به گزارش قطعات خودرو به نقل از اخبار خودرو، خستگی و خواب‌آلودگی می‌تواند برهوشیاری و در نتیجه بر عملکرد شناختی رانندگان تاثیر منفی بگذارد. تصادفات رانندگی به علت خواب‌آلودگی در افرادی که بیش‌از ۶۰ ساعت در هفته کار می‌کنند، ساعت‌های کاری نامنظم دارند یا شب‌کار هستند، شیوع بیشتری دارد.
براساس برخی تحقیقات، رانندگی همراه با خواب‌آلودگی بیش‌از چهاربرابر خطر تصادفات رانندگی را افزایش می‌دهد. در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع می‌پردازیم.
چرا تصادف‌ها در «ساعت خواب» شدید است؟
چندی پیش رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران گفت: «متاسفانه تصادفات فوتی که در ساعات ۳ تا ۶ بامداد روی می‌دهند، بسیار شدید هستند که ما به آن ساعت خواب می‌گوییم.»
سرهنگ رابعه جوانبخت همچنین اظهار کرد: «۳۵درصد آمار تصادفات به عدم توانایی راننده در کنترل وسیله نقلیه بازمی‌گردد. دلایل عدم توانایی کنترل وسیله‌نقلیه طیف وسیعی دارد و باید خیلی دقیق و موشکافانه آنها را بررسی کنیم؛ چراکه بخش زیادی از آن به بحث سرعت مانند تخطی از سرعت مطمئنه یا تجاوز از سرعت و خستگی و خواب‌آلودگی مربوط می‌شود.»
سرهنگ رابعه جوانبخت افزود: «در واقع تحلیل با این موضوع کامل می‌شود که افرادی که در بزرگراه تردد می‌کنند، سرعت‌های بالایی دارند و اگر راننده‌ای در این ساعات به هر دلیل استراحت نکرده باشد، یقینا خواب به او مسلط می‌شود و نمی‌تواند رانندگی کند.»
رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران تاکید کرد: «راننده حتی اگر شیشه خودرو را پایین بیاورد و آب‌سرد به صورت بزند و صدای ضبط را زیاد کند، هیچ تاثیری در بیدار نگه داشتن وی ندارد، چراکه مغز در این ساعات فرآیند خواب را شروع می‌کند و سطوح هوشیاری کاهش پیدا می‌کند. البته رانندگانی هستند که این موضوع را متوجه می‌شوند، ولی بسیاری از رانندگان این مساله را نمی‌دانند و ناگهان هنگام رانندگی به خواب می‌روند.»
همچنین چند روز قبل، رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ از واژگونی یک دستگاه وانت به‌دلیل عدم توانایی راننده در کنترل وسیله‌نقیله در محور لشگری به سمت غرب تهران نیز خبر داد.
سرهنگ جوانبخت در این باره گفت: «خوشبختانه در این حادثه به راننده و شخص دیگری آسیبی نرسیده است.» وی از رانندگان ناوگان حمل بار خواست که حتما قبل از حرکت استراحت کافی و لازم را داشته باشند و از تردد با چشمان خواب‌آلود در سطح معابر خودداری کرده و ضمن رعایت قوانین حمل بار و توجه به ظرفیت وسیله خود، اقدام به بارگیری کنند.
تصادفات ناشی‌از خستگی و خواب‌آلودگی در استان‌های کویری بیشتر است
معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پیشین پلیس راهنمایی و رانندگی هم در این باره گفت: «متاسفانه درصد زیادی از تصادفات رانندگی رخ داده در کشور چه در حوزه شهری و چه در حوزه جاده‌ای، ناشی‌از خستگی و خواب‌آلودگی راننده است، در حالی که این موضوع به راحتی قابل پیشگیری است.»
سرهنگ عین‌اله جهانی با بیان اینکه رانندگان حتما باید علائم خواب‌آلودگی را جدی بگیرید، تاکید کرد: «این موضوع، به خصوص در ۳۰کیلومتری شهرها بسیار حادثه‌ساز می‌شود. گاه رانندگان با این تصور که به زودی به مقصد خواهند رسید از استراحت سر باز زده و این امر سبب می‌شود در نزدیکی مقصد، خواب بر آنان غلبه کند.»
جهانی با بیان اینکه در حالت خستگی و خواب‌آلودگی، میزان هوشیاری مغز کاهش می‌یابد، ادامه داد: «خستگی باعث کاهش قابل‌توجه توانایی راننده در دیدن، فکر کردن و تصمیم‌گیری و عکس‌العمل و درنهایت از دست رفتن زمان طلایی اقدام راننده در مواجهه با شرایط پیش رو است.»
وی با بیان ایکه خطر ایجاد خستگی و خواب‌آلودگی در سفرهایی با مسافت‌های بیش‌از ۳۰۰ کیلومتر به مراتب بیشتر است، گفت: «احتمال بروز تصادف رانندگی در حالت خواب‌آلودگی چندبرابر افزایش پیدا می‌کند. جالب است رانندگان بدانند خطر ۱۷ساعت بیدار بودن و نشستن پشت فرمان تقریبا معادل خطر مصرف موادمخدر حین رانندگی است.»
این کارشناس درباره راهکارهای پیشگیری از وقوع تصادفات ناشی‌از خستگی و خواب‌آلودگی نیز بیان کرد: «مهمترین راهکار، خواب کافی است. خواب کافی یعنی حداقل ۷ساعت خواب قبل شروع سفر. همچنین در حالت بروز خستگی و علائم خواب‌آلودگی، لازم است رانندگان در اولین مکان مناسب توقف و استراحت کنند. توصیه می‌شود در طول مسیر ۱۵دقیقه استراحت به ازای هر دو ساعت رانندگی انجام شود.»
روز گذشته، رئیس پلیس راه کشور نیز با تاکید بر اینکه خستگی و خواب‌آلودگی مهمترین علت بروز تصادفات در جاده‌های کشور گزارش شده است، افزود: «از هموطنان تقاضا می‌شود به هیچ وجه با حالت خستگی و خواب‌آلودگی به رانندگی ادامه ندهند و از هرگونه عجله و شتاب پرهیز کرده تا با رعایت مسائل ایمنی به سلامت به مقصد برسند.»
سردار حسن مومنی اظهار کرد: «طبق گزارش‌های ثبت‌شده، تصادفات ناشی‌از خستگی و خواب‌آلودگی در استان‌های کویری کشور به مراتب بیشتر از سایر استان‌ها بوده است.»
وی در پایان تاکید کرد: «سرنشینان خودرو نیز نقش مهمی در پیشگیری از بروز تصادفات و سوانح رانندگی دارند، به طوری که بیدار ماندن و همراهی سرنشینان خودرو در مسیر تردد در کنار راننده، می‌تواند در هوشیاری و عدم خواب‌آلودگی رانندگان بسیار تاثیرگذار و مفید باشد.»
