علی محمودیان رئیس اتحادیه سراسری سوخت‌های جایگزین در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به لزوم توسعه گاز فشرده طبیعی CNG در کشور گفت: متوسط مصرف روزانه بنزین معادل ۸۵ میلیون لیتر است که بیش از ۹۹ درصد آن در بخش حمل و نقل جاده‌ای استفاده میشود. متوسط مصرف روزانه نفت گاز (گازوئیل) معادل ۱۱۵ میلیون لیتر است که بیش از ۹۳ درصد آن در بخش حمل و نقل جاده‌ای استفاده میشود. با توجه به قیمت پایه صادراتی پالایشگاه، نرخ صادرات بنزین به ازای هر لیتر برابر 31 سنت یا 0.31$ و نرخ صادرات نفت گاز به ازای هر لیتر برابر 0.38$ می‌باشد.
وی اظهار داشت: اگر میزان مصرف سالانه بنزین را در قیمت صادراتی محاسبه کنیم سالانه مبلغی معادل 9 میلیارد دلار برآورد میشود. یعنی به میزان 9 میلیارد دلار بنزین در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر میزان مصرف سالانه نفت گاز را در قیمت صادراتی محاسبه کنیم، معادل 16 میلیارد دلار میشود. مجموع ارزش این دو محصول برابر 25 میلیارد دلار در سال است. ذخایر نفت ایران معادل 9 درصد کل ذخایر دنیاست و ذخایر گاز ایران معادل 16 درصد دنیاست.
*مقایسه نفوذ CNG در سبد سوخت ایران و چین
محمودیان گفت: این توضیحات اولیه را عرض کردم تا به موضوع CNG ورود کنم. نکته اینجاست از ابتدای دهه 80 تا الان ما تعداد 5 میلیون خودرو بنزین‌سوز را دوگانه‌سوز CNG کرده‌ایم که امروز CNG سهم 22 درصدی را در بخش تامین انرژی خودروهای سبک را دارد و به میزان روزانه 22 میلیون متر مکعب در کشور مصرف میشود. اما در بخش حمل و نقل سنگین سهم CNG صفر است.
رئیس اتحادیه سراسری سوخت‌های جایگزین گفت: کشور چین با توجه به اینکه از لحاظ تعداد خودروی CNG سوز با ایران برابر است، اما مقدار CNG که جایگزین سوخت مایع کرده است 7 برابر ایران است. یعنی حدود 140 میلیون متر مکعب CNG را جایگزین گازوئیل کرده است. این حجم از جایگزینی CNG در حالی است که برخلاف ایران، چین جز 5 کشور برتر بهره‌بردار از گاز طبیعی در دنیا نیست و واردکننده گاز طبیعی است.
وی اظهار داشت: در جدول 1 شما می‌توانید میزان ذخایر، تولید و مصرف گاز در کشورهای مختلف را مشاهده کنید. همانطور که می‌بینید ایران هر چند جایگاه دوم ذخایر را دارد اما در تولید نسبت به امریکا و روسیه با اختلاف عقب‌تر است. یکی از ظرفیت‌هایی که برای ایران وجود دارد، افزایش مصرف گاز در سبد سوخت خودروها به خصوص خودروهای گازوئیل‌سوز است.
*تکنولوژی تبدیل خودروی گازوئیل سوز به دوگانه‌سوز CNG بومی‌سازی شده است
محمودیان گفت: در حال حاضر اکثر کشورهای دنیا به سمت گازسوز کردن خودروهای دیزلی حرکت کرده‌اند، زیرا گاز سوخت پاک‌تر، ارزان‌تر و در دسترس‌تر است. یکی از استراتژی‌های کلانی که می‌توانیم در شرایط تحریم پیش بگیریم جایگزینی CNG با گازوئیل در داخل کشور و صادرات گازوئیل معادل آزاد شده است.
رئیس اتحادیه سراسری سوخت‌های جایگزین گفت: با توجه به اینکه به دلیل تحریم‌ها در صادرات نفت دچار مشکل شده‌ایم، الان بهترین موقعیت است که صادرات فراورده‌های نفتی را به اوج برسانیم. صادرات فراورده‌های نفتی مثل بنزین و گازوئیل هم نیازمند این است که سوختی را جایگزین آن کنیم و چه سوختی بهتر از گاز طبیعی یا CNG. تکنولوژی تبدیل خودروی گازوئیل سوز به دوگانه‌سوز CNG در کشور وجود دارد و حتی شرکت‌های ایرانی در کشورهای دیگر خودروهای دیزلی آنها را دوگانه‌سوز کرده‌اند.
وی ادامه داد: روزانه 20 میلیون لیتر بنزین و گازوئیل از ایران قاچاق میشود. بدین صورت ایران معادل 3 میلیارد دلار یارانه انرژی میدهد که به جیب مردم سایر کشورها می‌رود. مستحضر هستید که قیمت گازوئیل لیتری 300 تومان است یعنی تقریبا این سوخت را رایگان توزیع می‌کنیم. اختلاف قیمت گازوئیل یارانه‌ای با قیمت واقعی آن، انگیزه قاچاق و مصرف بی‌رویه این سوخت را فراهم کرده است.
*اولویت طرح CNGسوز کردن خودروهای دیزلی در مناطق مرزی است
محمودیان توضیح داد: پیشنهاد ما این است که با استفاده از ظرفیت ماده 12 قانون رفع موانع تولید، خودروهای دیزلی موجود در کشور گازسوز شوند. اولویت اجرای این طرح نیز باید در مناطق مرزی کشور باشد که تبدیل به پاتوق قاچاق گازوئیل شده است.
رئیس اتحادیه سراسری سوخت‌های جایگزین گفت: در صورتی جایگزینی CNG با گازوئیل این امکان فراهم میشود که دولت قدم به قدم و با پلکان‌های ملایم برای سهمیه‌بندی گازوئیل و اصلاح قیمت آن اقدام کند. توجه داشته باشید که شیوه عمل به سهمیه‌بندی ذیل قانون هدفمندی یارانه‌ها باید به گونه‌ای باشد که به سبد هزینه‌های مردم نیفزاید و قبل از آن با تقویت سبد CNG این موضوع پوشش داده شود.
*چر ا دولت نمی‌تواند قیمت گازوئیل را اصلاح کند؟
وی اظهار داشت: دلیل اینکه دولت نمی‌تواند به قیمت گازوئیل دست بزند این است که هیچ جایگزینی برای آن در سبد سوخت خودروهای دیزلی ایجاد نشده است درحالیکه ظرفیت CNG برای جایگزینی وجود دارد. برآورد میشود که برای دوگانه‌سوز کردن خودروهای دیزلی 7 سال زمان نیاز باشد. ما یک طرح کسب و کار اقتصادی یا بیزینس پلن در این موضوع آماده کرده‌ایم که به جزئیات آن پرداخته شده است.
محمودیان خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه صادرات گاز ایران الان دچار مشکل شده است باید وزارت نفت برنامه‌ریزی کند تا با توسعه CNG میزان صادرات فراورده‌های نفتی افزایش یابد. توسعه CNG علاوه بر اینکه باعث افزایش درآمدهای ارزی دولت (با صادرات گازوئیل معادل) میشود، زمینه اصلاح قیمت داخلی گازوئیل را فراهم می‌کند که مانع قاچاق میشود.
