رفت از این مشکل توسعه حمل‌ونقل عمومی است. توسعه سیستم حمل‌ونقل پاک در دستور کار مدیریت شهری قرار دارد و قرار است به‌زودی اتوبوس‌های برقی وارد سیستم حمل‌ونقل عمومی شوند. احتمالا در آینده‌ای نه‌چندان دور، بخشی از ناوگان حمل‌ونقل شهری، با اتوبوس‌های برقی نوسازی می‌شود چراکه استفاده از این اتوبوس‌ها باعث کاهش مشکلات زیست‌محیطی خواهد شد. اعضای شورای شهر و شهرداری تهران به‌دنبال استفاده از اتوبوس‌های برقی هستند، هرچند باید برای خرید این اتوبوس‌ها بودجه لازم نیز درنظر گرفته شود. وسایل حمل‌ونقل عمومی یکی از بزرگ‌ترین عوامل تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای هستند و در این میان خودروها و اتوبوس‌های گازوئیلی و دیزلی که غالبا دچار فرسودگی و نقص فنی هستند، در آلودگی هوا سهم بیشتری دارند.
روزانه 800هزارنفر از طریق ناوگان اتوبوسرانی جابه‌جا می‌شوند
در اتوبوس برقی از موتورهای الکترونیکی به‌جای موتورهای سوخت فسیلی استفاده می‌شود، به‌همین‌دلیل این اتوبوس‌ها، معروف به اتوبوس‌های دوستدار محیط‌زیست هستند. هرچند سرمایه‌گذاری اولیه برای اتوبوس‌های برقی بالاست اما اتوبوس‌های برقی نسبت‌به اتوبوس‌های دیزلی مزایایی مانند بی‌صدا بودن، نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر، حذف هزینه‌های سوخت و مقرون‌به صرفه بودن را دارند. مسافت‌هایی که اتوبوس برقی می‌تواند طی کند به موارد مختلفی ازجمله اندازه باتری، شرایط جاده، نوع رانندگی، سرعت، آب‌وهوا و… بستگی دارد.
از سال ۲۰۱۸، اتوبوس‌های برقی با باتری تنها با یک بار شارژ بیش‌از ۲۸۰ کیلومتر را طی می‌کنند. بنابراین احتمال دارد تا سال 2050 نیمی از خودروهای موجود در جاده‌ها برقی شوند که همین موضوع باعث کاهش جهانی انتشار CO2 تا 1.5 گیگاتن در سال می‌شود. در این باره چندی قبل بهرام نکاحی، مدیر عامل شرکت واحد اتوبوسرانی گفت: «دو هزار و ۲۵۰ دستگاه اتوبوس در ناوگان اتوبوسرانی داریم که روزانه ۸۰۰ هزار نفر را جابه‌جا می‌کنند به طوری که این رقم، شامل چهاردرصد حمل‌ونقل عمومی است. بنابراین باید به سمتی حرکت کنیم که 7هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس و چهار میلیون جابه‌جایی در روز داشته باشیم و این سهم را از 4 به ۱۸درصد برسانیم.»
مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی ادامه داد: « در این زمینه اهدافی مانند فرهنگ‌سازی حمل‌ونقل، افزایش بهره‌وری و اصلاح فرآیندها، بهبود زیرساخت نوسازی و بازسازی ناوگان، توسعه پشتیبانی، تقویت منابع مالی، بهبود فرآیند خصوصی‌سازی، ارتقای ایمنی و امنیت مد نظر هستند که البته برنامه‌هایی برای رسیدن به آن‌ها نیز مطرح شده است. همچنین برنامه‌های توسعه ناوگان در سال ۱۴۰۱ افزایش اتوبوس‌ها به ۶هزار و ۶۷۵ دستگاه است درحالی‌که اتوبوس فعال موجود دو هزار دستگاه است.»
وی درباره برنامه‌های مرتبط با تحول خدمات اتوبوسرانی بیان کرد: «مواردی مانند خرید و بهره‌برداری از اتوبوس برقی، بهره‌برداری از موزه اتوبوسرانی در برج میلاد، ایجاد قرارگاه رشد و توسعه خدمات اتوبوسرانی، بهره‌برداری از خط برندینگ (طراحی خط ویژه‌ای در تراز ویژه اتوبوسرانی)، بهره‌برداری از کارخانه نوآوری اتوبوسرانی پایتخت و ایجاد درآمد پایدار از طریق تبلیغات ایستگاه‌ها و اتوبوس‌ها ازجمله این برنامه‌ها به شمار می‌رود.»
نکاحی همچنین اظهار کرد: «در بحث چالش‌های تخصیص و تامین راننده؛ مواردی مانند خروج ۵۰۰ راننده در پایان سال ۱۴۰۰ و ۳۲۰راننده تا پایان ۱۴۰۱ مطرح است، بنابراین برون‌سپاری ناوگان با کمک روش‌هایی مانند برون‌سپاری بهره‌برداری از ناوگان، برون‌سپاری مالکان و همچنین بهره‌برداری و تامین ناوگان توسط بخش خصوصی و خرید خدمت برنامه‌ریزی شده است.» او اضافه کرد: «همچنین سال‌هاست ۲۰۰ دستگاه اتوبوس اسقاطی داریم که در توقفگاه هستند و نیاز به تعیین تکلیف دارند.»
اتوبوس‌های برقی آماده تولید هستند
در این زمینه مدیر طرح‌های کلان ستاد توسعه فناوری‌های حوزه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: «اتوبوس‌های برقی ایرانی کمتر از یک‌سال پلاک می‌شوند.» شهریار زینی با بیان اینکه مهم‌ترین موضوعی که اولویت ما در معاونت علمی است، استفاده از اتوبوس‌های برقی در حمل‌ونقل عمومی است، افزود: «درحال‌حاضر اتوبوس‌های برقی آماده تولید هستند و در جلساتی که با وزارت کشور و اتحادیه اتوبوسرانی برگزار کردیم، به‌زودی قرارداد خرید حداقل ۵۰۰ دستگاه اتوبوس برقی را منعقد می‌کنیم.»
زینی با بیان اینکه نمونه اولیه این اتوبوس در مهر امسال آماده می‌شود، ادامه داد: «تست بهینه‌سازی، بررسی عیوب و خطاهای اتوبوس در آبان‌ماه انجام می‌شود تا در خط تولید رفع شوند بنابراین کمتر از یک‌سال دیگر شاهد اخذ پلاک و عملیاتی شدن فعالیت این اتوبوس‌ها خواهیم بود.»
مدیر طرح‌های کلان ستاد توسعه فناوری‌های حوزه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری درخصوص ایستگاه‌های شارژ اتوبوس برقی گفت: «اتوبوس برقی بدون ایستگاه شارژ طراحی نمی‌شود، بنابراین همزمان با ساخت اتوبوس به فکر ایستگاه‌های شارژ آن هم هستیم.»
وی با بیان اینکه ایستگاه‌های شارژ این اتوبوس ها به صورت «شب شارژ»، «فست شارژ» و «ترکیبی» است، گفت: «ایستگاه‌های شارژ در پایانه‌های اتوبوسرانی خواهد بود.» مدیر طرح‌های کلان ستاد توسعه فناوری‌های حوزه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در ادامه گفت: «ایستگاه‌های فست شارژ به‌صورت جایگاه میان‌راهی در نظر گرفته می‌شود که اگر در طول روز اتوبوسی نیاز به شارژ داشته باشد در این ایستگاه متوقف شود.» به‌گفته آقای زینی هنوز در موردتعداد این ایستگاه‌ها تصمیم‌گیری نشده، ولی قرار است بخشی از این اتوبوس‌ها در خط بهارستان- جمهوری حضور داشته باشند. مدیر طرح‌های کلان ستاد توسعه فناوری‌های حوزه فضایی و حمل‌ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری با اشاره به تفاهم با وزارت کشور برای این منظور گفت: «این موضوع نسبت‌به قرارداد با شهرداری، کلان‌تر است و وزارت کشور تصمیم می‌گیرد که این اتوبوس‌ها در کدام شهرها (کلانشهرها یا استان‌ها) مورد استفاده قرار بگیرند.»
