بازار؛ گروه خودرو: این روزها خرید یک روغن گیربکس اتوماتیک با کیفیت و اصلی به دغدغه مالکان خودروها تبدیل شده است. اگر برای تعویض یا خرید روغن گیربکس اتوماتیک به بازار مراجعه کنید، برندهای متعدد و روانسازهای متنوعی را خواهید دید که در صورت استفاده هزینه هنگفت تعمیر گیربکس اتومات را به مالک تحمیل خواهد کرد. باتوجه به اینکه خرید و تعویض روغن گیربکس در کشور ما به شکل سنتی و پیشنهاد تعویض کار ناشی از عدم اطلاع فنی مالک انجام می شود. زمینه لازم برای عرضه و فروش محصولات بی کیفیت به دلیل حاشیه سود قابل توجه، رقبت سود جویان را افزایش داده است. هرچند در میان شرکت های تولید کننده روانسازهای مرغوب مانند نفت پارس، تلاش کردند محصولاتی را عرضه کنند که مالک خودرو با کمترین چالش در خصوص کیفیت و نگرانی از استفاده مواجه شوند. در این مطلب به بررسی یکی از روغن های گیربکس با کیفیت نفت پارس پرداختیم.
روغن گیربکس اتوماتیک چه ساختاری دارد؟
روغن گیربکس اتوماتیک برای اولین بار در سال ۱۹۴۹ میلادی توسط شرکت جنرال موتورز در تیپ A تولید شد. بنابراین استانداردهای تدوین شده برای تولید این روانسازها توسط جنرال موتورز و فورد به ترتیب با نام های دکسرون و مرکون در دنیا مورد استفاده قرار گرفت. دکسرون برای گیربکس های طراحی شده توسط جنرال موتورز طراحی شده است. بنابراین برای استفاده کلی از این استانداردها طی تطبیقی دکسرون را به نام ATF تغییر دادند، این موضوع به دلیل یکسان بودن مواد افزودنی AFT و دکسرون انجام شد. روغن های گیربکس اتوماتیک همگام با پیشرفت تکنولوژی در این سیستم های قوای محرکه، پیشرفت می کرد. اغلب خودروسازان طی همکاری با شرکت های تولید کننده روغن خواص روانساز مذکور را بهبود و عامل پیشرفت آن شدند.
براساس استاندارد API رنگ روغن های گیربکس اتوماتیک اکثرا قرمز است، البته گاهی نیز رنگ زرد در میان آن ها دیده می شود که نشان از تفاوت سطح کیفی آن ها دارد. ۱۵ ماده افزودنی(ادتیو) به همراه بیس اویل ساختار اصلی AFT را تشکیل می دهد.
در حال حاضر در کشور شرکت نفت پارس همگام با استانداردهای جهانی به تولید روغن های گیربکس اتوماتیک در سطح استانداردی AFT ۴ و AFT ۶ مشغول است
در حال حاضر در کشور شرکت نفت پارس همگام با استانداردهای جهانی به تولید روغن های گیربکس اتوماتیک در سطح استانداردی AFT ۴ و AFT ۶ مشغول است. این سطح استاندارد متناسب با خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک موجود در سطح کشور است. این شرکت پیشرو در تولید و توسعه ادتیوهای لازم جهت عرضه روغن گیربکس با کیفیت به بازار است. نکته قابل ذکر در اینجاست که نفت پارس بیس اویل مورد نیاز تولید روغن گیربکس اتوماتیک را تولید داخل دارد.
تفاوت روغن های گیربکس اتوماتیک
درحالت کلی سه دسته گیربکس اتوماتیک در صنعت خودروسازی متداول بوده که به ترتیب عبارت هستند از؛ تیپ ترونیک، سی وی تی و دابل کلاچ. روغن های گیربکس هریک از سه مدل مذکور تفاوت ساختاری در ترکیب مواد شیمیایی، نقطه جوش و سایر خواص هیدرولیکی دارد. به طور مثال در گیربکس اتوماتیک تیپ ترونیک سه پارامتر چسندگی، ضدسایش و سیال بودن، اهمیت بالایی در سطح AFT آن دارد.
عمرمفید روغن گیربکس اتوماتیک بسته به مکانیزم عملکردی متفاوت است، اما در حالت کلی برای هر سه گیربکس مذکور عمرمفید روغن گیربکس ۴۰ تا ۱۰۰ هزار کیلومتر است.
البته این مساله در صورت استفاده از موادافزودنی و بیس اویل با کیفیت می تواند متغییر و روبه افزایش باشد، شرکت نفت پارس به دلیل استفاده از مواد افزودنی مرغوب معمولا روانسازهای مناسب با عمرمفید بالا برای انواع گیربکس اتوماتیک دارد.
معمولا خودروهای ژاپنی و کره ای براساس تکنولوژی گیربکس و سال ساخت نیازمند روغن های AFT در سطح استانداردی ۴، ۵ و ۶ هستند که این سطح ها را نفت پارس تولید می کند
چالش مالکان خودروهای آسیایی
پس از محصولات چینی مونتاژی و وارداتی به کشور، خودروهای کره ای و ژاپنی بیشترین تیراژ را در بازار داخلی به خود اختصاص داده اند. اغلب مالکان این خودروها با چالش ضربه یا کوبش در زمان تعوض دنده مواجه هستند. معمولا خودروهای ژاپنی و کره ای براساس تکنولوژی گیربکس و سال ساخت نیازمند روغن های AFT در سطح استانداردی ۴، ۵ و ۶ هستند که این سطح ها را نفت پارس تولید می کند.
ضربه ناشی از تعویض دنده که به آن اشاره شد به دلیل فرار روغن یا عدم مقاومت روانساز در اثر افزایش دمای کاری قطعات داخلی گیربکس ایجاد می شود. این حالت در روانسازهای بی کیفیت که در بازار توسط سود جویان عرضه شدند، ایجاد می شود. نفت پارس به دلیل تولید محصولات متناسب با استانداردهای روز چنین مشکلی را برای سیستم انتقال قدرت ایجاد نمی کند.
مالکان برندهای ژاپنی و کره ای باید توجه داشته باشند، علاوه بر انتخاب روغن گیربکس اتوماتیک با کیفیتی مانند نفت پارس، در زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک باید فیلتر گیرروغن گیربکس را نیز تعویض کنند. معمولا عدم توجه به تعویض این قطعه سبب می شود که عملکرد گیربکس در دراز مدت کاهش و هزینه هنگفت تعمیر را به مالک خودرو تحمیل کند.
شیوه تعویض باید چگونه باشد؟
یکی از مراحل مهم تعویض روغن گیربکس اتوماتیک در خودروها، شیوه تخلیه روغن گیربکس است. در شیوه سنتی یا تخلیه به وسیله باز کردن پیچ کارتر، روغن گیربکس به صورت کامل تخلیه نمی شود. بنابراین نیاز است که از دستگاه اتوماتیک تخلیه استفاده شود که علاوه بر خروج روغن از گیربکس، شست شو قطعات داخلی را نیز انجام می دهد. اگر گیربکس های اتوماتیک مخصوصا برندهای ژاپنی و کره ای به شیوه جدید و دستگاه تخلیه روغن اتوماتیک تعویض نشوند، مقداری روغن با حجم فراوان ذرات معلق در کارتر باقی خواهد ماند که با روانساز جدید مخلوط شده و زمینه لازم برای انواع خرابی گیربکس را ایجاد می کند.
معمولا عدم دانش فنی کافی مالکان خودروها نسبت به روغن گیربکس اتوماتیک، سطح استاندارد، شیوه تخلیه یا تعویض فیلتر گیربکس منجربه افزایش استهلاک گیربکس اتوماتیک و خرابی زود هنگام آن می شود. بنابراین پیشنهاد می شود برای افزایش عمرمفید و کاهش استهلاک گیربکس اتوماتیک، علاوه بر استفاده از روغن گیربکس اتوماتیک نفت پارس، شیوه تعویض روغن نیز به شکل جدید و پیشرفته باشد.
