به گزارش قطعات خودرو به نقل از «اخبار خودرو»، فعالان بازار خودرو اصلاحیه وزارت صمت در جهت تسهیل واردات خودروهای کارکرده را موثر میدانند و معتقدند؛ حذف برخی بندهای لایحه ساماندهی صنعت خودرو، به سرعت گرفتن واردات و عرضه محصولات مورد نیاز بازار کمک میکند. دولت در آخرین بازبینی لایحه واردات خودرو، بندهایی از این لایحه را که برای خودروهای وارداتی نو گنجانده شده بود، برای کارکردهها حذف کرد تا واردات این نوع خودروها تسهیل شود.
سخنگوی وزارت صمت حذف مواردی همچون انتقال فناوری و داشتن نمایندگی رسمی برای خودروهای کارکرده از قانون ساماندهی صنعت خودرو را تلاش این وزارتخانه برای کسب مجوزهای قانونی برای آسانسازی واردات دستدومها عنوان و ابراز امیدواری کرد که این لایحه تا یکماه آینده تصویب و اجرایی شود. مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفتوگو با روزنامه «دنیای خودرو» با اشاره به ضرورت تعدیل قوانین بازدارنده واردات محصولات دستدوم به کشور گفت: «تلاش وزارت صمت درخصوص تسهیل شرایط برای واردات خودروهای دستدوم میتواند در کاهش قیمت در بازار خودرو تاثیر قابلتوجهی داشته باشد.»
وی افزود: «درحالیکه برخی نمایندگان مجلس عنوان میکردند حتی در صورت تصویب لایحه واردات کارکردهها در مجلس، بانکمرکزی در این مسیر مانعتراشی خواهد کرد، بانک مرکزی رسما اعلام کرد واردات خودروهای کارکرده مبتنیبر ثبت سفارش و اعلام منشأ ارز موردتایید است.» در اطلاعیه بانکمرکزی در این خصوص تصریح شده است؛ پیرو ارائه لایحه دو فوریتی الحاق موادی به قانون ساماندهی صنعت خودرو توسط ریاستجمهوری به مجلس شورای اسلامی بهمنظور تسهیل شرایط واردات خودرو بهویژه واردات خودروهای کارکرده، بدینوسیله اعلام میشود: «در صورت تصویب این لایحه در مجلس شورای اسلامی و براساس آییننامه اجرایی آن که با همکاری وزارت صمت و سایر دستگاههای ذیربط تهیه میشود؛ شرایط واردات خودروهای کارکرده مبتنی بر «ثبتسفارش» توسط اشخاص حقیقی و حقوقی و «اعلام منشأ ارز» مورد تایید بانک مرکزی تهیه و ابلاغ خواهد شد.»
باتوجه به حذف برخی بندهای لایحه ساماندهی صنعت خودرو، که به مساله استاندارد محصولات مربوط میشود، کدام محصولات فرصت حضور در بازار کشور را خواهند یافت؟
وزارت صمت امکان استفاده از استانداردهای کشور مبدأ برای خودروهای وارداتی کارکرده را منوط به تایید سازمان ملی استاندارد و سازمان محیطزیست، بهعنوان جایگزینی برای قوانین تطبیق استانداردهای سفارشی در نظر گرفته است. این موضوع تاکنون بهدلیل نبود انعطاف در سازمانهای ذیربط، واردات بسیاری از خودروهای استاندارد دنیا را صرفا بهدلیل اینکه با استانداردهای اروپا همخوانی نداشتهاند با مشکل و مانع مواجه کرده بود. پیش از این، نمایندگان خانه ملت همزمان با تشدید حباب نرخ محصولات داخلی و خارجی در بازار خودرو، لایحه واردات خودروهای کارکرده را با قید دو فوریت به تصویب رساندند و به دولت مجوز دادند بهمنظور افزایش عرضه و تنظیم بازار، خودرو دستدوم تا سقف ۵سال کارکرد را به کشور وارد کند. اگرچه با حذف عبارت خودروهای سواری از بند الحاقی تبصره ۷قانون بودجه درخصوص واردات خودروهای کارکرده در فروردین امسال، بهنظر میرسید واردات سواریهای دستدوم به کشور منتفی شده، اما وزیر صمت در واپسین روزهای فروردینماه با ارسال نامهای به معاون اول رئیسجمهور، واردات این نوع خودروها را برای تنظیم بازار ضروری دانست و به این ترتیب پرونده واردات سواریهای کارکرده دوباره به جریان افتاده است.
تصویب این لایحه تا چه میزان دست شرکتهای واردکننده خودرو را برای واردات انواع محصولات از خودروسازان بزرگ جهانی باز خواهد گذاشت؟
با اصلاحات انجامشده در لایحه ساماندهی صنعت خودرو، بهنظر میرسد خودروهای سواری خارجی بیش از گذشته به بازار کشور نزدیک شدهاند. در اصلاحیه این لایحه و با توجه به اظهارات مسئولان وزارت صمت، جزئیات بیشتری ازجمله در رابطه با قیمت خودروهای وارداتی دستدوم و محدودیت درخصوص کشور مبدأ نیامده است، اما بهگفته سخنگوی این وزارتخانه، اینبار علاوه بر واردکنندگان حرفهای، اشخاص حقیقی نیز میتوانند خودروهایی تا سقف ۵سال به کشور وارد کنند؛ موضوعی که میتواند با افزایش میزان واردات و سرعت بخشیدن به روند ورود خودروهای خارجی به کشور در تعدیل قیمت در بازار خودرو تاثیرگذار باشد.
در صورت حذف شروط قیمت و برند، شاهد واردات و عرضه چه محصولاتی از کدام برندهای معتبر دنیا خواهیم بود؟
درصورتیکه محدودیتی از لحاظ قیمت و برند برای واردات کارکردهها وجود نداشته باشد و این کار بدون انتقال ارز و با پول مردم انجام شود، بازار خودرو میتواند شاهد حضور چشمگیر محصولات خودروسازان معتبر دنیا از جمله بنز و بامو باشد. البته برندهای تویوتا و میتسوبیشی پیش از همه وارد بازار کشور خواهند شد و محصولات هیوندای و کیا را نیز در بازار کشور خواهیم دید. یکی از برندهایی که نهتنها خودروهای دستدوم آن بلکه خودروهای صفر کیلومتر آن نیز میتواند به کشور وارد شود، داچیا است که متاسفانه وزارت صمت با واردات صفر آن بهدلیل اینکه این شرکت شریک تجاری شرکت سایپاست، موافقت نکرده است.
با حذف بند انتقال فناوری درخصوص واردات خودروهای دستدوم، آیا بازار به سمت مصرفگرایی و سرکوب تولیدکنندگان داخلی سوق داده نخواهد شد؟
بدون ورود تکنولوژیهای روز جهانی به بازار کشور، خودروسازان داخلی هیچ دلیلی برای تولید محصولات رقابتی ندارند. به همین دلیل، به تولید محصولاتی که در دیگر کشورها قابلعرضه نیستند و تنها مصرف داخلی در یک فضای بسته دارند اصرار میورزند. برای رشد این صنعت باید درهای کشور باز شوند و صنعت خودرو از فضای گلخانهای خارج شود.
برخی مسئولان قبلا عنوان میکردند؛ نباید خودروسازانی که به دلیل تحریمها صنعت خودرو ایران را رها کردند، فرصت حضور دوباره بیابند. آیا فضا برای ورود محصولات این خودروسازان که پیش از تحریمها در کشور فعالیت داشتند مهیا خواهد بود؟
بله؛ محصولات رنو و پژو نیز میتوانند سهم خوبی از تامین بازار خودرو داشته باشند. ما باید از خودتحریمی در فضای پر از چالش و مانع موجود برای تامین بازار کشور بپرهیزیم. درباره اقتصاد بازار صحبت میکنم و نه درباره سیاست. وظیفه مسئولان کشور افزایش رضایتمندی مردم است و بهنظر میرسد باید نوع نگرش مسئولان به نفع پاسخ به تقاضای بازار و کنترل قیمتها تغییر کند.
باتوجه به عدم تناسب عرضه و تقاضا در بازار خودرو، التهابات بیسابقهای در این بازار ایجاد شده است. با آزادسازی واردات خودروهای دستدوم آیا انتظار کاهش نرخ محصولات را میتوان داشت؟
درصورت عملیشدن واردات خودروهای دستدوم خارجی از برندهای مطرح، قیمت ۴میلیاردی امروز برخی خودروهای چینی تا ۱.۵میلیارد تومان کاهش مییابد. کاهش قیمت در بازار خودرو نخستین هدف دولت از گشودن درهای کشور به روی واردات خودرو بعد از ۵سال ممنوعیت بود. در سالهای اخیر ممنوعیت واردات و کاهش تولید، به رشد سرسامآور قیمتها در بازار خودرو منجر شده و مصرفکنندگان را تحت فشار طاقتفرسایی قرار داده است. واردات خودروهای کارکرده گرچه منتقدانی هم دارد، اما به باور اکثر کارشناسان درصورت عملی شدن، تاثیر چشمگیری در شکست قیمت در بازار خواهد داشت.
اختلاف قیمت خودروهای نو و کارکرده در بازار دنیا چقدر است؟
قیمت خودروهای کارکرده بسته به نوع و مدل میتواند ۵۰ تا ۶۰درصد از قیمت خودروهای نو پایینتر باشد. برای اینکه شاخصی در این زمینه ارائه دهیم، شما تصور کنید اگر قیمت خودرو صفر الان ۳۰هزار دلار باشد، قیمت صفر همین خودرو با مدل ۲۰۲۲ میشود ۲۵هزار دلار و وقتی به تولیدات مثلا ۲۰۱۸ برسیم قیمت صفر همین خودرو نصف مدل سال است و این تازه اختلاف قیمت خودروهای صفر است که برای کارکردهها پایینتر هم میآید.
دلیل اختلاف قیمت خودروهای صفر کیلومتر مدل پایین در مقابل خودروهای صفر کیلومتر تولید روز چیست؟
هزینه بالای نگهداری خودرو چه در اروپا و چه در آمریکا و کشورهای آسیایی، مصرفکنندگان را به سمت خرید خودرو صفرکیلومتر متمایل میکند. به همین دلیل بیشتر خودروها حتی پیش از رسیدن به مرحله تعمیرات کنار گذاشته میشوند و بر این اساس، قیمت آنها بسیار نازل است.