عضو كميسيون صنايع مجلس: نقش قطعات خودرو در حوادث رانندگي

حجت‌الله فيروزي – نماينده مردم فسا در مجلس شوراي اسلامي – در گفت‌وگو با قطعات خودرو، اظهار كرد: تاکید قوانین بالادستی توجه كردن به تولیدات داخلی است و بر ممنوعیت واردات تأکید ندارد. مطالبي كه کنشگران اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مطرح می‌کنند، ساز و کارهایی است که براساس آن‌ها، دولت در راستای حمایت از تولیدات داخلی اقدام به محدودسازی واردات می‌کند.
تاكيد بر توليد داخلي مرغوب
او با تاكيد بر اين‌كه درباره واردسازی قطعات خودرو محدودیت اعمال می‌شود، ادامه داد: وقتی بر تولید داخلی تاکید می‌کنیم، بر لزوم داشتن جنس مرغوب و با کیفیت تاکید می‌شود. ضمن تاکید بر حركت به سمت تولید داخلی، بايد تاكید کنیم که تولیدکنندگان جنسی را تولید کنند که قابل رقابت با مشابه خارجی باشد، کیفیت خوب و استانداردهای لازم را داشته باشد. در مجموع، نبايد نگرانی برای استفاده از محصول داخلی وجود داشته باشد.
فيروزي همچنين گفت: درباره قطعات خودرو، قطعاتی را كه در داخل مي‌سازیم بايد مناسب و استاندارد باشند؛ اما ممکن است توان ساخت داخلی قطعاتي را نداشته باشیم، یا هنوز به سطح استاندارد نرسیده باشيم. مثلاً قطعات الکترونیکی و کامپیوتری بعضی از خودروها را هنوز نتوانسته‌ایم در کشور تولید کنیم. طبیعی است بخش‌هایی که تولیدکنندگان داخلی توان تولید آن‌ها را ندارند يا تجهیزات و دستگاه‌های مناسب برای ساخت آن قطعات در اختيار نيست، به کشور وارد شوند و از ظرفیت‌های خارجی استفاده شود.
او با اضافه كردن اين مطلب كه باید تلاش شود آن قطعات نيز در داخل تولید و جایگزین خارجی‌ها شوند، بيان كرد: قطعاتی که در داخل تولید می‌شوند، حتماً باید استاندارد و قابل اطمینان باشند، چون خودرو با جان مردم در ارتباط است و نمی‌توان روی جان افراد ریسک کرد. حتماً باید از قطعاتی در خودرو استفاده شود که ایمنی و حفظ جان انسان‌ها را تضمین می‌کنند.
نقش قطعات خودرو در حوادث رانندگي
عضو كميسيون صنايع درباره اين‌كه آيا بر ساخت قطعات در داخل نظارت درستي انجام مي‌شود؟ گفت: در تصادف‌هاي جاده‌ای عوامل مختلفی اثرگذار است؛ جاده، عامل انسانی که راننده است یا خودرو. اکنون بحث شما درباره خودرو و قطعات آن است. در بیشتر موارد، دليل وقوع حادثه را عامل انسانی (راننده) مطرح می‌کنند یا جاده به‌عنوان دليل حادثه مطرح می‌شود. در مواردی هم گفته مي‌شود كه ترمز خودرو نگرفته یا تجهیزاتش درست عمل نکرده است؛ اما این مسائل، بخصوص در خودروهای بزرگ کمتر مطرح می‌شود و جای سوال دارد که آیا کارشناسان درست تشخیص نمی‌دهند؟
وي با اشاره به اين‌كه وزارت صمت متولی صنعت ساخت و واردات خودرو است و نظارت و بهینه‌سازی قطعه‌سازی زیر نظر آن‌هاست، اظهار كرد: در مجلس، در جلساتی که با وزیر، معاون معاونان او و خودروسازان داریم، بر این موضوع‌ها نظارت داریم. البته دیده‌اید که پلیس در مواردی، خودروها را شماره‌گذاری نمی‌کند، به این دليل که خودروها استانداردهای لازم را ندارند.
نماينده مردم فسا در مجلس ادامه داد: تعداد حوادث جاده‌ای در ایران زياد است و آمار مرگ و میر در جاده‌ها در مقایسه با خیلی از کشورها خوب نیست. بنابراين مجلس بايد نظارت بیشتری داشته باشد. دستگاه قضایی هم نباید به آسانی از کنار حوادث بگذرد، بخصوص در مواردي که عامل انسانی یا عواملی که قابل پیش‌بینی و پیشگیری هستند مانند خودرو و قطعات آن در حادثه دخيل هستند، نبايد به آسانی از كنار حوادث عبور کنند. مجموعه انتظامی و رانندگی هم که در مدیریت روند تردد خودروها اثرگذار هستند و می‌توانند شرايط را مدیریت کنند تا حوادث کمتر شود.
معاينه فني جدي گرفته شود
او با اعتقاد به اين‌كه به موضوع معاینه فنی خودرو کمتر توجه می‌شود، درحالي‌كه موضوع بسیار مهمی است که اگر به‌صورت واقعی و دقیق انجام شود، ایرادهای قطعات خودرو می‌تواند در معاینه فنی مشخص شود، گفت: متاسفانه ساز و کار گرفتن معاینه فنی در کشور ما آسان نیست و افراد باید در صف بایستند تا عیوب حداقلی را برطرف كنند و معاینه فنی بگیرند. در خیلی از موارد هم نظارتی بر گرفتن معاینه فنی نمی‌شود. گاهي گزارش می‌شود که تخلفاتی در این زمینه صورت گرفته و همین مسائل باعث می‌شود امکان پیشگیری از وقوع حوادث ناشی از قطعات خودرو وجود نداشته باشد و آمار حوادث افزایش پیدا کند.
فيروزي در پاسخ به اين پرسش كه آيا مجلس مي‌تواند پليس راهنمايي و رانندگي را موظف كند تا در كنار ديگر عوامل (جاده و راننده) مشخص كند چند درصد از تصادف‌ها به دليل نقص قطعات به كار رفته در خودروهاست؟ گفت: شايد به تعیین الزام و قانون‌گذاری در این زمینه نياز نباشد. براي هر حادثه‌ای که منجر به جرح و فوت شود، پرونده‌اي در دادگاه تشکیل می‌شود. معمولاً هم قضات به‌دلیل این‌که در امر راهنمایی و رانندگی تخصص ندارند، موضوع را به کارشناسان رسمی دادگستری ارجاع می‌دهند.
لزوم حضور كارشناس خودرو در حوادث رانندگي
او در اين زمينه ادامه داد: چند اتفاق در اینجا هست كه به توجه بیشتر نياز دارد و جای اقدام در آن‌ها خالی است؛ گاهی شعبه قضایی فقط یک کارشناس راهنمایی و رانندگی را برای این کار انتخاب می‌کند تا حادثه را بررسی کند. درحالي‌كه کارشناسان راهنمایی و رانندگی، کارشناسان خودرو نیستند و نمي‌توانند ميزان اثرگذاری عیوب قطعات خودرو را در تصادف بررسي كنند. آن‌ها بیشتر نگاه می‌کنند كه در يك حادثه، راننده چه سهمی به‌دلیل بی‌احتیاطی داشته یا جاده به‌دلیل نامناسب بودن چه سهمی داشته است. بيشتر گزارش‌ها درباره تصادف‌ها به همین موارد اشاره دارد. درحالی‌که در بسیاری از پرونده‌ها، باید کارشناسانی باشند که متخصص خودرو و قطعه‌شناس باشند، آن‌ها متوجه می‌شوند که قطعات خودرو در هنگام حادثه به‌موقع عمل کرده‌اند یا خیر. مثلاً وقتی می‌گوییم عامل حادثه راننده بوده كه نتوانسته ماشین را کنترل کند، باید بدانیم چه میزان از این ناتوانی در کنترل خودرو در توانایی شخصی راننده بوده و چه میزان به قطعات خودرو مربوط بوده، شاید راننده تلاش خود را کرده و مثلاً ترمز کار نکرده است.
فيروزي تاكيد كرد: در این زمینه، خیلی ضعف داریم و کارشناسان دقیقی که به حوزه خودرو و عیب‌یابی آن ورود کنند، کمتر در پرونده‌ها بوده‌اند. درباره خودرویی مانند پراید که نقش زیادی در تصادف‌ها دارد، معمولا موضوع کلی بیان می‌شود و به سیستم و قطعات پراید رجوع نمی‌شود. پراید خودرویي است که بدنه ضعیفی دارد و توان حمایت از سرنشین را ندارد. برای رفع این نقص، باید شیوه‌های نظارتی را تقویت کنیم. پلیس به‌عنوان یک مجموعه نظارتی باید با كمك نیروهای متخصص حوزه خودرو وارد عمل شود یا کارشناسانی که در حوزه تصادف‌ها ورود می‌کنند بايد در حوزه قطعات خودرو هم تخصص داشته باشند و در این زمینه اظهار نظر کنند.
او اضافه كرد: شاید پلیس را في‌البداهه نتوان موظف به انجام این کار کرد، چون پلیس راهنمایی و رانندگی است و بیشتر به اشکال رانندگی توجه دارد و اين‌که مقررات رانندگی رعایت می‌شود یا خیر. ما در مقررات راهنمایی و رانندگی صراحت نداریم که پلیس می‌تواند یک خودرو را بررسی کند که آیا توان دارد یا خیر. پلیس وقتی می‌بیند یک خودرو دودزاست یا صدای ناهنجار دارد، می تواند جلوی آن را بگيرد؛ ولی این‌که بخواهد ماهیتاً وارد بررسی خودرو شود، صراحت نداریم.
مراكز معاينه فني پاسخگو شوند
عضو كميسيون صنايع و معادن مجلس افزود: شاید بهترین کار در این زمینه، تقویت مراکز معاینه فنی باشد، به‌شكلي كه تعداد زیادی مركز در دسترس مردم باشد و در آنجا خودرو به درستی بررسی شود. همچنین مراکز معاینه فنی باید مسئولیت قبول کنند و اگر ایرادی در خودرو پیدا شد، در برابر آن پاسخگو باشند یا اگر چشم‌پوشی يا کم‌توجهی کردند، در برابرش پاسخگو باشند. لازمه آن هم این است که نگاه ما به مراکز صدور معاینه فنی متفاوت شود. تعداد مراکز بايد زیاد باشد و روی این مراکز نظارت باشد و آن‌ها براساس مسائل فنی، گواهی صادر کنند.