به گزارش قطعات خودرو به نقل از بازار، چنانچه قصد خرید یا اجاره جرثقیل را داشته باشید. باید اطلاعاتی درباره انواع آن‌ها، کاربردشان، اجزای سازنده، نکات ایمنی هنگام استفاده از آن‌ها و برندهای معتبر این حوزه کسب کنید؛ که ما در این مقاله به طور مفصل همگی را تشریح می‌کنیم.
آشنایی با انواع جرثقیل
جرثقیل یک دستگاه بسیار قدرتمند است که از آن برای جابه‌جایی کانتینرها در بندر، اجسام سنگین، بتن ریزی، ساخت ساختمان‌های آسمان خراش و… استفاده می‌شود. با توجه به گستردگی کاری آن با انواع مختلفی از جرثقیل‌ها مواجه هستیم و باید هرکدام را بشناسیم تا از ظرفیت‌هایی که دارند نهایت استفاده را ببریم.
به طور کلی چهار استاندارد اصلی برای طبقه بندی جرثقیل‌ها وجود دارد که شامل استاندارد کانادا (CSA)، BS انگلستان، ASME و DOE است. اکثرا در تعریف انواع جرثقیل به موارد زیر اشاره می‌کنند:
جرثقیل خودکار
کابین‌دار
دروازه‌ای ستونی
پایه‌دار زمینی
دروازه‌ای
بازویی
سقفی متحرک
موتوردار
سکونی
کنترل از راه دور
نیمه دروازه‌ای
دیواری
دیواری – بازویی
چرخدار
نصب روی کامیون (بوم تراک)
زنجیری و متحرک
هرچند استاندارد ASME این طبقه بندی را به صورتی دیگر ارائه می‌کند:
- جرثقیل‌های صنعتی: شامل سقفی، دروازه‌ای، بازویی
- ساختمانی: شامل برجی، نصب روی کشتی، متحرک (زنجری، کامیونی و هیدرولیک)
برای اینکه بتوانید بهترین انتخاب را در این زمینه داشته باشید باید با ویژگی‌های هر یک آشنا شوید. به همین دلیل در ادامه به بررسی چند مورد از پرکاربردترین آن‌ها می‌پردازیم.
جرثقیل کارگاهی
از آن‌جا که در برخی کارگاه، کارخانه، انباری، فروشگاه و تولیدی‌ها محیط و وسعت کمی وجود دارد؛ ممکن است جرثقیل‌های ماشینی نتوانند وارد شوند. در نتیجه به بالابرهایی جهت جابه‌جایی کالاهای سنگینی که روی پالت قرار ندارند احتیاج پیدا می‌کنید و مدل کارگاهی می‌تواند جوابگوی نیاز شما باشد.
معمولا این دستگاه، وزنی حدود ۲ تا ۳ تن را می‌تواند حمل کند. دارای سه مدل برقی، دستی و زنجیره‌ای است و هرکدام این‌ها نیز انواع مختلفی دارند.
سقفی
از این مدل بیشتر در سالن‌های بزرگ سرپوشیده استفاده می‌شود و به دو نوع تقسیم می‌گردد: تک پل و دو پل. که برای جابه‌جا کردن بارهای ۵ الی ۴۰۰ تنی، نوع دوم را به کار می‌برند. تقسیم‌بندی جرثقیل سقفی در صنایع مختلف به این صورت است: دروازه‌ای (جابه‌جا کردن ۳۰ تن) ، نیم‌دروازه‌ای، دیواری، دروازه‌ای بازویی (حمل حداکثر ۵ تن)
جرثقیل کفی
جابه‌جا کردن اکثر دستگاه‌های صنعتی، پالت‌ها، انواع کانکس‌های صنعتی و خودروها را می‌توان به دست این مدل سپرد. توجه داشته باشید که اغلب بوم بزرگی ندارند و اگر به جرثقیلی با تلسکوپی بزرگ احتیاج دارید بهتر است از Telescopic Crane استفاده کنید. جابه‌جایی و بارگیری وسایل با حجم ۳ الی ۱۵ تن را انجام می‌دهد.
تاور کران‌ها (برجی)
شهرها توسعه یافته‌اند و به دستگاه‌های بلندی برای ساخت سازه‌ها و ساختمان‌های آسمان خراش احتیاج داریم. تاور کران دارای انواع مختلفی است؛ مانند: برجی ثابت مستقل، تلسکوپی، حایل‌دار ثابت، سیار و… که هرکدام به نحوی در راستای رفع این نیاز استفاده می‌شوند. این جرثقیل در سد سازی و راه سازی نیز به دلیل امکان چرخش ۳۶۰ درجه به کار می‌رود.
جرثقیل متحرک
این جرثقیل برای دو سطح هموار و ناهموار عرضه می‌شود. جک‌های قدرتمندی که در این وسیله نصب شده‌اند، امکان ثابت ماندن بر روی زمین‌های ناهموار را فراهم کرده‌اند. ساختار دستگاه به طوری است که می‌تواند به نزدیک‌ترین محل تجهیزات برود. به همین دلیل در بخش ساختمانی بسیار زیاد استفاده می‌شود.
دروازه‌ای
در مکان‌هایی که تیر حمال وجود ندارد می‌توانید از جرثقیل دروازه‌ای استفاده نمایید. معمولا در فضاهای باز کاربرد دارد اما در صورت وجود فضای کافی داخل سالن، در حالتی که نمی‌توان جرثقیل سقفی را به کار برد، گزینه مناسب ومقرون به صرفه‌ای به حساب می‌آید.
جرثقیل بازویی
در انبارها و خطوط منتاژ از این مدل بیشتر استفاده می‌شود. این دستگاه را می‌توان به صورت دستی و برقی اجرا کرد. به خاطر ساختار و نحوه کارکرد آن، نام‌های زیر را به خود اختصاص داده:
ستونی
دیواری
پرچمی
گردان
نوع آویز
مکان‌هایی که دارای محدودیت ارتفاع هستند از این دستگاه استفاده می‌کنند و تا ظرفیت ۵ تن کارایی دارند.
هرکدام از انواع جرثقیل دارای ویژگی‌های خاصی هستند، باید توجه داشته باشید که چه هدفی از خرید یا اجاره آن‌ها دارید و اینکه کدام یک مناسب‌تر هستند. به عنوان مثال اگر قصد دارید به اجاره جرثقیل ۵ تن بپردازید؛ بررسی کنید که بین ابعاد اجسام (ابزارآلات صنعتی، ماشین و…) و مساحت جرثقیل تناسب وجود دارد یا خیر.
پیشنهاد می‌شود از افراد دارای اطمینان دستگاه خود را تهیه نمایید. با این کار از ضررهای مالی و جانی جلوگیری می‌کنید. در غیر این صورت جرثقیل‌های با کیفیت پایین موجب شکست می‌شوند. در ادامه برخی از اجزای یک جرثقیل را با هم بررسی می‌کنیم تا بخش‌های مهم را بهتر بازرسی کرده و در خرید یا اجاره این دستگاه متحمل ضرر نشوید.
اجزای اصلی یک جرثقیل
همه‌ی جرثقیل‌ها دارای ساختاری به شکل زیر هستند که هر مورد بر کارایی و عملکرد آن تاثیر می‌گذارد:
قلاب: توسط این وسیله بار به جرثقیل متصل می‌شود و هر قلاب توانایی تحمل وزن خاصی را دارد، که باید آن را بررسی کرد.
سیستم وزنه تعادل: فشار بار بر روی جرثقیل باعث برهم زدن تعادل آن می‌شود درنتیجه این وزنه‌ها، پایه‌های دستگاه را روی زمین ثابت می‌کنند.
بازو: جابه‌جا کردن بار را به صورت عمودی و افقی برعهده دارد و در دو نوع مشبک (استحکام بالا و وزن کم) و هیدرولیکی (کار با آن راحت‌تر است) عرضه می‌شود.
کابل بالابر: حرکت عمودی جرثقیل به دلیل وجود این قسمت است؛ که از قرقره، پمپ هیدرولیکی و سیم بکسل ساخته شده است.
سیم بکسل: این بخش، کار بسیار مهمی را بر عهده دارد. جابه‌جایی بار فرآیند مکرر و سنگینی است که این طناب‌ها باید از پس آن بربیایند درنتیجه هرچه مستحم‌تر و دارای رشته‌های فولادی درهم پیچیده بیشتری باشند مناسب‌تر هستند.
برق رسان: این مورد موضوع مهمی است که برای جرثقیل‌های متحرکی مثل: سقفی،دروازه ای، بازویی و ضد انفجار مطرح می‌شود. از لحاظ اقتصادی، کارایی و… باید به روشی که برق را به دستگاه می‌رسانید توجه نمایید.
از دیگر اجزای این دستگاه می‌توان به: پایه، موتور، چرخ‌ها و… اشاره کرد که هرکدام دارای اهمیت خاص و ویژه‌ای هستند و باید اطلاعات لازم را در این باره کسب نمایید. برای مثال: جهت اجاره جرثقیل ۷ تن؛ به ساختار خاصی از تعادل، استحکام و تحرک احتیاج دارد و چنانچه اشتباهی رخ بدهد ممکن است پروژه به سرانجام نرسد.
۳ نکته مهم درباره جرثقیل‌ها
- برندهای معتبر در این حوزه شامل: TADANO، DEMAG، KOBELCO، LIEBHERR، TERREX و… است. پیشنهاد می‌کنیم از برندهایی استفاده کنید که در جهان مطرح هستند و کارنامه درخشانی دارند.
- نوع طنابی که در جرثقیل به کار رفته بسیار مهم است.فرض کنید بیشتر بارهایی را جابه‌جا می‌کنید که خاصیت شیمیایی دارند. اگر از طنابی با جنس پلی استر استفاده کنید ممکن است زودتر از طنابی با خاصیت قلیایی مانند مفطول نایلونی خراب شود.
- سعی کنید سیستم‌های کنترل جرثقیل را بررسی نمایید. چراکه هرکدام از آن‌ها برای کار خاصی مناسب هستند. به عنوان نمونه این سوال را از خود بپرسید که: برای کنترل حرکت دستگاه سقفی بهتر است از ریموت کنترل استفاده کنید یا دسته هدایت؟
