با نزدیک شدن انتخابات ریاست‌جمهوری، در سلسله یادداشت‌هایی به موضوعاتی مربوط به صنعت خودرو، رئیس‌جمهور بعدی و دولت آینده خواهیم پرداخت. در یادداشت پیشین به انتظارات و توقعات خودروسازان و قطعه‌سازان داخلی از رئیس‌جمهور و دولت آینده پرداختیم و امروز آن‌سوی روایت، یعنی انتظارات و توقعات خریداران و مشتریان خودرو از رئیس‌جمهور و دولت آینده را نیز لحاظ میکنیم. مسئولین آینده، باید خود را به جای مردم و خریداران خودرو بگذارند و از دید آنها موضوع را ببینند و درک کنند تا بتوانند تصمیمات درست در حوزه خودرو اتخاذ نمایند تا هم تولیدکنندگان و خودروسازان داخلی و هم خریداران و مشتریان آنها که عموم مردم هستند سود کنند.
توجیه شرکت‌های خودروساز داخلی برای کیفیت پایین و هزینه بالای محصولاتشان این است که با توجه به قیمت جهانی خودرو و میزان پولی که مردم هزینه میکنند، خودرویی بهتر از این عایدشان نمیشود.
معمولاً توجیه شرکت‌های خودروساز داخلی برای کیفیت پایین و هزینه بالای محصولاتشان این است که با توجه به قیمت جهانی خودرو و میزان پولی که مردم هزینه میکنند – که احتمالاً منظورشان معادل دلاری نیز هست – خودرویی بهتر از این عایدشان نمیشود و محصولات ما متناسب با وضع مردم هستند و در هر جای جهان با این قیمتی که برای این خودروها پرداخت می‌کنید مثلاً به دلار چنین خودرویی را نمی‌توانید پیدا کنید و خلاصه خلایق هرچه لایق یا هرچه که پول بدهی آش می‌خوری.
این‌گونه به‌نظر می‌رسد که در این استدلال، مردم ما و قشری که خریدار خودروهای داخلی هستند، عموماً توانایی خرید خودروی خارجی را ندارند و به‌همین دلیل باید به خودروهایی مانند؛ پژوها و تیباها و سمندها و پرایدهای تولید داخل که خودروهایی زیر ده‌هزار دلار و عموماً بین شش‌تا ده‌هزار دلار هستند، بسنده کنند. اگر قیمت خودروهای داخلی را بین 125 تا 150 ملیون تومان برای مدلهای مختلف پراید و تیبا و بین 200 تا 300 ملیون تومان برای مدلهای مختلف سمند و پؤو و قیمت دلار را ۲۵ هزار تومان در نظر بگیریم پس برای خرید این خودروها و مدلهای تازه تولید شده، به طور میانگین بین پنج هزار تا 10 هزار دلار باید هزینه کرد.
بنابراین توجیه قیمت پایین دلیلی برای پایین ماندن کیفیت خودروهای داخلی محسوب میگردد اما با بررسی قیمت خودروهای تازه و دست دوم در جهان میتوان بهراحتی لیستی از خودروها بیابیم که با کمتر از قیمت خودروهای داخلی در جهان تولید میشوند اما برعکس خودروهای داخلی، خودروهایی هستند که باکیفیت بالا که تحت لیسانس شرکت‌های اصلی تولید میگردند که حتی در کشورهای بزرگ و پیشرفته هم عرضه میشوند و از لحاظ تکنولوژی و استانداردهای روز اصلاً قابل‌مقایسه با خودروهای داخلی هم‌قیمت نمی‌باشند.
انواع خودروهای دسته دوم که قیمتی کمتر از خودروهای داخلی دارند و از امکاناتی بسیار بیشتر برخوردارند .
در خودروهای تازه‌ساز میشود به خودروهای تولید هند که تحت لیسانس سوزوکی هستند اشاره کرد که عموماً زیر ده هزار دلار قیمت دارند مانند مدلهای مختلف ماروتی سوزوکی که از کیفیت بالایی نیز برخوردارند و در بازار خودروهای دستدوم میتوان خودروهایی با کیفیت بالا که کمتر از پنج هزار دلار قیمت دارند را یافت مانند : نیسان سنترا 2014 قیمت 6495 دلار، میتسوبیشی میراژ 2014 قیمت 6495 دلار، پورشه کاین کلاس اس 2006 قیمت 6495 دلار، فورد فیستا کلاس اس 2013 به قیمت 3495 دلار، تویوتا کمری 2007 قیمت 3995 دلار، هیوندا سوناتا 2008 قیمت 3800 دلار، فورد فیوژن کلاس اس‌ای 2013 قیمت 6995 دلار، و مزدا 3 2012 قیمت 6500 دلار.
مردم ما پول خودروهای تازه تولیدشده هند و خودروهای دستدوم ساخت خودروسازان درجه یک جهان را میپردازند اما خودروهای داخلی با کیفیت پایین که از قطعاتی با استاندارد نازل ساخته شده است را دریافت میکنند که در زمان تصادفات خود عامل مرگ و معلولیت و فاجعه میگردد.
دولت آینده باید به اشتباه بودن این توجیه که عموم کسانی که خودروهای داخلی می‌خرند توانایی خرید خودروهای خارجی ندارند دقت کند زیرا به دلار اگر حساب کنیم مردم در اصل پول خودروهای باکیفیت خارجی –حداقل دستدوم- را میپردازند اما خودروی بیکیفیت داخلی نصیبشان میشود. با پی بردن به اشباه بودن این توجیه، توجیه دیگری برای ادامه تولید خودروهای بیکیفیت داخلی وجود دارد که حفظ کار و شغل هزاران کارگر خودروسازیها و قطعه‌سازایهای داخلی و نیز هزاران شغل وابسته است اما این توجیه با احتساب زیان جانی و مالی تصادف‌های ناشی از عملکرد ضعیف و کیفیت پایین خودروهای داخلی از جمله مرگ سالانه 30 هزار نفر و معلولیت و مجروحیت سالانه سیصدهزار نفر علاوه بر میلیاردها تومان هزینه بیمه و درمان و … توجیهی نادرست میباشد. یکی از وظایف مهم رییس‌جمهور در پیرامون مشتریان صنعت خودرو این است که از ایمنی محصولات داخلی برای حفظ جان آنها مطمئن باشد.
مردم ما به دلار پول خودروهای خوب تولید هند یا آسیا و خودروهای دستدوم ساخت خودروسازان درجه یک جهان را میپردازند اما درعمل خودروهای داخلی با کیفیت پایین که از قطعاتی با استاندارد نازل ساخته شده است را دریافت میکنند که در زمان تصادفات خود عامل مرگ و معلولیت و فاجعه میگردد.
شاید دادن مجوز ورود خودروهای دستدوم خارجی کمکی باشد تا در هنگام خرید، خریداران و مشتریان ایرانی بتوانند علاوه‌بر خودروهای داخلی، خودروهای خارجی با همان قیمت نیز برای انتخاب داشته باشند و انتخابشان گسترده‌تر شود.
هدف این یادداشت و قطعات خودرو این نیست که صنعت خودروی داخلی آسیب ببیند اما شاید بجاست که دولت آینده بیشتر رعایت خریداران و مشتریان را کند. شاید دادن مجوز ورود خودروهای دستدوم خارجی کمکی باشد تا در هنگام خرید، خریداران و مشتریان ایرانی بتوانند علاوه‌بر خودروهای داخلی، خودروهای خارجی با همان قیمت نیز برای انتخاب داشته باشند و انتخابشان گسترده‌تر شود.
سود این کار نه‌فقط برای خریدار و مشتری است که حتی کارخانه‌های داخلی هم از آن سود می‌برند چون با اضافه شدن رقیب باید در پی افزایش کیفیت خود یا راهحلهایی مانند اصلاح و تصحیح یا حتی حذف خطوط تولید خودروهای بیکیفیت، اضافه کردن آپشن‌های بیشتر و … باشند و این در کوتاه‌مدت شاید برای آنها دشوار باشد اما در درازمدت بسیار برایشان سودمند خواهد بود و خریداران و مشتریان داخلی نیز با داشتن امکان برای خرید خودروهای خارجی که هم‌قیمت خودروهای مانند پراید، سمند، تیبا و پژو هستند می‌توانند از خودروهایی باکیفیت‌تر با بدنه‌ای قوی‌تر که در هنگام تصادفات بتواند از جان آنها و خانواده‌هایشان محفاظت کند، برخوردار میشوند.
قطعه‌سازان و خودروسازان ما رشد خوبی در دهه‌های گذشته داشته‌اند اما برای به‌روز شدن باید بیشتر تلاش کنند و از تکنولوژی‌های و طراحی‌های روز بهره ببرند تا بتوانند خودروهایی بسازند که علاوه‌بر قیمت مناسب، کیفیت و کارکردی عالی نیز داشته باشد تا دیگر از ورود خودروهای خارجی به‌ویژه خودروهای دستدوم هراسی نداشته باشند و فقط باور کنند با وجود رقیب می‌توانند کیفیت خود را بالا ببرد.
راه‌حل دیگر این است که خطوط تولید خودروهای با قیمت ۵ هزار دلار مانند خط تولید خودروهایی که در هند وچود دارد را نیز به ایران آورد زیرا عموماً آنها کیفیتی بالاتر از محصولات داخلی دارند و به‌خصوص در تصافات جاده‌ای عملکرد بهتری را ارائه میدهند، در این حالت دیگر اصلا نیازی به تعطیلی خطوط یا خط‌های تولید داخل نیست بلکه با جایگزینی آنها با خودروهایی بهتر و خطوط تولید خودروی جدیدتر و با کیفیتتر میتوان به تولید داخلی نیز کمک کرد.
دولت آینده باید کاری کند و تصمیم‌های بگیرد که تولید داخلی را متناسب با زمان ارتقا دهد و به کیفیتی برساند که هم توانایی رقابت با محصولات جهانی را داشته باشد و هم جامعه ما از آن سود ببرد. در پایان مهم این نکته است که اگر شما جان یک نفر را نجات دهید، جان همه انسان‌ها را نجات دادهاید یعنی اگر با تصمیم درست کمک کرد تا جان ۳۰ هزار انسان را نجات داد مانند این است که ۳۰ هزار بار جان همه جهان را نجات دادهاید.
