به گزارش قطعات خودرو به نقل از بازار، اواخر هفته گذشته سخنگوی وزارت صمت در گفت و گو با خبرنگار «بازار» خبر واردات خودرو در ابتدا هفته جاری را اعلام کرد، روز گذشته با شوآف فراوان از سوی وزارت صمت شاهد ورود نخستین محموله خودروهای کره ای به کشور بودیم. هرچند که واردات ۲۲ دستگاه خودرو را پس از چهار سال می توان به فال نیک گرفت، از زمان ورود ۲۲ دستگاه خودرو از برند کیا به گمرک کشور، عبدالله توکلی لاهیجانی مدیرکل دفتر صنایع خودرویی و امید قالیباف سخنگویی وزارت صمت حاضر به پاسخگویی در خصوص وضعیت واردات و عرضه در کنار اعلام قطعی تعرفه نشدند.
کارشناسان صنعت خودرو معتقد هستند به دلیل بحران کمبود تراشه و افت تولید خودرو در سال میلادی ۲۰۲۲، وزارت صمت تا پایان سال جاری موفق به واردات ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو نمی شود. هرچند که جبر تحریم ها نیز مزید بر علت می تواند در مبادلات مالی نیز چالش جدی ایجاد کند، اگر مشکلات بین المللی سایه چندانی بر سر واردات خودرو نداشته باشند، افزایش نرخ ارز و عدم ثبات اقتصادی کلان در کشور می تواند بازار خودرو را ملتهب تر و قدرت خرید را کاهش دهد. بر همین اساس نیز بازار خودرو تحت الشعاع قرار خواهد گرفت و برنامه واردات نیز با معضلات عدیده مواجه خواهد شد.
برنامه واردات خودرو وزارت صمت محقق می شود؟
بابک صدرایی کارشناس صنعت خودرو با اشاره به واردات ۲۲ دستگاهی خودرو به کشور و زمزمه کاهش احتمالی قیمت ها به «بازار» گفت: «معتقدم خودروهای وارداتی تاثیر چندانی در بازار نخواهند داشت، چرا که در برنامه واردات خودرویی که وزارت صمت اعلام کرده است، سوالاتی وجود دارد. یکی از سوالات مهم این برنامه نیز چگونگی خرید خودرو در بازارهای جهانی باتوجه به تحریم های ظالمانه و عدم تعامل مستقیم با خودروسازان بزرگ دنیا طی سه ماهه پایانی سال است. اگر فرض کنیم تحریم های ظالمانه علیه کشور وجود ندارد، به دلیل بحران کمبود تراشه و سایر چالش های زنجیره تامین جهانی حداقل چهار ماه زمان برای تحویل خودرو نیاز است. همین مساله در کشورهای حاشیه خلیج فارس وجود دارد، هر خودرو که توسط مشتری خریداری می شود تقریبا سه تا چهارماهه تحویل داده می شود.»
هر خودرویی که روی تابلو بورس عرضه شد، با حدود ۵۰ درصد افزایش قیمت از بورس خارج شد. بنابراین بورس نیز مکانیزم مناسبی برای عرضه خودرو جهت دسترسی آسان مشتریان حقیقی به خودرو نیست
این کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به سوال خبرنگار «بازار» مبنی براینکه عرضه خودروهای وارداتی در بورس چه تاثیری دارد، بیان کرد: «در بورس کالا تجربه خودرو لاماری با قیمت پایه حدود ۹۹۰ میلیون تومان و فروش حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی فروخته شد، وجود دارد. سایر خودروهای چینی مانند دیگنیتی و فیدلیتی یا حتی محصولات تولیدی نیز سرنوشت مشابه داشتند، بنابراین هر خودرویی که روی تابلو بورس عرضه شد، با حدود ۵۰ درصد افزایش قیمت از بورس خارج شد. بنابراین بورس نیز مکانیزم مناسبی برای عرضه خودرو جهت دسترسی آسان مشتریان حقیقی به خودرو نیست.»
وی، افزود: گفته می شود دلال های مجازی وارد بورس شده و با افزایش قیمت و هماهنگی با بازار، خودروهای که تحویل آن ها سه ماهه دیگر است را گران تر می کنند. فضای اقتصادی کشور در روزهای اخیر به حدی ملتهب شده است که نمی توان تصوری در ذهن از سمت و سوی بازار خودرو کشور داشت.
صدرایی در خصوص اثر کاهش قیمت خودرو با واردات محصولات خارجی به «بازار» توضیح داد: واردات خودرو را باید به مثابه قطره ای در دریا تلقی کرد، چرا که عرضه فراوان و در دسترس نخواهد و این عامل سبب ورود خودروهای خارجی به بورس است. اگر متولیان می توانستند خودروهای وارداتی را به صورت انبوه به کشور وارد کنند، نیاز به عرضه در بورس نبود. چرا که تزریق ۷۰ هزار دستگاه خودرو به صورت یکجا و همزمان به بازار می توانست قیمت ها را شکسته و رقابت ایجاد کند، ولی این سیستم معقول و منطقی نیست.
ظام فروش مساله نیست، چالش فعلی بازار خودرو شرایط و ساختار اقتصادی کشور است. اگر عرضه و تقاضا به تعادل برسد و رقابت وجود داشته باشد، سیستم های فروش به طور اتوماتیک طراحی می شود
این کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به سوال خبرنگار «بازار» مبنی براینکه چه نظام فروشی می تواند اثر مثبت در بازار داشته باشد، اظهار داشت: «نظام فروش مساله نیست، چالش فعلی بازار خودرو شرایط و ساختار اقتصادی کشور است. اگر عرضه و تقاضا به تعادل برسد و رقابت وجود داشته باشد، سیستم های فروش به طور اتوماتیک طراحی می شود. تا زمانی که شرایط و ساختار اقتصادی فراهم نشود و ارز به قیمت ثابتی نرسد، بازار همچنان ملتهب خواهد بود. سیستم فروشی که به نفع مصرف کننده باشد در زمانی شکل می گیرد که ثبات اقتصادی وجود داشته باشد، در این ثبات نیز سه ضلع واردات، تولید به مقدار کافی و رقابت وجود داشته باشد تا جنگ عرضه گستری و سهم خواهی براساس نیاز مشتری در بازار ایجاد شود.»
بازار لوازم یدکی کوچکتر شد
نادر وهاب آقایی کارشناس خدمات پس از فروش صنعت خودرو با اشاره به موضوع خودروهای وارداتی به «بازار» گفت: «تا جایی که اطلاع دارم، هیچ یک از خودروهای وارداتی به دلیل عدم دریافت نمایندگی از خودروساز مربوطه گارانتی نخواهد داشت. بنابراین بحث های از قبیل واسطه گری و افزایش هزینه قطعات و محدودیت در شرایط گارانتی به خودروها احتمالا وجود خواهد داشت. البته باید ذکر کرد که ممکن است شرکت ایرانی عرضه کننده خودروهای وارداتی بخواهد تقبل مسئولیت کند. شرکت های خودرویی غیراز چینی ها مستقیم از خودروساز مربوطه محصول عرضه بازار نکرده، بنابراین با توجه به تحریم های ظالمانه علیه کشور و شرایط ارزی مشکلات عدیده چالش ایجاد خواهد کرد.»
آخرین مدل های محصولات شرکت خودروسازی نیسان در کشور وجود دارد، شرکت جهان نوین آریا به تعهدات خود عمل می کند؟ آیا مشتریان نیسان در ایران راضی هستند؟
این کارشناس خدمات پس از فروش صنعت خودرو در پاسخ به سوال خبرنگار «بازار» در خصوص قانون ارائه ۱۰ ساله خدمات پس از فروش، بیان کرد: «این قانونی که دولت آن را مقرر کرده است، قابلیت اجرایی ندارد. به طور مثال آخرین مدل های محصولات شرکت خودروسازی نیسان در کشور وجود دارد، شرکت جهان نوین آریا به تعهدات خود عمل می کند؟ آیا مشتریان نیسان در ایران راضی هستند؟ این موضوع فقط در خصوص برند مذکور صادق نبوده و سایر خودروهای وارداتی در کشور این چالش را دارند. از سال ۱۳۸۶ تا سال ۱۳۹۷ تعدادی خودرو به کشور وارد شد که پس از توقف واردات، ارائه خدمات پس از فروش به آن ها متوقف شده است. بنابراین نظارتی در این مورد وجود ندارد که اگر شرکتی نسبت به انجام تعهدات تعلل داشته باشد، وزارت صمت می تواند اقدامی انجام دهد یا خیر.»
وهاب آقایی در پاسخ به سوال خبرنگار «بازار» مبنی براینکه افزایش نرخ ارز چه تاثیری در خدمات پس از فروش خودروها خواهد داشت، توضیح داد: «سیدرضا فاطمی امین وزیر صمت چندی پیش نکته ای را به درستی اشاره کرد که همه ما می دانیم ایشان به عنوان یک مقام رسمی، مهر تایید بر کالای سرمایه ای بودن خودرو در کشور زدند. در نتیحه با خرید آن توسط مشتریان قیمت ها افزایش یافته و تقاضا نیز بالا می رود. مشتریان داخلی بازار خودرو را به عنوان بازار سرمایه ای می شناسند و تمایل زیادی به سرمایه گذاری دارند که ارزش سرمایه خود را حفظ کنند. بنابراین این دیدگاه نیازی به خدمات پس از فروش نداشته، اگر در بازارهای دیگر مانند ارز، مس و غیره سود برای سرمایه گذاران نداشته باشد به سمت بازار خودرو سوق پیدا می کنند.»
شرایط نسبت سال گذشته بدتر می شود، بازار قطعات خودرو را می توان بازار خوب در کشور خطاب کرد، متاسفانه شاهد هستیم که این بازار کوچکتر می شود، چرا که برخی از قطعه سازان از مدار تولید خارج و حتی خودروسازان با محدودیت تولید و عرضه همراه شدند
این کارشناس خدمات پس از فروش صنعت خودرو در پاسخ به پرسش خبرنگار «بازار» مبنی براینکه افزایش نرخ ارز منجربه افزایش قیمت قطعات می شود، گفت: «شرایط نسبت سال گذشته بدتر می شود، بازار قطعات خودرو را می توان بازار خوب در کشور خطاب کرد. قطعه سازان می توانستند در این بازار مانورهای قابل توجهی دهند، بازار افترمارکت بسیاری خوبی داشتیم. اما، متاسفانه شاهد هستیم که این بازار کوچکتر می شود، چرا که برخی از قطعه سازان از مدار تولید خارج و حتی خودروسازان با محدودیت تولید و عرضه همراه شدند. در نتیجه چشم انداز بازار لوازم یدکی در سال جاری وضعیت خوبی نخواهد داشت.»